Του Προκοπη Χατζηνικολαου
Στην περικοπή εκατοντάδων φοροαπαλλαγών που απολαμβάνουν σήμερα
όλοι οι φορολογούμενοι και οι επιχειρήσεις προσανατολίζεται το
οικονομικό επιτελείο, με στόχο την εξοικονόμηση σημαντικών ποσών
που θα οδηγήσουν στη μείωση του ελλείμματος σε επίπεδα κάτω του
3%.
Υπενθυμίζεται ότι στην τελευταία του έκθεση το ΔΝΤ (Διεθνές
Νομισματικό Ταμείο) είχε εισηγηθεί στον υπουργό Οικονομίας και
Οικονομικών, κ. Γιάννη Παπαθανασίου, τη μείωση των φοροαπαλλαγών,
οι οποίες ξεπερνούν σε αριθμό τις χίλιες.
Στις σκέψεις του οικονομικού επιτελείου είναι η κατάργηση των
χαριστικών φοροαπαλλαγών και η μείωση των ποσοστών έκπτωσης σε
άλλες περιπτώσεις.
Το κόστος των φοροαπαλλαγών για το ελληνικό δημόσιο ανέρχεται
ετησίως στο ποσό των 7 δισ. ευρώ ή αλλιώς αποτελούν το 2,7% του
Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ).
Σύμφωνα με παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών, όλες οι
φοροαπαλλαγές θα εξεταστούν από μηδενική βάση. Το ίδιο στέλεχος
σημειώνει ότι σήμερα το σύστημα των εκπτώσεων λειτουργεί με
ελάχιστα έως καθόλου κοινωνικά κριτήρια, με αποτέλεσμα να
ευνοούνται κυρίως οι οικονομικά ισχυρές κοινωνικές ομάδες.
Εκτός από τις φοροαπαλλαγές των φυσικών προσώπων σημαντικές
φοροαπαλλαγές απολαμβάνουν οι επιχειρήσεις, ενώ φοροαπαλλαγές
ισχύουν και για ορισμένες μεταβιβάσεις ακίνητων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι όσοι αγόρασαν το 2007 πρώτη κατοικία
γλίτωσαν φόρους συνολικού ποσού 622,29 εκατ. ευρώ.
Το κόστος
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας, το κόστος των
1.033 φοροαπαλλαγών αγγίζει τα 7 δισ. ευρώ.
Το κόστος των φοροαπαλλαγών αφορά:
– Δαπάνες για ασφάλιστρα ζωής, τόκους στεγαστικών δανείων,
ενοίκια κατοικιών, ιατρικά έξοδα, δίδακτρα, ασφαλιστικές εισφορές
κ.λπ. που εκπίπτουν από το εισόδημα ή από τον φόρο κοστίζουν κάθε
χρόνο 1,02 δισ. ευρώ.
– Μειώσεις φόρου εισοδήματος (πρόσθετο αφορολόγητο μισθωτών και
συνταξιούχων, μειώσεις φόρου λόγω τέκνων και παραμεθορίου κ.λπ.)
που κοστίζουν 1,37 δισεκατομμύρια ευρώ.
– Φοροαπαλλαγές για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που ανέρχονται
σε 83,7 εκατομμύρια ευρώ.
– Μειώσεις φόρου, εκπτώσεις δαπανών και φορολογικές απαλλαγές
για τα κέρδη των νομικών προσώπων (Α.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.) που
έχουν κόστος ύψους 275,53 εκατ. ευρώ.
– Φοροαπαλλαγές για τις κληρονομιές, τις γονικές παροχές, τις
δωρεές και τις μεταβιβάσεις ακινήτων που ανέρχονται σε 1,44 δισ.
ευρώ.
– Απαλλαγές για τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης που ανέρχονται
σε 2,1 δισ. ευρώ.
– Απαλλαγές για τον ΦΠΑ που κοστίζουν 506 εκατομμύρια ευρώ.
Χρήση φοροαπαλλαγών
Σημειώνεται ότι ένας στους δύο φορολογούμενους που υποβάλλει
φορολογική δήλωση χρησιμοποιεί τις φοροαπαλλαγές και εμφανίζει στην
εφορία δαπάνες για νοσήλια, ασφάλιστρα, δίδακτρα ή ενοίκια με στόχο
να γλιτώσει φόρο.
Στο ίδιο πλαίσιο με τις φοροαπαλλαγές κινείται η κυβέρνηση και
στο θέμα της αλλαγής του συστήματος φορολόγησης ορισμένων
εισοδημάτων.
Αυτοτελής φορολόγηση
Με στόχο κυρίως την άντληση δύο δισ. ευρώ και δευτευρευόντως τη
δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών η κυβέρνηση σχεδιάζει την
αύξηση των συντελεστών των αυτοτελώς φορολογούμενων
εισοδημάτων.
Σε ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων η κυβέρνηση εξετάζει την
αύξηση του φορολογικού συντελεστή, ενώ σε άλλες περιπτώσεις τα
εισοδήματα θα σταματήσουν να φορολογούνται αυτοτελώς και θα
υπαχθούν στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.
Μεταξύ των εισοδημάτων που έχουν εξετασθεί είναι τα επιδόματα
που καταβάλλονται σε εφοριακούς (επίδομα ΔΙΒΕΕΤ), τα ειδικά
επιδόματα επικίνδυνης εργασίας που καταβάλλονται στο προσωπικό των
Ενόπλων Δυνάμεων (π.χ. πτητικό, καταδυτικό κ.λπ.), οι αποδοχές των
υπαλλήλων σε δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς και των δημάρχων
και νομαρχών για τις εκτός έδρας υπηρεσίες που έχουν αναλάβει, οι
αποδοχές των αθλητών και οι παροχές που χορηγούνται σε όσους
εκλέγονται στον πρώτο και δεύτερο βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών το 2007 τα
αυτοτελώς φορολογηθέντα ποσά έφτασαν τα 17,2 δισ. ευρώ. Τα τρία
δισ. ευρώ εξ αυτών αφορούν κέρδη επιχειρήσεων, ενώ επτά δισ. ευρώ
αφορούν εισοδήματα μισθωτών και συνταξιούχων.
Τα υπόλοιπα επτά προέρχονται από διάφορες άλλες πηγές.
Οπως αναφέρουν οι ίδιοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομίας,
στην περίπτωση που αυξηθούν κατά 5-10 ποσοστιαίες μονάδες οι
συντελεστές φορολόγησης των εν λόγω εισοδημάτων το όφελος του
ελληνικού δημοσίου μπορεί να φθάσει μέχρι και δύο δισ. ευρώ.
Οι 11 κατηγορίες
Πάνω από 11 κατηγορίες εισοδημάτων που φορολογούνται αυτοτελώς
βρίσκονται υπό εξέταση. Αναλυτικότερα, αυτά είναι:
α) Τα επιδόματα που καταβάλλονται σε εφοριακούς (επίδομα
ΔΙΒΕΕΤ), τελωνειακούς (επίδομα ΔΕΤΕ) και υπαλλήλους του Γενικού
Χημείου του Κράτους (επίδομα ΔΕΧΕ), από τα οποία το 50%
φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 15%.
β) Οι αποδοχές των υπαλλήλων σε δημόσιες επιχειρήσεις και
οργανισμούς και των δημάρχων και νομαρχών για τις εκτός έδρας
υπηρεσίες που έχουν αναλάβει.
γ) H ειδική αποζημίωση που καταβάλλεται στους ιατρούς, τα
πληρώματα ασθενοφόρων και το νοσηλευτικό προσωπικό του Εθνικού
Κέντρου Αμεσης Βοήθειας, που εκτελούν υπηρεσία με αεροπορικά μέσα
για την παροχή πρώτων βοηθειών.
δ) Τα ειδικά επιδόματα που λαμβάνουν οι εκπαιδευτικοί που
εργάζονται σε ελληνικά σχολεία της Γερμανίας.
ε) Οι αποδοχές του ιπτάμενου προσωπικού της Πολιτικής
Αεροπορίας.
στ) Οι καθαρές αμοιβές που λαμβάνουν για τις πάνω από δύο ανά
μήνα εφημερίες που πραγματοποιούν οι γιατροί του Εθνικού Συστήματος
Υγείας και του ΙΚΑ.
ζ) Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από το Δημόσιο σε αθλητές
εθνικών ομάδων ως επιβράβευση αυτών λόγω επίτευξης εθνικών
στόχων.
η) Τα χρηματικών ποσά που καταβάλλονται σε ποδοσφαιριστές,
καλαθοσφαιριστές. Δεδομένου ότι τα ποσά αυτά θεωρούνται
ουσιαστικά τακτικές αποδοχές προτείνεται να κατανέμονται στα έτη
που αναλογούν και να φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις.
θ) Οι παροχές που χορηγούνται σε όσους εκλέγονται στον πρώτο και
δεύτερο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης.
ι) Οι ειδικές αμοιβές όσων μετέχουν σε διοικητικά συμβούλια
επιχειρήσεων που φορολογούνται με συντελεστή 25%.
ια) Τα ειδικά επιδόματα επικίνδυνης εργασίας που καταβάλλονται
στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων (π.χ. πτητικό, καταδυτικό
κ.λπ.).
(Ημερομηνία δημοσίευσης 25/07/09)
