Να μην περιμένει ο αναγνώστης να διαβάσει ακόμα μια ανάλυση των λόγων της νίκης Τραμπ και της ήττας Χάρις. Εχουν γραφτεί τα πάντα μέσα στις δύο αυτές μέρες. Συνεπώς το θέμα έχει εξαντληθεί. Προσωπικά, δεν θα καταστροφολογήσω ούτε θα θρηνήσω για την πτώση της αμερικανικής δημοκρατίας, καθώς βρισκόμαστε απλώς μπροστά σε ένα ακόμα εκλογικό αποτέλεσμα. Αν αποδραματοποιήσουμε την κατάσταση τι μένει; Ο ένας κέρδισε, η άλλη έχασε, πάμε παρακάτω και βλέπουμε τη συνέχεια.
Αν κάτι μου έμεινε ειδικά από αυτές τις αμερικανικές εκλογές είναι πόσο αναποτελεσματική υπήρξε η στήριξη των επωνύμων στην ηττημένη. Πόσο αγνοήθηκε ο λόγος τους από την πλειοψηφία των πολιτών. Βέβαια, ανάλογο φαινόμενο παρατηρήθηκε και στις προεδρικές εκλογές του 2016 –θυμάμαι ότι οι επώνυμοι του Χόλιγουντ και της Ανατολικής Ακτής ετοίμαζαν μεγάλο νικητήριο πάρτι για τη Χίλαρι– όμως τότε η Χίλαρι Κλίντον σε εθνικό επίπεδο επικράτησε αλλά ηττήθηκε στους εκλέκτορες.
Τώρα, φυσικά δεν γνωρίζουμε πόσοι από τους ψηφοφόρους της Χάρις επηρεάστηκαν από τη στήριξη που της προσέφεραν οι επώνυμοι, όμως αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι μια κρίσιμη μάζα δεν επηρεάστηκε. Αλλα κριτήρια καθόρισαν την ψήφο τους και όχι το τι θα ψήφιζε η Τέιλορ Σουίφτ, η Μαντόνα ή η Lady Gaga.
Αλλα κριτήρια καθόρισαν την ψήφο των Αμερικανών και όχι το τι θα ψήφιζε η Τέιλορ Σουίφτ, η Μαντόνα ή η Lady Gaga…
Προτιμώ τη χρήση της λέξης «επώνυμος», αν και ταυτολογική, από τη λέξη «ελίτ», καθώς οι ελίτ είναι κάτι πιο συγκροτημένο με πολλά συνδηλούμενα, ενώ ο επώνυμος παραπέμπει σε κάτι πιο λαμπερό και συγχρόνως πιο συγκεκριμένο, με ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, επάγγελμα. Μέσα στη λέξη «ελίτ» χωρούν πολλοί, στη λέξη «επώνυμος» μόνον ο επώνυμος. Στο διάσημο πρόσωπό του κρύβεται η ισχύς του και η ακτινοβολία του. Οι ελίτ επηρεάζουν έμμεσα, ο επώνυμος άμεσα. Οι ελίτ παράγουν ιδεολογία, ο επώνυμος ακολουθεί μια ιδεολογία. Διαφορές αποχρώσεων που εξηγούν όμως τη χρήση της μιας ή της άλλης λέξης, ανά περίσταση.
Και στην Ελλάδα ανέκαθεν η Αριστερά, απόλυτη κυρίαρχος στον καλλιτεχνικό χώρο, με συλλογή υπογραφών διασημοτήτων πίστευε πως έτσι θα αυξήσει την ακτινοβολία της. Τελικά, στην καλύτερη περίπτωση, προσέγγιζε το 10%. Από την άλλη πλευρά η συντηρητική – φιλελεύθερη παράταξη, που ποτέ δεν προέκρινε τη συλλογή υπογραφών επωνύμων ως εργαλείο επίδειξης πολιτικής επιρροής, είχε μια σταθερή δύναμη –που αν εξαιρέσουμε τις εκλογές του 2012– ποτέ δεν έπεσε κάτω από το 30%.
Εδώ να παρατηρήσω ότι στην εποχή του Διαδικτύου η έννοια του «επωνύμου» έχει ξεχειλώσει εντελώς. Οι αποκαλούμενοι «ινφλουένσερς» έχουν αποκτήσει ισχύ –χωρίς να διαθέτουν κανένα συγκεκριμένο προσόν– σε κοινά που ο πολιτικός λόγος δεν τα ακουμπά. Δεν αποτελούν ελίτ, διότι απλώς αναπαράγουν τα όσα σκέφτεται ο κοινός νους, στην πιο ευτελή εκδοχή τους. Και αυτό είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο.
Ηθικόν δίδαγμα: να μην υπερτιμάτε τη δύναμη των επωνύμων. Η στήριξή τους δεν βλάπτει, αλλά δεν αρκεί.
