φοροδιαφυγής
Το πρώτο πακέτο μέτρων για τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το
3% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2010 θα εγκρίνει πιθανώς και εντός της
εβδομάδας η Διυπουργική Επιτροπή για την Οικονομία.
Πρόκειται για μέτρα που έχουν αποκλειστικό στόχο την ενίσχυση
των εσόδων και βασική τους συνιστώσα είναι η αύξηση των εσόδων κατά
1 – 1,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, προκειμένου να αμβλυνθούν οι αρνητικές
εντυπώσεις που προκαλεί –ούτως ή άλλως η αύξηση της φορολογικής
επιβάρυνσης– και να περιοριστεί όσο είναι δυνατόν το πολιτικό
κόστος, τα εισπρακτικά μέτρα θα συνοδεύονται και από παρεμβάσεις
για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Τα μέτρα στα οποία έχει
καταλήξει το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών είναι:
1. Η αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα κατά 10%,
που θα έχει συνέπεια την επιβάρυνση της τελικής τιμής της αμόλυβδης
βενζίνης κατά 4,5 – 65, λεπτά ανά λίτρο.
2. Η επιβολή ειδικού τέλους στα καρτοκινητά. Το τέλος θα
υπολογίζεται με συντελεστή 10% επί της αξίας του χρόνου ομιλίας που
αγοράζει κάθε φορά ο κάτοχός του.
3. Η αναπροσαρμογή του τέλους κινητής τηλεφωνίας, που
καταβάλλουν οι κάτοχοι κινητών με συμβόλαιο. Σήμερα το τέλος
κλιμακώνεται από 2 έως 10 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με το ύψος του
λογαριασμού.
4. Η αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα ή τα
ποτά.
Για να καταστήσει το εισπρακτικό πακέτο πιο «εύπεπτο», το
υπουργείο Οικονομικών θα το συνοδεύσει με τρεις παρεμβάσεις που θα
έχουν στόχο τους φοροφυγάδες.
Η πρώτη παρέμβαση θα στοχεύει τους κατά τεκμήριο «έχοντες και
κατέχοντες», δηλαδή τους ιδιοκτήτες ακριβών σκαφών αναψυχής, που
εκμεταλλεύονται τα «παραθυράκια» του νόμου για να φοροδιαφεύγουν.
Συγκεκριμένα, πολλοί ιδιοκτήτες γιοτ ιδρύουν μια ναυτιλιακή
εταιρεία πλοίων αναψυχής (ΝΕΠΑ), με μοναδικό περιουσιακό στοιχείο
το γιοτ, το οποίο εμφανίζεται ως επαγγελματικό. Ετσι, έχουν
απαλλαγή από το πόθεν έσχες για την αγορά του και αδασμολόγητο
καύσιμο. Μόνο από το τελευταίο κερδίζουν 355 ευρώ ανά χίλια λίτρα
ναυτιλιακού πετρελαίου. Η μόνη υποχρέωση που έχουν από τον νόμο
είναι να εμφανίζουν παραστατικά από τα οποία να προκύπτει ότι το
μισθώνουν για 60 ημέρες το χρόνο ή συνολικά 300 ημέρες στην 5ετία.
Γι’ αυτόν το λόγο παρουσιάζουν εικονικές μισθώσεις, συνήθως από
πρόσωπα του οικογενειακού ή φιλικού περιβάλλοντός τους. Ενδεικτικό
της εκτεταμένης φοροδιαφυγής είναι ότι το 2008 ιδρύθηκαν περίπου
350 ΝΕΠΑ και στο πρώτο τρίμηνο του 2009 110.
Προκειμένου να αντιμετωπίσει το φαινόμενο, το υπουργείο
Οικονομίας σχεδιάζει να καταργήσει το αφορολόγητο καύσιμο και να
επιστρέψει τη διαφορά στους πραγματικούς επαγγελματίες με άλλον
τρόπο. Επίσης, θα καταστήσει τεκμήριο την ενοικίαση σκάφους, ώστε
να μη βρίσκουν εύκολα οι ιδιοκτήτες τους ενοικιαστές – μαϊμού.
Η δεύτερη παρέμβαση αφορά στην παροχή κινήτρων προς τους
καταναλωτές για να ζητούν αποδείξεις. Σήμερα εκπίπτει από το
φορολογητέο εισόδημα το 40% της δαπάνης σε εστιατόρια, δεξιώσεις,
υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους, κομμωτήρια, αισθητικούς κ. λπ.
Εξετάζεται η επέκταση του μέτρου και σε άλλες υπηρεσίες, όπως
συνεργεία αυτοκινήτων, καθαριστήρια, συμβουλευτικές υπηρεσίες,
δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων, τουριστικά καταλύματα, καφετέριες,
παιδικούς σταθμούς, ταπητοκαθαριστήρια κ. λπ.
Τέλος, το υπουργείο Οικονομίας σχεδιάζει να αποδώσει έναντι
συμβολικού τιμήματος τίτλους ιδιοκτησίας σε 200.000 οικογένειες
προσφύγων, σεισμόπληκτων κ. ά. για εκτάσεις που τους είχε
παραχωρήσει στο παρελθόν το Δημόσιο.
Ωστόσο, τα μέτρα αυτά δεν ανταποκρίνονται ούτε ως προς την
ποσότητα ούτε ως προς την ποιότητα στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής.
Προφανώς, με τα μέτρα αυτά δεν είναι εφικτή η μείωση του
ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2010, πολλώ δε
μάλλον η διατήρησή του ή ο μηδενισμός του στα επόμενα χρόνια.
Επίσης, η Κομισιόν έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει μείωση του
ελλείμματος κυρίως μέσω της συγκράτησης των δημοσίων δαπανών και
όχι μέσω της αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης της
οικονομίας.
Αυτό σημαίνει ότι το πακέτο των μέτρων που θα ανακοινωθεί εντός
των επομένων ημερών δεν είναι παρά το ορντέβρ. Το κυρίως πιάτο θα
σερβιριστεί τον Οκτώβριο και θα περιλαμβάνει τολμηρότερες
παρεμβάσεις στη φορολογία, όπως η κατάργηση κάποιων φοροαπαλλαγών,
η αύξηση της φορολογίας στα αυτοτελώς φορολογούμενα εισοδήματα και
η επαναφορά των τεκμηρίων διαβίωσης.
Στο σκέλος των δαπανών, στην ατζέντα υπάρχει η κατάρτιση ενός
νέου μισθολογίου στον δημόσιο τομέα, με κατάργηση επιδομάτων για
τους νεοπροσλαμβανόμενους, καθώς και νέες παρεμβάσεις στο
ασφαλιστικό σύστημα και κυρίως στα βαρέα και ανθυγιεινά.
(Ημερομηνία δημοσίευσης 21/06/09)
