Δεν υπάρχει περίπτωση να τραβήξεις το βλέμμα σου από τον όλεθρο στη Βαλένθια της Ισπανίας. Και να το κάνεις, η εικόνα θα παραμείνει αναλλοίωτη, με το τσουνάμι της λάσπης, το νεκροταφείο αυτοκινήτων και ανθρώπων. Ο αριθμός των θυμάτων έχει ξεπεράσει τους 200, είναι ο υψηλότερος για ευρωπαϊκή χώρα εδώ και μισό αιώνα. Προς το παρόν. Η Γηραιά Ηπειρος δεν κατάφερε να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση.
Καθώς, λοιπόν, τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συχνά στη ζωή των Ευρωπαίων και η εκ των υστέρων διαχείριση μοιάζει αδύναμη, το μόνο που απομένει είναι η πρόληψη, δηλαδή η «ετοιμότητα των πολιτών» όπως το έθεσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Εχουμε μπροστά μας τη δραματική πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής. Και πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτήν. Οι πολίτες της Ευρώπης έχουν ανάγκη από μία νέα εκπαίδευση. Η ετοιμότητα πρέπει να γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας», δήλωσε προχθές.
Δηλαδή; Θα πρέπει να επιφορτιστούμε (και) με την έγνοια της αυτοπροστασίας μας; Να είμαστε ετοιμοπόλεμοι γιατί τα κράτη αδυνατούν να αντιμετωπίσουν τον εισβολέα; Οσο κι αν τα ερωτήματα ηχούν επιθετικά, ως μομφή ή ειρωνεία, είναι, απλώς, μία ακόμη καταγραφή. Η επίσημη προειδοποίηση ότι τα ανθρώπινα μέσα δεν επαρκούν για να δώσουν λύσεις στο διογκούμενο πρόβλημα, αλλά πρέπει ο καθένας μας «να έχει τον νου του». Ομως κι αυτό δεν απαλλάσσει το κράτος από την ευθύνη του· τουναντίον, την αυξάνει. Η «νέα εκπαίδευση» δεν είναι μέθοδος άνευ διδασκάλου. Θα πρέπει να αναλάβει η πολιτεία εκτεταμένη ενημέρωση, αξιοποιώντας και τα –τόσο δημοφιλή στο πολιτικό σύστημα– μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι προφανές ότι, ως προς την ελληνική πραγματικότητα, το 112 δεν επαρκεί. Ούτε μπορεί να λειτουργεί ως αναστολέας ευθυνών («εμείς προειδοποιήσαμε»).
Σε σκίτσο του στην «Κ», πριν από δύο ημέρες, ο Ηλίας Μακρής ανέμειξε στοιχεία από τον διάσημο πίνακα του Νταλί «Εμμονή της μνήμης» με μια φωτογραφία από την αδιανόητη καταστροφή στη Βαλένθια. Τα «εύκαμπτα» λιωμένα ρολόγια του έργου του Νταλί στα συντρίμμια ενός δρόμου της πόλης. Το 1931, κριτικοί τέχνης ερμήνευσαν τον μικροσκοπικό πίνακα ως έναν σουρεαλιστικό στοχασμό πάνω στην κατάρρευση των αντιλήψεων «για μια σταθερή κοσμική τάξη». Αυτό που, σήμερα, αποκαλούμε δυστοπία.
