Θέλει μεγάλη γενναιότητα και υπευθυνότητα για να σηκώσει κάποιος ανάστημα εναντίον του πολιτικού συστήματος και της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών, να ασκήσει κριτική στη χώρα του την ώρα του πολέμου. Βλέπουμε τη δειλία δισεκατομμυριούχων ιδιοκτητών ιστορικών μέσων ενημέρωσης των ΗΠΑ (μεταξύ αυτών, Washington Post και Los Angeles Times) που τρέμουν τον Ντόναλντ Τραμπ. Στη χώρα μας, η ανάγκη να «στηρίξουμε την ομάδα μας» συνήθως καθορίζει την «εθνική γραμμή» σε ό,τι αφορά τις εξωτερικές σχέσεις. Αυτό ισχύει και για τις επιδόσεις της κυβέρνησης ή του κόμματός μας. Η κριτική εκ των έσω θεωρείται προδοσία, καθώς κλονίζει το ηθικό των φίλων ενώ δικαιώνει τους εχθρούς.
Αυτά τα γνώριζε ο εκδότης της Ha’aretz όταν, πριν από λίγες ημέρες, δήλωσε σε συνέδριο της εφημερίδας στο Λονδίνο ότι η ισραηλινή κυβέρνηση επιβάλλει πολιτική διακρίσεων έναντι των Παλαιστινίων και μίλησε για «Παλαιστίνιους μαχητές της ελευθερίας που το Ισραήλ αποκαλεί τρομοκράτες». Ο Αμος Σόκεν (Amos Schocken) είναι εκδότης της αριστερής, φιλελεύθερης εφημερίδας εδώ και πολλά χρόνια. Η Ha’aretz ιδρύθηκε το 1919 και ο παππούς του Σόκεν την αγόρασε το 1935. Η εφημερίδα ποτέ δεν δίστασε να υπερασπιστεί τα δίκαια των Παλαιστινίων και να στηλιτεύσει τις συνθήκες υπό τις οποίες ζουν. Ομως, η σφαγή αμάχων Ισραηλινών από τη Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023 και η συντριπτική απάντηση του Ισραήλ στη Γάζα (που τώρα επεκτείνεται με στρατιωτικές επιχειρήσεις στον Λίβανο, στη Συρία και στο Ιράν) καθιστούν τέτοια κριτική ακόμη πιο ανεπιθύμητη. Η άμεση απάντηση της κυβέρνησης Νετανιάχου στον Σόκεν ήταν η διακοπή σχέσεων με την εφημερίδα και, μεταξύ άλλων, ο αποκλεισμός της από κρατικές διαφημίσεις.
Οσοι γνωρίζουν τον Σόκεν καταλαβαίνουν ότι αυτός ο λιγομίλητος, αυστηρός 79χρονος δεν θα αποποιηθεί τις ευθύνες του για να αποφύγει τις συνέπειες. Ο ίδιος, η εφημερίδα και οι άλλες επιχειρήσεις του θα υποστούν το τίμημα της κριτικής στάσης τους. Αυτό είναι το τίμημα αλλά και η ουσία της ελευθερίας – να λέμε την αλήθεια και όταν αυτή κλονίζει τους δικούς μας και πονάει εμάς τους ίδιους. Ετσι διορθώνουμε πορεία. Ετσι μόνο ανοίγουμε χαραμάδα ελπίδας για συμφιλίωση σε μια εποχή γεμάτη οργή, απόγνωση και πόνο.
