Του Βαγγελη Kαραογλου*
Το σχέδιο νόμου για την αποκατάσταση της φορολογικής δικαιοσύνης
και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής είναι γεγονός ότι έχει σημεία
με σημαντικές αλλαγές προς τη θετική κατεύθυνση, αλλά και ελλείψεις
οι οποίες θα πρέπει να αποκατασταθούν με ερμηνευτικές εγκυκλίους
και αποφάσεις. Διατηρεί αρκετά σημεία από τον ήδη υπάρχοντα Κώδικα
Φορολογίας Εισοδήματος, αλλά παράλληλα φέρνει και δομικές αλλαγές
οι οποίες θα επιφέρουν πλήγμα στη φοροδιαφυγή εάν φυσικά
εφαρμοστούν.
Θα προσπαθήσουμε να διευκρινίσουμε ορισμένα κρίσιμα σημεία του,
τα οποία πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη προκείμενου η τροποποίηση
του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος -η φορολογική μεταρρύθμιση της
νέας κυβέρνησης- να είναι όπλο στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, αλλά
και να απονέμει φορολογική δικαιοσύνη. Οι διευκρινίσεις είναι οι
εξής:
1 Χρόνος κτήσης εισοδήματος
Ελεύθεροι επαγγελματίες σύμφωνα με το άρθρο 48 ΚΦΕ παρ.. 1
λογίζονται, μεταξύ άλλων, οι: γιατροί, οδοντίατροι, κτηνίατροι,
φυσιοθεραπευτές, βιολόγοι, ψυχολόγοι, μαίες, δικηγόροι, λογιστές,
συμβολαιογράφοι, αρχιτέκτονές, πολιτικοί μηχανικοί, τοπογράφοι,
χημικοί, γεωπόνοι, γεωλόγοι, δασολόγοι, δημοσιογράφοι, συγγράφεις,
διερμηνείς, και λοιποί.
– Χρόνος κτήσης του εισοδήματος των ανωτέρω κατηγοριών σύμφωνα
με την προηγούμενη νομολογία εθεωρείτο ο χρόνος κατά τον οποίο
εισέπραττε ο δικαιούχος τις αμοιβές. Με το νέο φορολογικό
νομοσχέδιο καταργείται αυτή η διάταξη και χρόνος κτήσης του
εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθέριου επαγγέλματος θεωρείται ο
χρόνος κατά τον οποίο παρασχέθηκαν οι υπηρεσίες από τον ελεύθερο
επαγγελματία
Παράδειγμα:
Δικηγόρος που αναλαμβάνει δικαστική υπόθεση που διαρκεί τρεις
μήνες και έχει συμφωνηθεί το ποσό των 6.000 ευρώ για αμοιβή θα
πρέπει να εκδώσει αποδείξεις με βάση τον χρόνο που καθίσταται
απαιτητό μέρος της αμοιβής και σε τελική ανάλυση πλήρη έκδοση
αποδείξεων με τη λήξη του τριμήνου άσχετα αν έχει εισπράξει το ποσό
αυτό. Κατ’ εξαίρεση οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αποκτούν
εισόδημα από παροχή υπηρεσιών στο Δημόσιο και τα Νομικά πρόσωπα του
Δημοσίου Δικαίου ως χρόνος κτήσης του εισοδήματός τους θεωρείται ο
χρόνος κατά τον οποίο ο δικαιούχος εισέπραξε τούτο.
2 Ενημέωση ασφαλιστικών ταμείων
Στο άρθρο 31 του ΚΦΕ προστίθεται εδάφιο που αναφέρει ότι η
υπηρεσία που διενεργεί τον φορολογικό έλεγχο, τακτικό ή προσωρινό,
υποχρεούται αμέσως μετά την ολοκλήρωσή του να ενημερώσει τον
αρμόδιο ασφαλιστικό οργανισμό σχετικά με την απόδοση ή μη των
ασφαλιστικών εισφορών.
Προσέξτε:
Η παραβίαση της υποχρέωσης του προηγούμενου εδαφίου συνιστά
πειθαρχικό αδίκημα που τιμωρείται κατά τις οικείες διατάξεις του
πειθαρχικού δικαίου.
3 Συναλλαγές μέσω τραπεζών
Oι δαπάνες μισθοδοσίας δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση αν δεν
έχουν εξοφληθεί μέσω επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών ή
επιταγών που εξοφλούνται μέσω των ιδίων λογαριασμών.
Προσέξτε:
1. Με τις τροποποιήσεις αυτές τα ελεγκτικά όργανα εκτός από τον
έλεγχο για φορολογικές παραβάσεις θα ελέγχουν τις επιχειρήσεις για
τα θέματα ασφαλιστικών εισφορών και θα ενημερώνουν τα ασφαλιστικά
ταμεία.
2. Επίσης οδηγούνται όλοι όσοι έχουν υπαλλήλους να τους
καταβάλλουν τη μισθοδοσία μέσω τράπεζας ή επιταγών. Μένει να δούμε
και μετά τις ερμηνευτικές εγκυκλίους αν θα ισχύσει για τις
επιχειρήσεις που απασχολούν μικρό αριθμό εργαζομένων.
3. Με την αλλαγή αυτή επέρχεται απόδοση του ΦΠΑ γρηγορότερα και
φορολογούνται τα εισοδήματα ταχύτερα.
4 Κέρδη από πώληση μετοχών
Τα κέρδη τα οποία αποκτούν φυσικά πρόσωπα από την πώληση μετοχών
εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών, σε τιμή ανώτερη της τιμής
απόκτησής τους, όταν οι μετοχές αυτές αποκτώνται με οποιονδήποτε
τρόπο από 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά απαλλάσσονται από τον φόρο
εισοδήματος, με την προϋπόθεση ότι η πώληση λαμβάνει χώρα μετά την
παρέλευση τριών μηνών από τον χρόνο απόκτησής τους.
– Για τον υπολογισμό του χρονικού αυτού διαστήματος λαμβάνεται
υπόψη και η ημέρα απόκτησης των μετοχών.
Προσέξτε:
1. Αν οι πιο πάνω μετοχές πωληθούν εντός του χρονικού αυτού
διαστήματος, τα κέρδη φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή
δεκαπέντε τοις εκατό (15%).
5 Προβλέπεται και έκπτωση
Σε περίπτωση εφαπαξ καταβολής του συνολικού ποσού της οφειλής με
την εμπρόθεσμη δήλωση από Α. Ε., ΕΠΕ, συνεταιρισμούς, δημόσιες –
δημοτικές επιχειρήσεις παρέχεται έκπτωση 1,5% επί του
καταβαλλόμενου ποσού
Προσέξτε:
1. Mε τις προηγούμενες διατάξεις του άρθρου 110 δεν παρεχόνταν
έκπτωση, άσχετα αν εξοφλείτο η οφειλή ολοσχερώς.
6 Επαναπαρτισμός κεφαλαίων
Στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλλει το κράτος για
επαναπατρισμό κεφαλαίων με παράλληλη χορήγηση φορολογικής αμνηστίας
(όπως Ιταλία κ. λπ.) προσθέτει το άρθρο 18 που σε γενικές γραμμές
είναι καλό, αλλά για να είναι αποτελεσματικό χρήζει τροποποιήσεων
και αλλαγών.
7 Τι ισχύει για τις οff shore
Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει και στις οff shore εταιρείες
που πραγματικοί ιδιοκτήτες (Beneficiary Owners) είναι φυσικά ή
νομικά πρόσωπα, δεδομένου ότι ο κύριος όγκος χρημάτων σε τράπεζες
εξωτερικού είναι σε οff shore εταιρείες.
Προσέξτε:
1. Οι τράπεζες γνωρίζουν τους πραγματικούς ιδιοκτήτες, οπότε θα
μπορεί να αποδεικνύεται με βεβαίωσή τους η ταυτότητά τους. Εάν δεν
προβλεφθεί τέτοια διάταξη, τότε τα κεφάλαια που θα επαναπατρισθούν
θα είναι λίγα σε σχέση με τα αναμενόμενα, όπως είχε γίνει και επί
υπουργίας Γ. Αλογοσκούφη.
* Ο κ. Καράογλου είναι λογιστής – φοροτεχνικός Α΄ Τάξης.
