Εφταιξε το γεγονός ότι άργησε να αποσυρθεί ο Τζο Μπάιντεν, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χρόνος για να γίνουν προκριματικές εκλογές στους Δημοκρατικούς ή έστω να έχει περισσότερο χρόνο προετοιμασίας η Κάμαλα Χάρις; Εφταιξε. Μήπως η υποψηφιότητα μιας γυναίκας και δη μειονοτικής απώθησε τους συντηρητικούς Αμερικανούς; Μάλλον ισχύει κι αυτό. Επεσε ο λαός «των ελεύθερων και γενναίων» θύμα της «μαύρης μαγείας» ή έστω του λαϊκιστικού οίστρου του Ντόναλντ Τραμπ; Πιθανώς, διότι στις ομιλίες του δεν είχε προγραμματικά μέτρα, παρά μόνο υποσχέσεις ότι «θα κάνει την Αμερική μεγάλη ξανά», «όλα θα είναι αληθινά ωραία», «θα έχουμε μια μεγαλειώδη προεδρία» κ.λπ.
Αλλά ακόμη κι αν ισχύουν όλα αυτά, γιατί οι Δημοκρατικοί έχασαν κατά κράτος τη Γερουσία και χάνουν επίσης τη Βουλή των Αντιπροσώπων; Μέχρι χθες ήταν 212 Ρεπουμπλικανοί και 200 Δημοκρατικοί, όταν οι 219 σχηματίζουν πλειοψηφία.
Πού το πάει λοιπόν η Αμερική; Για να έχουμε μια καλύτερη εικόνα, από τη χονδροειδή απεικόνιση της προεδρικής εκλογής, πρέπει να μελετηθούν οι 146 προτάσεις που τέθηκαν σε δημοψήφισμα την 5η Νοεμβρίου, σε 41 πολιτείες των ΗΠΑ. Αυτές αφορούν διάφορα θέματα συν αυτά που διχάζουν. Στη Νεβάδα, για παράδειγμα, αποφάσισαν την κατάργηση του ΦΠΑ (sales tax) στις… πάνες μωρών και ακράτειας, αλλά επίσης ψήφισαν την αναθεώρηση του Πολιτειακού Συντάγματος έτσι ώστε να γίνει η γλώσσα του πιο συμπεριληπτική για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Σε άλλες πολιτείες πάλι, όπως στη Δημοκρατική Καλιφόρνια, ψήφισαν κατά της αύξησης του κατώτατου ωρομισθίου, ενώ στη Νεμπράσκα, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε το 60,2% της λαϊκής ψήφου, υπερψηφίστηκε με 74% η καθιέρωση της πληρωμένης άδειας ασθένειας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων σχετικώς με τις αμβλώσεις. Από τις δέκα πολιτείες που έθεσαν το ερώτημα σε αυτές τις εκλογές, οι επτά τις υπερψήφισαν. Συνολικώς έντεκα πολιτείες αναθεώρησαν τα συντάγματά τους για να προστατεύσουν τα δικαιώματα των γυναικών και τρεις απέρριψαν τις προτάσεις για περιορισμό τους. Υπάρχουν όμως άλλες 21 που τα πολιτειακά κοινοβούλια (και όχι δημοψηφίσματα) περιόρισαν ή απαγόρευσαν αυτό το δικαίωμα μετά την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Μόνο ειδικοί κοινωνιολόγοι και εκλογολόγοι μπορούν να βγάλουν τεκμηριωμένα συμπεράσματα από τα αποτελέσματα των 146 πολιτειακών δημοψηφισμάτων που έγιναν την 5η Νοεμβρίου· 159 συνολικώς το 2024. Η δική μας, πρόχειρη ματιά δείχνει σύγχυση ή έστω στάσεις του πληθυσμού που βρίσκονται εκτός των παραδοσιακών ορίων που είχαν κάποτε και τα δύο κόμματα.
