αγαθά
Του Μιχάλη Ζελενίτσα – Tax Consultant της Grant Thornton
Επιστροφή Φ.Π.Α.
Ο Κώδικας Φ.Π.Α. με την επιφύλαξη των σχετικών με την παραγραφή
διατάξεων, προβλέπει επιστροφή του Φ.Π.Α., εφόσον αφορά δαπάνες
εισαγωγής, αγοράς στο εσωτερικό και κατασκευής αγαθών επένδυσης. Ως
αγαθά επένδυσης θεωρούνται τα ενσώματα αγαθά, που ανήκουν κατά
κυριότητα στην επιχείρηση και τίθενται από αυτή σε διαρκή
εκμετάλλευση, καθώς και τα κτίσματα ή άλλου είδους κατασκευές που
κατασκευάζονται από την υποκείμενη στο φόρο επιχείρηση σε ακίνητο
που δεν ανήκει κατά κυριότητα σε αυτήν, αλλά έχει, βάσει
οποιασδήποτε έννομης σχέσης, τη χρήση του ακινήτου αυτού, για
χρονικό διάστημα τουλάχιστον εννέα χρόνων. Αν κατά τη διάρκεια του
πενταετούς διακανονισμού λήξει η χρήση του ακινήτου, στο οποίο
κατασκευάστηκαν τα ανωτέρω κτίσματα ή άλλου είδους κατασκευές,
ενεργείται εφάπαξ διακανονισμός. Στην αξία των αγαθών επένδυσης δεν
περιλαμβάνονται οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης. Επίσης, στα
αγαθά επένδυσης περιλαμβάνονται εκείνα που εκμεταλλεύονται σύμφωνα
με το σκοπό τους οι ανώνυμες εταιρίες χρηματοδοτικής μίσθωσης του
Ν. 1665/1986.
Ειδικά για τις κατασκευές ακινήτων, η επιστροφή του φόρου
ενεργείται μετά την έναρξη εργασιών κατασκευής και μέχρι του ποσού
που αναλογεί στις εργασίες που έχουν εκτελεστεί και τιμολογηθεί
κάθε φορολογική ή διαχειριστική περίοδο, για την οποία υποβάλλεται
το αίτημα επιστροφής. Στην έννοια του ακινήτου περιλαμβάνονται οι
επεκτάσεις, προσθήκες και βελτιώσεις αυτού, όχι όμως και οι δαπάνες
επισκευής και συντήρησης, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω. Επέκταση ή
προσθήκη κτιρίου, κτιριακής εγκατάστασης και τεχνικού έργου είναι
οποιαδήποτε αύξηση του όγκου, του μεγέθους ή της ωφελιμότητάς του,
που γίνεται με τη χρησιμοποίηση κατά κανόνα δομικών υλικών.
Βελτίωση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι κάθε
μεταβολή που γίνεται σ΄ αυτό μετά από τεχνολογική επέμβαση και έχει
ως αποτέλεσμα, είτε την αύξηση του χρόνου ωφέλιμης ζωής του, είτε
την αύξηση της παραγωγικότητάς του, είτε τη μείωση του κόστους
λειτουργίας του ή τη βελτίωση των συνθηκών χρησιμοποίησής του. Σε
κάθε περίπτωση η αξιολόγηση των πραγματικών περιστατικών
προκειμένου να κριθεί, αν πρόκειται για βελτίωση ή επισκευή ή
συντήρηση, εναπόκειται στον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.
Αναστολή πληρωμής Φ.Π.Α.
Αντί για επιστροφή του Φ.Π.Α. όπως προβλέπεται παραπάνω
παρέχεται δικαίωμα αναστολής της πληρωμής του, προκειμένου για
αγαθά επένδυσης ορισμένων βιομηχανικών και βιοτεχνικών
επιχειρήσεων. Ο Φ.Π.Α. που αναλογεί στην εισαγωγή ή την αγορά στο
εσωτερικό καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εν γένει εξοπλισμού,
που πραγματοποιείται από βιομηχανικές, βιοτεχνικές, μεταλλευτικές,
λατομικές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, καθώς και από αγροτικές
επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί (υποχρεωτικά ή προαιρετικά) στο
κανονικό καθεστώς του Φ.Π.Α., καταβάλλεται από τον ίδιο τον
επενδυτή (εισαγωγέα – αγοραστή) με την πρώτη προσωρινή δήλωση
(χρεοπίστωση), που υποβάλλεται μετά την εισαγωγή ή αγορά με ειδική
διαδικασία που προβλέπει σχετική υπουργική απόφαση.
Ο παραπάνω εξοπλισμός περιλαμβάνει κυρίως μηχανήματα, εξαρτήματα
και λοιπά όργανα, καθώς και ανταλλακτικά αυτών, εφόσον εισάγονται ή
αγοράζονται μαζί με μηχανήματα ή λοιπά όργανα. Επίσης, στην έννοια
του παραπάνω εξοπλισμού περιλαμβάνονται και τα θερμοκήπια,
θερμαινόμενα ή μη, καθώς και τα μηχανήματα, εξαρτήματα, μεταλλικές
και ξύλινες κατασκευές και λοιπά όργανα που συγκροτούν θερμαινόμενα
ή μη θερμοκήπια.
Ο αρμόδιος οικονομικός έφορος παρακολουθεί την εκτέλεση των
εργασιών και διενεργεί έλεγχο για να διαπιστώσει, αν τα επενδυτικά
αγαθά που αποκτήθηκαν χωρίς Φ.Π.Α. έχουν εγκατασταθεί, στον τόπο
που δηλώθηκε, ότι δεν πωλήθηκαν, και ότι έχουν σωστά καταχωρηθεί
και περιληφθεί στην προσωρινή δήλωση της συγκεκριμένης φορολογικής
περιόδου.
Ο επενδυτής (εισαγωγέας – αγοραστής) υποχρεούται να
γνωστοποιήσει στον αρμόδιο οικονομικό έφορο το χρόνο έναρξης
χρησιμοποίησης των επενδυτικών αυτών αγαθών, το βραδύτερο εντός 10
(δέκα) ημερών από την έναρξη. Σε περίπτωση πώλησης των επενδυτικών
αγαθών που αποκτήθηκαν, χωρίς Φ.Π.Α. πριν από τη χρησιμοποίηση
τους, ο επενδυτής (εισαγωγέας – αγοραστής) υποχρεούται να καταβάλει
στο δημόσιο το Φ.Π.Α., που αναλογεί στην πώληση αυτή, καθώς και
πρόστιμο ίσο με το πενήντα στα εκατό (50%) του φόρου που αναλογούσε
στην εισαγωγή ή την αγορά στο εσωτερικό των επενδυτικών αγαθών.
