επιστημονικής & τεχνολογικής έρευνας
Toυ Χρήστου Κόδου – Tax Consultant της Grant Thornton
Είναι ευρέως γνωστό ότι η ανταγωνιστικότητα των εθνικών
οικονομιών εξαρτάται μεταξύ άλλων και από τις επενδύσεις
επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας. Υπό το πρίσμα αυτό και με
απώτερο σκοπό την τόνωση των επενδύσεων επιστημονικής &
τεχνολογικής έρευνας, για το διάστημα από 01.01.2005 έως
31.12.2008, παρέχεται στις επιχειρήσεις φορολογικό κίνητρο για την
πραγματοποίηση δαπανών. Ειδικότερα, με τις διατάξεις του άρθρου
31§1ια΄ του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν.2238/1994), όπως
τροποποιήθηκαν με το άρθρο 9§8 του Ν.3296/2004, παρέχεται η
δυνατότητα στις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν δαπάνες
επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, πέραν της έκπτωσης αυτών
από τα ακαθάριστα έσοδά τους, να αφαιρούν επιπλέον τεκμαρτώς
(εξωλογιστικώς) ποσοστό 50% των δαπανών αυτών που πραγματοποίησαν
μέσα στη χρήση και από τα καθαρά κέρδη, προκειμένου για τον
προσδιορισμό των φορολογητέων κερδών.
Την τεκμαρτή έκπτωση δικαιούνται και οι επιχειρήσεις που τηρούν
βιβλία Β’ κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Επίσης, όλες
οι επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή με την οποία
λειτουργούν (Α.Ε., δημόσιες επιχειρήσεις, Ε.Π.Ε., συνεταιρισμοί,
προσωπικές εταιρείες, ατομικές επιχειρήσεις, κ.τ.λ.).
Προϋποθέσεις έκπτωσης
Η τεκμαρτή αφαίρεση κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας
εισοδήματος επιτρέπεται υπό τις κάτωθι προϋποθέσεις:
(α) Ως δαπάνες που δύνανται να αφαιρεθούν, σύμφωνα με τα
παραπάνω, είναι αυτές που ορίζονται στην Απόφαση του Υπουργού
Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας 12962/3.11.1987 (Φ.Ε.Κ.
734Β’/22.12.1987), και οι οποίες έχουν γνωστοποιηθεί με την
Εγκύκλιο ΠΟΛ.1228/20.9.2002 του Υπουργείου Οικονομίας και
Οικονομικών. Για το σκοπό αυτό απαιτείται η λήψη από μέρους της
επιχείρησης σχετικής βεβαίωσης που χορηγείται από το Υπουργείο
Ανάπτυξης και με την οποία πιστοποιείται το είδος των δαπανών και
του χρόνου πραγματοποίησής τους,
(β) Οι υπόψη πραγματοποιηθείσες δαπάνες της οικείας χρήσης, όπως
έχουν πιστοποιηθεί από το Υπουργείο Ανάπτυξης, πρέπει να
υπερβαίνουν το μέσο όρο των αντίστοιχων δαπανών που πραγματοποίησε
η επιχείρηση κατά τις δύο προηγούμενες χρήσεις. Για παράδειγμα, μια
επιχείρηση που κατά τις χρήσεις 2006 και 2007 πραγματοποίησε
δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας ύψους 450.000 Ä και
400.000 Ä αντίστοιχα, και στην χρήση 2008 πραγματοποιήσει δαπάνες
500.000 Ä δικαιούται να αφαιρέσει τεκμαρτά από τα καθαρά κέρδη ποσό
250.000 Ä.
και
(γ) Η ύπαρξη φορολογητέων κερδών. Καθώς, ο νόμος ορίζει ότι η
αφαίρεση, των εν λόγω δαπανών, γίνεται από τα φορολογητέα καθαρά
κέρδη της επιχείρησης, συνάγεται ότι σε περίπτωση κατά την οποία η
επιχείρηση δεν έχει φορολογητέα κέρδη αλλά ζημία, τότε αυτή δεν
δικαιούται να προσαυξήσει τη ζημία της με το 50% των πιο πάνω
δαπανών. Ωστόσο, σημειώνεται ότι στην περίπτωση που μετά τη μείωση
των φορολογητέων κερδών της επιχείρησης με τις πιο πάνω δαπάνες,
προκύπτει φορολογική ζημία, αυτή μεταφέρεται για συμψηφισμό με τα
κέρδη των πέντε (5) επόμενων οικονομικών ετών.
Η εξωλογιστική αφαίρεση του 50% των πιο πάνω δαπανών γίνεται,
κατά ρητή διατύπωση του νόμου, από τα καθαρά κέρδη που
προσδιορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε. Επομένως, η
αφαίρεση θα γίνεται από τα κέρδη που προκύπτουν μετά τη λογιστική
αναμόρφωση με τις μη αναγνωριζόμενες προς έκπτωση δαπάνες. Επειδή
δε ο νόμος ορίζει, ότι η αφαίρεση γίνεται από τα καθαρά κέρδη της
επιχείρησης, συνάγεται, ότι σε περίπτωση που υφίσταται υπόλοιπο
ζημίας παρελθουσών χρήσεων για μεταφορά, θα γίνεται πρώτα ο
συμψηφισμός της ζημίας αυτής και από το προκύπτον υπόλοιπο καθαρών
κερδών θα γίνεται η αφαίρεση των υπόψη δαπανών.
Κατηγορίες δαπανών επιστημονικής & τεχνολογικής έρευνας
Οι δαπάνες που ορίσθηκαν με την απόφαση αυτή, αφορούν στις εξής
δραστηριότητες:
α. Μελέτη και εκπόνηση πρωτότυπων εργασιών, που έχουν σκοπό την
προαγωγή της επιστημονικής γνώσης, σύμφωνα με γενικά παραδεκτές
επιστημονικές θεωρίες ή την επεξεργασία νέων θεωριών, ικανών να
γίνουν αποδεκτές από την επιστημονική κοινότητα (επιστημονικές
έρευνες).
β. Μελέτη και εκπόνηση συστηματικών εργασιών που βασίζονται σε
υπάρχουσες γνώσεις (από την έρευνα ή από την πρακτική εμπειρία), με
σκοπό την προεργασία για την παραγωγή νέων υλικών, προϊόντων ή
διατάξεων (συσκευών, μηχανών, κατασκευών κ.λ.π.), την κατάρτιση
νέων διαδικασιών συστημάτων ή υπηρεσιών ή την ουσιαστική βελτίωση
αυτών που υπάρχουν για συγκεκριμένες εφαρμογές (τεχνολογικές
έρευνες).
Επίσης, στις παραπάνω δραστηριότητες επιστημονικής και
τεχνολογικής έρευνας περιλαμβάνονται ενδεικτικά και οι
δραστηριότητες για:
α.κατάθεση αιτήσεων για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας στην
Ελλάδα και το εξωτερικό, αναζήτηση συγγενών εφευρέσεων, υποστήριξη
του νέου και της εφευρετικής δραστηριότητας των επινοημάτων,
β.εκτέλεση κατασκευαστικών μελετών (ENGINEERING) για το τελικό
προϊόν και την τελική διαμόρφωση του προϊόντος, ώστε να είναι
εμπορεύσιμο, δοκιμαστική κατασκευή μικρής σειράς πρωτοτύπων,
γ. εκτέλεση βιομηχανικών σχεδίων (INDUSTRIAL DESIGN),
δ.σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών για εξαρτήματα, υλικά, διατάξεις
και προτύπων προδιαγραφών προϊόντων και μεθόδων εξέτασης και
ελέγχου αυτών,
ε.οριστική διαμόρφωση του νέου εξοπλισμού, εργαλείων και των
προδιαγραφών ελέγχου ποιότητας και παραγωγής,
στ.υλοποίηση έργων επίδειξης (DEMONSTRATION PROJECTS), εφόσον
αυτά συνδυάζονται με δοκιμαστική εφαρμογή νέου προϊόντος ή μεθόδου
παραγωγής,
ζ. εκτέλεση μελετών αγοράς και εμπορίας (MARKETING) νέων
προϊόντων μιας επιχειρηματικής μονάδας.
Ενδεικτικά, ως τέτοιες δαπάνες αναφέρονται οι εξής:
α. εξοπλισμός εργαστηριακής υποδομής και εγκαταστάσεων
ημιβιομηχανικών δοκιμών,
β. αμοιβές προσωπικού κάθε βαθμίδας (εξειδικευμένοι επιστήμονες,
μεταπτυχιακοί σπουδαστές, τεχνικοί, διοικητικοί κ.λ.π.), που
απασχολούνται στην εκτέλεση του έργου κατά το χρόνο διάρκειάς
του,
γ. μετακινήσεις εσωτερικού και εξωτερικού για συνεργασία με
εργαστήρια, για συγκέντρωση πληροφοριών, ανακοίνωση αποτελεσμάτων
σχετικών με ερευνητικό έργο που εκτελείται, εκτελέστηκε ή
σχεδιάζεται για να εκτελεστεί, συμμετοχή σε σεμινάρια, συνέδρια,
επιστημονικές συναντήσεις κ.τ.λ.
δ. αναλώσιμα διάφορα (όπως π.χ. χημικά αντιδραστήρια,
μικροεξαρτήματα και όργανα μιας χρήσης ή μικρού αριθμού
χρήσεων),
ε. χρόνος απασχόλησης Η/Υ, αγορά πακέτων προγραμμάτων Η/Υ,
στ. δαπάνη για άδεια εκμετάλλευσης Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας,
τεχνογνωσία κ.λ.π., που έχει σχέση με την εκτέλεση του ερευνητικού
έργου,
ζ. ανάθεση σε ερευνητικά εργαστήρια του Δημόσιου τομέα
ερευνητικού έργου (ή τμήματος) με σύμβαση,
η. δαπάνες που αφορούν υποχρεώσεις της επιχείρησης από την ίδια
συμμετοχή σε ερευνητικά έργα ή προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται
από το Δημόσιο (π.χ. Πρόγραμμα Ανάπτυξης Βιομηχανικής Έρευνας,
Πρόγραμμα Συγχρηματοδότησης κ.τ.λ.) ή από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή
διεθνείς οργανισμούς.
Καταληκτικά, επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή, για
δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας που
πραγματοποιούνται από την 1η Ιανουαρίου 2005 μέχρι την 31η
Δεκεμβρίου 2008, ωστόσο δεν αποκλείεται το οικονομικό επιτελείο να
εγκρίνει την παράταση εφαρμογής του εν λόγω φορολογικού
κινήτρου.
