Ο τίτλος μου αποδίδεται στον Αγγλο συγγραφέα Samuel Johnson (1709-1784). Στα αγγλικά είναι: «Patriotism is the last refuge of a scoundrel» και η μετάφραση του «scoundrel» σε «αχρείο» είναι η επιεικέστερη. Πολλοί τη μεταφράζουν σε «απατεώνα». Θυμήθηκα τον αφορισμό διαβάζοντας την ομιλία του Αντώνη Σαμαρά στην Κύπρο. Πήγε στην Κύπρο για έναν χαιρετισμό και έκανε έναν πολιτικό λόγο επιδεικνύοντας για άλλη μια φορά την αδιαλλαξία του. Πραγματικά έχει ξεφύγει. Η Κύπρος υποφέρει σήμερα γιατί από το 1956 μέχρι τώρα επέδειξε υπέρμετρη αδιαλλαξία. Προσωπικά δεν φοβάμαι να μιλήσω για το θέμα, γιατί έχω κάνει το καθήκον μου στην πατρίδα μου. Πριν πάμε στο θέμα, σαν εισαγωγή θα σας παραθέσω ορισμένα γεγονότα τα οποία δεν είναι πολύ γνωστά στο ευρύ κοινό.
«[…] Ακολούθησε ένας ακόμη κύκλος συνομιλιών Μακαρίου-Χάρτιγκ τον Ιανουάριο του 1956, ενώ στο μεταξύ είχε αναπτυχθεί έντονη διπλωματική δραστηριότητα ανάμεσα στο Λονδίνο και στην Αθήνα. Με τη λήξη των συνομιλιών, ο κυβερνήτης υπέβαλε διάγραμμα λύσης, που έμεινε γνωστό ως «Προτάσεις» ή «Σχέδιο Χάρτιγκ», το οποίο αργότερα θεωρήθηκε ως η σημαντικότερη χαμένη ευκαιρία στην ιστορία του Κυπριακού, μετά βέβαια από την αγγλική πρόταση για ένωση του νησιού με την Ελλάδα το 1915.[…]
[…] Ο Μακάριος έτεινε προς την αποδοχή των προτάσεων και τη στάση του στήριζε η νέα ελληνική κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Αντίθετος με την αποδοχή των προτάσεων ήταν ο αρχηγός της ΕΟΚΑ Γεώργιος Γρίβας-Διγενής και οι κύκλοι της μητρόπολης Κυρηνείας. Ο Γρίβας είχε αμφιβολίες και θεωρούσε τις προτάσεις Χάρτιγκ ως αγγλική παγίδα, ενώ οι «Κυρηνειακοί» κάθε συμβιβασμό και λύση άλλη από την ένωση ως προδοσία.[…]
[…] Παρόλο που ο Μακάριος μετά τη λήψη των δύο κειμένων ζήτησε περαιτέρω διευκρινίσεις για διάφορα θέματα, όπως για το περιεχόμενο του όρου «ευρείας εκτάσεως αυτοκυβέρνησις» […] διαβίβασε στον κυβερνήτη την πρόθεσή του για την υπό όρους αποδοχή των προτάσεών του.
Για τον τελικό διακανονισμό έφτασε στην Κύπρο ο υπουργός Αποικιών Αλαν Λένοξ Μπόυντ. Την παραμονή της συνάντησης του Αγγλου υπουργού με τον αρχιεπίσκοπο, στη Λευκωσία πραγματοποιήθηκαν, με εντολή του Γρίβα, 19 εκρήξεις βομβών. Ο Μακάριος, παρά το βαρύ κλίμα, ζήτησε από τον Αγγλο υπουργό κάποιες διευκρινίσεις, αλλά εκείνος εκνευρισμένος από την ενέργεια της ΕΟΚΑ, προτίμησε τη διακοπή των συνομιλιών και την αναχώρησή του από την Κύπρο. […]».
Το παραπάνω απόσπασμα δεν είναι γραμμένο από κάποιον τυχαίο. Συγγραφέας είναι ο Γιώργος Γεωργής, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πάφου, πρέσβης στην Ελλάδα (2005-2010) που άφησε το στίγμα τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα. Το απόσπασμα είναι μέρος από το «Επίμετρο», το οποίο έγραψε ο Γιώργος για το βιβλίο μου «20 Μήνες Ομηρος» (Εκδόσεις Λιβάνη 2007) όπου περιγράφω την εμπειρία μου από την κράτησή μου άνευ δίκης στα κρατητήρια των Αγγλων και το οποίο προλόγισε ο τότε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος.
Αξίζει την προσοχή σας η περίοδος που έγιναν αυτές οι συνομιλίες. Ιανουάριος 1956, μόλις 9 μήνες από την έναρξη της δράσης της ΕΟΚΑ. Τότε δεν υπήρχε θέμα τουρκοκυπρίων. Το σχέδιο προέβλεπε μόνο ένα υπουργείο για τη μειονότητα και τίποτα άλλο. Το τι ακολούθησε είναι γνωστό. Ο Ευάγγελος Αβέρωφ, υποτίθεται μέντορας του αδιάλλακτου Αντώνη, στο δίτομο βιβλίο του «Ιστορία χαμένων ευκαιριών – Κυπριακό 1950-1963» εμφανίζεται πιο διαλλακτικός, αναγνωρίζοντας αυτό που όλοι σιωπηλά ψιθυρίζουν, «στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα».
Κανένας δεν γνωρίζει πώς θα ήταν η Κύπρος σήμερα αν είχαμε αποδεχθεί το σχέδιο Χάρτιγκ και οποιοδήποτε άλλο σχέδιο που κατά καιρούς προτάθηκε. Εκείνο όμως που σίγουρα γνωρίζουμε είναι ότι η Κύπρος έχασε το 30% των εδαφών της και το 50% της οικονομίας της γιατί κάτι «πατριώτες της φακής» ξεκίνησαν την καταστροφή το 1963 και την ολοκλήρωσαν με το πραξικόπημα το 1974.
Πάμε τώρα στην ομιλία του Σαμαρά, ο οποίος όταν ήταν μικρός φαίνεται ότι έπαιζε με μολυβένια στρατιωτάκια και πάντα κέρδιζε. Δεν εξηγείται αλλιώτικα η στάση του. Μίλησα με πολλούς Κυπρίους. Είναι έξαλλοι με τη στάση του και την αμετροέπειά του να μη σεβαστεί την εκδήλωση. Σας παραθέτω ένα απόσπασμα από το site politis.com.cy που έχει τίτλο: «Σαμαράς: Προκλητικά εκτός ορίων».
Κανένας δεν γνωρίζει πώς θα ήταν η Κύπρος σήμερα αν είχαμε αποδεχθεί το σχέδιο Χάρτιγκ.
«Την ημέρα της αποτίμησης της πρώτης μετά από ένα μακροχρόνιο τέλμα προσπάθειας στο Κυπριακό μετά και την άτυπη τριμερή συνάντηση της Νέας Υόρκης από την πολιτική ηγεσία στην Κύπρο, ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας Αντώνης Σαμαράς προκαλεί, με πολιτική ομιλία του στη Λευκωσία.
Ο πρώην πρωθυπουργός, κατά τρόπο απαράδεκτο και εκτός θεσμικών πλαισίων, επιχείρησε με την παρέμβασή του στην εκδήλωση των 19ων βραβείων Madame Figaro Γυναίκες της Χρονιάς, την οποία οργανώνει το συγκρότημα ΔΙΑΣ, να μεταφέρει στην Κύπρο τις πολιτικές και κομματικές του διαφωνίες με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά να κάνει εμμέσως και μαθήματα πατριωτισμού προς τους Κυπρίους και την κυπριακή κυβέρνηση.
Η παρέμβαση του Αντώνη Σαμαρά την Τετάρτη το βράδυ ανέδειξε ακόμη μια φορά την πολιτική αμετροέπειά του. Το ζήτημα που προέκυψε από τη στάση του κ. Σαμαρά δεν ήταν απλώς η κριτική προσέγγισή του στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας και κυρίως στα Ελληνοτουρκικά, αλλά και το γεγονός ότι παρουσιάστηκε και παρουσιάζεται συνήθως ως ένας εκ των μοναδικών και ανησυχούντων πατριδοκάπηλων για το μέλλον της Κύπρου. Με άκρατη κινδυνολογία και ως μεγάλος αυτόκλητος προστάτης των δικαίων της Κύπρου, επιχείρησε να υποσκάψει την παρούσα προσπάθεια Λευκωσίας και Αθήνας για άρση του ατέρμονου αδιεξόδου στο Κυπριακό, προκαλώντας έντονη δυσφορία.
Ο Αντώνης Σαμαράς, ενώπιον μάλιστα και της συζύγου του Κύπριου Προέδρου, Φιλίππας Καρσερά-Χριστοδουλίδη, η οποία βραβεύτηκε εξ ονόματος των Κυπρίων γυναικών, έκανε λόγο στην ομιλία του για «νέους εμπαιγμούς που μαγειρεύονται σε βάρος της Κύπρου», ενώ παράλληλα είπε πως «η διάλυση του κυπριακού κράτους θα φέρει και τον διαμελισμό του Αιγαίου».
Ο πρώην πρωθυπουργός, γνωστός για τις μονίμως πατριωτικές κορώνες που εκφέρει όλα αυτά τα χρόνια, κυρίως, μετά και το τέλος της αποτυχημένης πρωθυπουργικής του θητείας, για μια ακόμη φορά έφθασε στη Λευκωσία για να συγχρονιστεί με όλους εκείνους οι οποίοι έχουν ενσωματώσει στο είναι τους τη διχοτομική τους στάση στην Κύπρο. Προκαλεί δε θυμηδία να δηλώνει ότι επιχειρείται «στην Κύπρο μια συγκαλυμμένη διχοτόμηση με ευθύνη της Αθήνας» και προφανώς και της πολιτικής ηγεσίας στη Λευκωσία.[…]» (σημ. τα έντονα στοιχεία είναι δική μου παρέμβαση).
Νομίζω ότι καταλάβατε πώς είδαν την ομιλία του στην Κύπρο. Είναι έξαλλοι μαζί του, και με το δίκιο τους. Μαγάρισε μια γιορτή για να βγάλει τη χολή του για τον Μητσοτάκη. Δεν του έφταναν όσα έκανε εδώ, έπρεπε να διεθνοποιήσει το σύμπλεγμά του. Το τερμάτισε όμως. Ακούστε και τι άλλο είπε: «Θέλουμε την Κυπριακή Δημοκρατία αδιαίρετη και ενιαία. Χωρίς την παρουσία του Αττίλα. Με όλους τους πρόσφυγες στα σπίτια τους!». Το να ισχυρίζεται κάποιος ότι ύστερα από 50 χρόνια όλοι οι πρόσφυγες μπορούν να γυρίσουν στα σπίτια τους, τεκμηριώνει ότι είναι γραφικός και λαϊκιστής. Οταν αφήνεις ένα πρόβλημα άλυτο για 50 χρόνια, τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για κατάσταση που αναστρέφεται. Πολύ αμφιβάλλω αν οι ίδιοι οι πρόσφυγες το πιστεύουν. Το γνωρίζω από την αδελφή μου, που έφυγε πρόσφυγας από την Αμμόχωστο και στα τελευταία της χρόνια –πέθανε πριν από δέκα χρόνια– είχε πάψει να ελπίζει σε επιστροφή, ύστερα από τόσες απογοητεύσεις.
Το ότι ο Σαμαράς δεν είναι υπόδειγμα ευγενείας το είδαμε στη ΜΗ παράδοση της εξουσίας στον Τσίπρα. Φρόντισε όμως να μας το ξαναθυμίσει με την απουσία του από τη γιορτή για τα 50 χρόνια της Ν.Δ. Δεν ήταν πρόσκληση του Μητσοτάκη για τα γενέθλιά του, αλλά πρόσκληση για την παράταξη που την πρόδωσε και που αυτή τον ανέδειξε αρχηγό και πρωθυπουργό! Η απουσία του είναι επιεικώς απαράδεκτη, γιατί στην προηγούμενη γιορτή για τα 40 χρόνια της Ν.Δ. που έγινε στο Ζάππειο (2014), με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά, ο γέρος πλέον Κωνσταντίνος Μητσοτάκης πήγε στην εκδήλωση με το μπαστούνι του, παρά το γεγονός ότι ο Σαμαράς έριξε την κυβέρνησή του το 1993.
Διαφορά ήθους ενός ηγέτη και ενός νάνου της πολιτικής!
*Ο κ. Ανδρέας Γ. Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
