Του Σωτήρη Γιούσιου – Tax Partner της Grant Thornton
Υπαγόμενες επιχειρήσεις
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν οποιαδήποτε νομική μορφή
εκτός από Α.Ε. (π.χ. ατομικές, Ο.Ε, Ε.Ε, Ε.Π.Ε. κλπ.) μπορούν να
συγχωνεύονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3296/2004 με σκοπό
την ίδρυση προσωπικής εταιρείας (Ο.Ε, Ε.Ε) ή Ε.Π.Ε ή Α.Ε. Δεν
τίθεται περιορισμός για από το αντικείμενο εργασιών, ωστόσο οι υπό
συγχώνευση επιχειρήσεις δεν μπορεί να δραστηριοποιούνται κατά κύριο
λόγο στην κατασκευή ή εκμετάλλευση ακινήτων, με εξαίρεση τις
ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.
Από τη συγχώνευση πρέπει πάντοτε να προέρχεται εταιρία ανώτερης
νομικής μορφής από αυτή των συγχωνευομένων ή τουλάχιστον της ίδιας
νομικής μορφής με αυτή που έχει την ανώτερη νομική μορφή από τις
συγχωνευόμενες. Δηλαδή, μια Ε.Π.Ε. δεν μπορεί να συγχωνευθεί με
άλλη Ε.Π.Ε. ή άλλης μορφής επιχείρηση και να συστήσουν μια
προσωπική εταιρία, αλλά η προερχόμενη από τη συγχώνευση εταιρία
πρέπει να έχει υποχρεωτικά τον τύπο της Ε.Π.Ε. ή της Α.Ε.
Σημειώνεται ότι μεταξύ των συγχωνευομένων επιχειρήσεων δεν
μπορεί να περιλαμβάνονται υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων,
διότι το υποκατάστημα στερείται νομικής μορφής.
Περαιτέρω, δεν τίθεται καμία προϋπόθεση ως προς την κατηγορία
των βιβλίων που πρέπει να τηρούν οι υπό συγχώνευση επιχειρήσεις.
Επομένως, μπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 3296/2004
επιχείρηση που τηρεί βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. Όμως, αν η
εταιρεία που προέρχεται από τη συγχώνευση είναι ομόρρυθμη ή
ετερόρρυθμη, αυτή θα πρέπει υποχρεωτικά να τηρεί βιβλία Γ΄
κατηγορίας του Κ.Β.Σ.
Βασικό κίνητρο – Μείωση φορολογικού συντελεστή
Ο συντελεστής φορολογίας των καθαρών κερδών, τα οποία προκύπτουν
από τα τηρούμενα βιβλία Γ΄ κατηγορίας της συνιστώμενης εταιρείας,
μειώνεται κατά δέκα μονάδες για το πρώτο οικονομικό έτος και κατά
πέντε μονάδες για το επόμενο οικονομικό έτος.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών
αποτελεί η εμπρόθεσμη υποβολή της δήλωσης. Αν υποβληθεί εκπρόθεσμα
μόνο η δήλωση του δεύτερου έτους, τότε ο ισχύων συντελεστής
φορολογίας θα εφαρμοστεί μόνο για τα κέρδη αυτά, χωρίς να έχει
επιπτώσεις και στο μειωμένο συντελεστή φορολογίας με τον οποίο
υπήχθησαν σε φορολογία τα κέρδη του προηγούμενου οικονομικού
έτους.
Αν για παράδειγμα εντός του έτους 2006 συγχωνευθεί μία ατομική
επιχείρηση και μία Ε.Π.Ε. και από τη συγχώνευση αυτή προέλθει Α.Ε.,
με πρώτη χρήση υπερδωδεκάμηνη, τότε τα κέρδη που θα προκύψουν από
τον ισολογισμό της 31ης Δεκεμβρίου 2007 θα υπαχθούν σε φορολογία με
συντελεστή δέκα εννέα τοις εκατό (19%), καθόσον με βάση τις
διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ο συντελεστής
φορολογίας των κερδών που θα προκύψουν από διαχειριστικές περιόδους
που αρχίζουν από 1.1.2006 έως 31.12.2006 είναι είκοσι εννέα τοις
εκατό (29%). Υπερδωδεκάμηνη χρήση στη νέα επιχείρηση έχουμε όταν οι
συγχωνευόμενες επιχειρήσεις δεν είχαν κάνει χρήση υπερδωδεκάμηνης
περιόδου κατά την σύστασή τους. Περαιτέρω τα καθαρά κέρδη της
εταιρείας κατά το επόμενο οικονομικό έτος 2009 (διαχειριστική
περίοδος 1/1/2008 ? 31/12/2008) θα υπαχθούν σε φορολογία με
συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) εφόσον ο ισχύων κατά το χρόνο
υποβολής της δήλωσης συντελεστής φορολογίας θα είναι είκοσι πέντε
τοις εκατό (25%).
Προϋποθέσεις μείωσης του φορολογικού συντελεστή
1) Η προερχόμενη από τη συγχώνευση εταιρεία πρέπει να έχει κατά
το χρόνο ολοκλήρωσης της συγχώνευσης τα ακόλουθα κατώτατα όρια
κεφαλαίων, ανάλογα με τη νομική μορφή της:
1. Προκειμένου για προσωπική εταιρεία, τουλάχιστον εξήντα
χιλιάδες (60.000,00) ευρώ, εκ των οποίων το ένα τρίτο (1/3) θα
πρέπει να είναι καταβλημένο σε μετρητά.
2. Προκειμένου για εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, τουλάχιστον
εκατόν είκοσι χιλιάδες (120.000,00) ευρώ,
3. Προκειμένου για ανώνυμη εταιρεία, τουλάχιστον διακόσιες
χιλιάδες (200.000,00) ευρώ.
2) Οι συγχωνευόμενες επιχειρήσεις πρέπει να βρίσκονται σε
λειτουργία τουλάχιστον για τέσσερα (4) συνεχή χρόνια πριν από το
χρόνο της συγχώνευσης.
3) Για να γίνει η συγχώνευση, θα πρέπει πρώτα να γίνει η
αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων που εισφέρονται σε είδος από
την Επιτροπή του άρθρου 9 του Ν.2190/1920.
4) Η συγχώνευση των επιχειρήσεων θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί
(χορήγηση ΑΡΜΑΕ) μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2008.
Λοιπές φορολογικές απαλλαγές
Για τις συγχωνεύσεις που γίνονται με βάση τις διατάξεις του Ν.
3296/2004 παρέχονται και οι φορολογικές απαλλαγές και διευκολύνσεις
οι οποίες προβλέπονται για τις συγχωνεύσεις που πραγματοποιούνται
με το Ν.Δ. 1297/1972. Παρέχεται, δηλαδή, απαλλαγή από το φόρο
εισοδήματος της υπεραξίας που προκύπτει από την εκτίμηση της
επιτροπής του άρθρου 9 του Κ.Ν 2190/1920, με την προϋπόθεση ότι θα
εμφανίζεται σε λογαριασμούς τάξεως, από το φόρο μεταβίβασης
ακινήτων και λοιπούς φόρους, τέλη κλπ. με τις προϋποθέσεις βέβαια
που ορίζονται από το εν λόγω διάταγμα.
Επομένως, συνάγεται ότι η συγχώνευση δεν μπορεί να γίνει με τις
διατάξεις του Ν. 2166/1993, καθόσον με τις διατάξεις του νόμου
αυτού δεν ενεργείται εκτίμηση της επιτροπής του άρθρου 9 του Κ.Ν.
2190/1920 των εισφερόμενων περιουσιακών στοιχείων από τις
συγχωνευόμενες επιχειρήσεις.
