Ίσως επειδή είναι αθέατη πίσω από τον φράκτη της, η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή στην οδό Διδότου 6 καλλιεργεί ένα μύθο. Εχω την αίσθηση ότι το περιβόλι της είναι από τα παλαιότερα στην Αθήνα και κάθε φορά που περνάω είναι σαν να βλέπω παλιές νεραντζιές με ροζιασμένους κορμούς και παρτέρια της σχολής του 19ου αιώνα. Ερχονται στον νου φωτογραφίες από παλιές αυλές, όπως του Ωδείου Αθηνών στην Πειραιώς ή του μεγάλου αυλόγυρου στις Καλόγριες της Χαριλάου Τρικούπη.
Περπατώντας σε μία από τις πιο ατμοσφαιρικές περιοχές του αθηναϊκού κέντρου, σε αυτούς τους δρόμους που είναι ανάμεσα στο Κολωνάκι και στα Εξάρχεια, και που ακούν στα ονόματα Ομήρου, Σίνα, Μασσαλίας και Διδότου, έχω την αίσθηση πως «εδώ» δεν άλλαξαν πολλά. Είναι ένα «νησί» μέσα στον αθηναϊκό ωκεανό, που διατηρεί τη μεσοαστική του αύρα σε θερμοκρασία δροσιάς.
Παρά τις μεγάλες αλλαγές και τις αθρόες κατεδαφίσεις όμορφων αστικών σπιτιών, η περιοχή εξακολουθεί να έχει τη γλυκύτητα για την οποία ήταν ονομαστή από τότε που άρχιζε να χτίζεται. Ετυχε να δω πρόσφατα ένα έργο ζωγραφικής της Νίκης Καραγάτση, που δείχνει την οδό Σίνα το 1955. Η Καραγάτση, που αγαπούσε τόσο την Αθήνα αλλά και τον Πειραιά, καθώς παρότι Ανδριώτισσα μεγάλωσε στην οδό Ιουλιανού, έχει αποτυπώσει αυτήν ακριβώς την ευγένεια του δρόμου. Ανέβαινα την οδό Σίνα πρόσφατα και κοιτούσα τις εισόδους των προπολεμικών πολυκατοικιών, στους αριθμούς 30 και 32 και 36… Κόγχες αστικής κλίμακας.
Οχι τυχαία, στην οδό Ομήρου τοποθετεί ο Γιώργος Θεοτοκάς στην «Αργώ» (1936) τη νεοκλασική κατοικία του καθηγητή Θεόφιλου Νοταρά, που «καθότανε σε μιαν ευρύχωρη μονοκατοικία στην οδό Ομήρου, λίγα βήματα από τη Νομική Σχολή. Είταν ένα παλιό αρχοντόσπιτο (…) με κήπο και με στάβλους αχρηστευμένους, που δεν είχανε μεταβληθεί σε γκαράζι…». Αυτή η κατοικία των Νοταράδων, των πρωταγωνιστών στην «Αργώ», θα βρισκόταν κοντά στη νεόδμητη τότε πολυκατοικία της οδού Ομήρου 5, που, φυσικά, διατηρείται και σήμερα. Περάστε για να δείτε εγχάρακτη στο μάρμαρο την ταυτότητά της, μιας και είναι έργο του ονομαστού αρχιτέκτονα της εποχής Κώστα Σγούτα (1897-1983). Θα δείτε το όνομά του, όπως και το έτος ανέγερσης (1934).
Πολλά από την πόλη που είχε στον νου του ο Θεοτοκάς, τη δεκαετία του ’30 και μετά, πολλά από όσα έβλεπε η Νίκη Καραγάτση, υπάρχουν ακόμη. Οχι όλα, βέβαια, υπάρχουν παρένθετες βαρβαρότητες, αλλά η ατμόσφαιρα επιζεί. Στην οδό Σίνα, πολλοί ανηφορίζουν για να δουν το «παράξενο» σπίτι στον αριθμό 46, αυτό το αρ νουβό παραμυθόσπιτο, χτισμένο στα μέσα της δεκαετίας του ’20, πιθανώς από Σμυρνιό αρχιτέκτονα. Την πόλη την κάνουν οι άνθρωποι, οι περασμένοι και οι τωρινοί. Οταν περπατάει κανείς έχοντας συναίσθηση της Αθήνας όπως τη βιώνει το έτος 2014, εμποτίζεται από αυτήν την ιστορική διαδρομή που εκτείνεται μπροστά, πέρα από τη δική μας γραμμή ζωής.
Η οδός Σίνα, η οδός Ομήρου, η οδός Διδότου έχουν κοιτάσματα αστικής παρακαταθήκης. Αποκτούν συμβολικό μέγεθος και η κλίμακά τους είναι πάντα παλαιο-αθηναϊκή, οικεία, καθησυχαστική και δυναμική μέσα στη συμπαγή αυτοτέλεια. Επιστρέφω σε αυτήν την περιοχή για να δω ξανά την Αθήνα.
