Του Προκοπη Xατζηνικολαου
Τα μέτρα που θα οδηγήσουν στη μείωση των ελλειμμάτων και του
δημοσίου χρέους αναζητεί η κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη πλέον ότι οι
έως τώρα προσπάθειες δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα.
Σύμφωνα με πληροφορίες τα σενάρια που επεξεργάζεται το
οικονομικό επιτελείο προβλέπουν έκτακτη εισφορά στις επιχειρήσεις,
νέες αυξήσεις στην έμμεση φορολογία, σαρωτικές αλλαγές στο σύστημα
είσπραξης των δημοσίων εσόδων και κατάργηση των φοροαπαλλαγών
κυρίως αυτών που απολαμβάνουν τα υψηλά εισοδήματα. Αν το μέτρο της
έκτακτης εισφοράς και στις επιχειρήσεις αποφασιστεί φέτος, πιθανόν
να εισπραχθεί το 2010.
Υπό τις σημερινές συνθήκες το έλλειμμα του τρέχοντος έτους
αναμένεται να υπερβεί κατά πολύ το στόχο που είναι 3,7% του ΑΕΠ,
ενώ στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις τόσο του
Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου όσο και του ΟΟΣΑ το έλλειμμα θα
σκαρφαλώσει το 2009 στο 6,2% του ΑΕΠ, ενώ το 2010 θα ξεπεράσει το
7% του ΑΕΠ. Στο εξάμηνο πάντως η «μαύρη τρύπα» του προϋπολογισμού
ξεπερνά τα 5,4 δισ. ευρώ.
Οι εξαιρετικά δυσμενείς εκθέσεις των διεθνών οργανισμών, που
μεταξύ άλλων προβλέπουν αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης από 1,3% έως
1,7% αναγκάζουν την κυβέρνηση να λάβει σκληρότερα μέτρα για
επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα. Βέβαια, θεωρείται σχεδόν σίγουρο
ότι η κυβέρνηση θα ζητήσει παράταση προκειμένου να μειωθεί το
έλλειμμα του προϋπολογισμού στο 3% του ΑΕΠ, ένα χρόνο αργότερα
δηλαδή το 2011.
Η κατάρρευση των δημόσιων εσόδων στο πρώτο εξάμηνο του έτους και
η διόγκωση των δαπανών ανησυχούν ιδιαίτερα την κυβέρνηση ενώ ο
βραχνάς της γρίπης έρχεται να προστεθεί στο αρνητικό κλίμα που έχει
διαμορφωθεί. Παράγοντες της κυβέρνησης εκτιμούν ότι το κόστος στον
προϋπολογισμό από τον ιό της γρίπης θα είναι τεράστιο και ήδη οι
υπηρεσίες του γενικού λογιστηρίου του κράτους υπολογίζουν επιπλέον
δαπάνες από αυτές που έχουν προϋπολογισθεί για τα νοσοκομεία και τα
ασφαλιστικά ταμεία, ενώ εκτιμάται ότι θα μειωθεί σημαντικά και η
κατανάλωση.
Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν την κυβέρνηση σε νέο πακέτο
εισπρακτικών και διαρθρωτικών μέτρων. Ειδικότερα η κυβέρνηση
εξετάζει :
– Την επιβολή έκτακτης εισφοράς στις επιχειρήσεις και είσπραξη
μάλλον το 2010. Ο εκτροχιασμός του προϋπολογισμού, σε συνδυασμό με
τις αρνητικές εκθέσεις των διεθνών οργανισμών που στο σύνολό τους
θεωρούν ικανή και αναγκαία συνθήκη ένα αξιοπρεπές πακέτο μέτρων που
θα οδηγήσουν τη χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά καθώς και το αίσθημα
περί δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών προσανατολίζουν την
κυβέρνηση στην επέκταση του μέτρου της έκτακτης εισφοράς και στις
επιχειρήσεις. Το μέτρο έχει τεθεί εδώ και καιρό στο τραπέζι ωστόσο
αρχικώς είχε αποκλειστεί από την κυβέρνηση με την αιτιολογία ότι
πρέπει να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις για να υπάρξει ανάπτυξη. Πλέον
και με ορατά τα σημάδια της ύφεσης το οικονομικό επιτελείο θεωρεί
ότι είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία εκτός από τα δημοσιονομικά
οφέλη να δείξει ότι σε περιόδους κρίσης συμβάλλουν οι οικονομικά
εύποροι είτε είναι επιχειρήσεις, είτε φυσικά πρόσωπα.
– Αύξηση των συντελεστών των εισοδημάτων που φορολογούνται
αυτοτελώς από το 2010 ή κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης
ορισμένων εισοδημάτων και υπαγωγή αυτών στην κλίμακα φορολογίας
εισοδήματος. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών το 2007
τα αυτοτελώς φορολογηθέντα ποσά έφτασαν τα 17,2 δισ. ευρώ. Τα τρία
δισ. ευρώ εξ αυτών αφορούν κέρδη επιχειρήσεων ενώ επτά δισ. ευρώ
αφορούν εισοδήματα μισθωτών και συνταξιούχων. Τα υπόλοιπα επτά
προέρχονται από διάφορες άλλες πηγές. Οπως αναφέρουν παράγοντες του
υπουργείου Οικονομικών στην περίπτωση που αυξηθούν κατά 5-10
ποσοστιαίες μονάδες οι συντελεστές φορολόγησης των εν λόγο
εισοδημάτων το όφελος του ελληνικού δημοσίου μπορεί να φθάσει μέχρι
και δύο δισ. ευρώ.
– Αύξηση των Μοναδικών Συντελεστών Καθαρού κέρδους για τους
επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις που κάνουν χρήση των διατάξεως
της αυτοπεραίωσης. Με αυτό τον τρόπο το δημόσιο θα αυξήσει
σημαντικά τα δημόσια έσοδα.
– Μείωση των φοροαπαλλαγών τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και
για τις επιχειρήσεις. Το κόστος των φοροαπαλλαγών για το ελληνικό
δημόσιο ανέρχεται ετησίως στο ποσό των 7 δισ. ευρώ ή αλλιώς
αποτελούν το 2,7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.
– Πάγωμα σε μισθούς και συντάξεις για το 2010. Υπενθυμίζεται ότι
η τακτική αυτή εφαρμόσθηκε και φέτος ικανοποιώντας εκτός από την
Κομισιόν και τους διεθνείς οργανισμούς. Στις προθέσεις της
κυβέρνησης είναι η εφάπαξ επιδότηση των ασθενέστερων κοινωνικών
ομάδων στη λογική που ακολουθήθηκε και το τρέχον έτος.
– Νέο σύστημα τεκμηρίων διαβίωσης. Οι υπηρεσίες του υπουργείου
προτείνουν το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία να
εφαρμόζεται άνω των 150 τ.μ., αντί των 200 τ.μ. ενώ για τις
δευτερεύουσες κατοικίες άνω των 100 τ.μ., αντί των 150 τ.μ. Αλλαγές
θα υπάρξουν στα αυτοκίνητα και τα σκάφη αναψυχής, ενώ θα επανέλθει
το τεκμήριο διαβίωσης για τις δαπάνες που πραγματοποιούν οι
φορολογούμενοι σε αποδοχές οικιακών βοηθών, κηπουρών, οδηγών.
– Αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης σε ποτά και τσιγάρα.
(Ημερομηνία δημοσίευσης 02/08/09)
