Της Παναγιώτας Μακαρίου: Tax Consultant της Grant Thornton
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 4 του
ν.2238/1994, εισοδήματα από την εκμίσθωση ακινήτων και από τόκους
δανείων που θεωρούνται ότι έχουν αποκτηθεί και τα οποία
αποδεδειγμένα δεν έχουν εισπραχθεί από το δικαιούχο, είναι δυνατό
να μη συνυπολογίζονται στο συνολικό καθαρό εισόδημά του, εφόσον
εκχωρηθούν στο Δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα. Η εκχώρηση γίνεται με απλή
έγγραφη δήλωση του υπόχρεου σε φόρο, η οποία υποβάλλεται στον
αρμόδιο για τη φορολογία του προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής
υπηρεσίας μέσα στο οικονομικό έτος στο οποίο τα εισοδήματα αυτά
υπόκεινται σε φόρο. Μαζί με τη δήλωση αυτή παραδίδονται στον
προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας τα αποδεικτικά
έγγραφα της εκχωρούμενης απαίτησης και με την ίδια δήλωση ο εκχωρών
βεβαιώνει ότι δεν κατέχει κανένα άλλο αποδεικτικό στοιχείο. Μέσω
της προαναφερθείσας διαδικασίας το Δημόσιο υποκαθίσταται στα
δικαιώματα του εκχωρητή.
Όσον αφορά την απόδειξη της μη είσπραξης των εκχωρούμενων
μισθωμάτων ακινήτου στην οικεία δήλωση πρέπει να επισυνάπτονται όλα
τα έγγραφα που υπάρχουν, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και τα
ακόλουθα:
α) Το συμφωνητικό μίσθωσης του ακινήτου.
β) H εξώδικη καταγγελία της μίσθωσης ή πρόσκληση καταβολής
μισθωμάτων.
γ) H αγωγή απόδοσης του μισθίου ή μη καταβολής μισθωμάτων.
δ) H δικαστική απόφαση απόδοσης του μισθίου και καταβολής
μισθωμάτων.
Επίσης, δηλώνεται και η μη είσπραξη των οφειλόμενων μισθωμάτων
και η μη κατοχή άλλων αποδεικτικών στοιχείων της εκχωρούμενης
απαίτησης όπως ορίστηκε και με την 510/1990 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ.
που έγινε δεκτή από τον Υπουργό Οικονομικών.
Εκτός από τα προαναφερθέντα αποδεικτικά έγγραφα μπορεί επίσης να
επισυνάπτεται και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο που αποδεικνύει τη μη
καταβολή των οφειλόμενων μισθωμάτων.
Πρέπει να αναφερθεί ότι δεν είναι υποχρεωτικό σε κάθε περίπτωση
να συνυποβάλλονται τα πρωτότυπα δικαιολογητικά έγγραφα αλλά
αντιθέτως αρκεί να επισυνάπτονται τα ακριβή, κυρωμένα αντίγραφα
αυτών των εγγράφων και ακολουθεί επίδειξη των πρωτοτύπων στον
αρμόδιο προϊστάμενο της Δ.O.Y.
H εκχώρηση μη εισπραχθέντων εισοδημάτων διενεργείται και στην
περίπτωση που κατά τη συμπλήρωση της δήλωσης εκχώρησης
παραλείπεται, λόγω μη γνώσης από τον εκμισθωτή των στοιχείων του
μισθωτή που δεν είναι ουσιώδη για τη διενέργεια της εκχώρησης, όπως
π.χ. η αρμόδια Δ.O.Y. φορολογίας του οφειλέτη των μισθωμάτων, ο
αριθμός του ατομικού δελτίου ταυτότητας ή του διαβατηρίου του ή
παραλείπεται η προσκόμιση κάποιου από τα πιο πάνω συνυποβαλλόμενα
έγγραφα, γιατί δεν το έχει στην κατοχή του ο εκμισθωτής, πλην όμως
από τα υπόλοιπα συνυποβαλλόμενα στοιχεία αποδεικνύεται η νομιμότητα
της απαίτησής του.
Επίσης, αν ο οφειλέτης εγκατέλειψε τελικά το μίσθιο εκουσίως,
πριν ασκηθεί οποιαδήποτε δικαστική ενέργεια και τελικά δεν είναι
δυνατή η προσκόμιση της αγωγής έξωσης, η εκχώρηση θα διενεργηθεί με
την προσκόμιση του συμφωνητικού μίσθωσης.
Η δήλωση εκχώρησης μη εισπραχθέντων μισθωμάτων ακολουθεί
διαφορετική διαδικασία υποβολής από τη δήλωση φορολογίας
εισοδήματος και δεν είναι δυνατή η ενσωμάτωσή τους. Παρ΄ όλα αυτά,
αν συνυποβάλλεται η δήλωση εκχώρησης συγχρόνως με τη δήλωση
φορολογίας των εισοδημάτων, αντί για έκπτωση του φόρου των μη
εισπραχθέντων εισοδημάτων, διενεργείται αρχική εκκαθάριση φόρου
χωρίς να συνυπολογίζονται τα εισοδήματα αυτά.
Στην περίπτωση που η δήλωση εκχώρησης υποβληθεί πριν την υποβολή
της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του σχετικού οικονομικού έτους,
τα εκχωρηθέντα μισθώματα δεν θα περιληφθούν σ’ αυτή. Αν όμως η
δήλωση εκχώρησης υποβληθεί μετά το χρόνο υποβολής της δήλωσης
φορολογίας εισοδήματος, θα πρέπει να δηλωθούν τα ανείσπρακτα
μισθώματα στην δήλωση φορολογίας εισοδήματος, να φορολογηθούν, και
εν συνεχεία όταν εκ των υστέρων υποβληθεί η δήλωση εκχώρησης των
μισθωμάτων, θα διενεργηθεί νέα εκκαθάριση φόρου εισοδήματος,
προκειμένου να επιστραφεί ο φόρος που αναλογεί στα εκχωρηθέντα
μισθώματα.
Ως προϋπόθεση που απαιτείται για την αποδοχή της εκχώρησης είναι
η μη είσπραξη των εκχωρούμενων εισοδημάτων και όχι το εκκαθαρισμένο
ή μη της απαίτησης, καθώς και η φερεγγυότητα ή μη του οφειλέτη.
Επίσης, αρκετή προσοχή πρέπει να δοθεί στην περίπτωση υποβολής της
δήλωσης εκχώρησης εκπρόθεσμα, δηλαδή μετά το τέλος του οικονομικού
έτους μέσα στο οποίο φορολογούνται τα εισοδήματα που εκχωρούνται,
καθώς η εκχώρηση δεν γίνεται δεκτή.
Μετά την υποβολή της σχετικής δήλωσης και των δικαιολογητικών
που απαιτούνται η φορολογική αρχή προβαίνει στον έλεγχο των
στοιχείων που υποβλήθηκαν, προκειμένου να εξακριβώσει κατά πόσο
πραγματικά δεν έχουν εισπραχθεί από τον εκχωρητή τα συγκεκριμένα
εισοδήματα που εκχωρούνται.
Ολοκληρώνοντας, αν μεταγενέστερα διαπιστωθεί ότι οι εκχωρούμενες
απαιτήσεις δεν υπήρχαν, η εκχώρηση ματαιώνεται. Στην περίπτωση αυτή
τα μη συνυπολογισθέντα – εκχωρηθέντα εισοδήματα προστίθενται στο
συνολικό εισόδημα του εκχωρητή κατά το χρόνο φορολογίας του,
προκειμένου να υπολογισθεί ο συνολικός φόρος, κοινοποιώντας σ`
αυτόν σχετική ειδοποίηση ή φύλλο ελέγχου.
