Από Δευτέρα ένα ορόσημο θα ανήκει στο παρελθόν. Οι ευρωεκλογές (που είχαν αντικαταστήσει το προηγούμενο ορόσημο, τις γερμανικές εκλογές) θα ξεμακραίνουν στον «καθρέπτη οπισθοπορείας». Επόμενος ευρωπαϊκός προορισμός είναι ο «έλεγχος και πιστοποίηση» του τραπεζικού συστήματος. Ομως το 2014 δεν είναι 2008 – ούτε καν 2012. Τα δεδομένα εντός Ευρωζώνης έχουν αλλάξει. Νέες ενδείξεις επιβεβαιώνουν την υποχώρηση της γαλλικής οικονομίας σε ύφεση. Ακόμη περισσότερο έχουν αλλάξει τα δεδομένα εκτός Ευρώπης. Το καλοκαίρι εγκυμονεί κινδύνους – ενώ οι αγορές έχουν ξεχάσει την τελευταία τους διόρθωση. Αντιγράφω από ανάλυση του Ρας Κόστεριτς, επικεφαλής παγκόσμιας επενδυτικής στρατηγικής της Blackrock:
1. ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζει κανείς την εξέλιξη των γεγονότων. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι η αγορά δείχνει ανεπαρκή προσοχή. Ακόμα και στο κύμα πωλήσεων της προηγούμενης εβδομάδας, η νευρικότητα στην αγορά όπως μετριέται από τον δείκτη VIX παρέμεινε σε λογικά επίπεδα («14). Η πιθανότητα κλιμάκωσης της βίας στην Ουκρανία ή νέων κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας δεν φαίνεται να έχει τιμολογηθεί στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Αν επιβεβαιωθούν, θα οδηγήσουν πιθανότητα σε αυξημένες πωλήσεις.
2. ΕΥΡΩΠΗ: Με πολλά από τα πρώην προβληματικά παιδιά της Ευρωζώνης να απολαμβάνουν χαμηλό-ρεκόρ κόστος δανεισμού, μοιάζει περίεργο να ανησυχεί κανείς για την Ευρώπη. Ομως παρά το ότι οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν υποχωρήσει, τα ρίσκα παραμένουν: Το κρατικό χρέος συνεχίζει να αυξάνεται. Η ανάπτυξη, αν και βελτιώνεται, παραμένει αναιμική – και η Ευρωζώνη φλερτάρει με τον αποπληθωρισμό. Πέρα από τους οικονομικούς κινδύνους υπάρχουν αυξανόμενοι πολιτικοί: Οι εκλογές για το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να αναδείξουν τη μεγάλη ζημιά που έπαθαν τα κυρίαρχα κόμματα στην Ευρωζώνη. Για παράδειγμα, ενώ οι οικονομικές συνθήκες στην Ελλάδα βελτιώθηκαν –από «αποκρουστικές» σε απλώς «κακές»– οι πολιτικές συνθήκες δεν βελτιώθηκαν: Η κυβέρνηση ταλαντεύεται με ισχνή πλειοψηφία δύο εδρών.
3. ΚΙΝΑ: Το βασικό μας σενάριο είναι μια μετριοπαθής επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας. Μέχρι στιγμής, τα αδύναμα οικονομικά στοιχεία της χώρας το επιβεβαιώνουν. Ωστόσο η κινεζική κυβέρνηση επιχειρεί μια δύσκολη ισορροπιστική φιγούρα: να πατήσει φρένο στη στεγαστική αγορά και την πιστωτική επέκταση χωρίς να τορπιλίσει την ανάπτυξη. Μια απότομη, απροσδόκητη πτώση στον ρυθμό ανάπτυξης δεν θα δημιουργούσε κίνδυνο μόνο για την Κίνα αλλά –καθώς η οικονομία της είναι η δεύτερη μεγαλύτερη– θα μπορούσε να βάλει σε κίνδυνο και την παγκόσμια οικονομία.
4. ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ: Προς τι η ανησυχία για τα επιτόκια (σ.σ. αύξηση) όταν οι αποδόσεις των ομολόγων (σ.σ. που τα διαμορφώνουν) είναι σε χαμηλά εξαμήνου; Επειδή, όπως είδαν όλοι τον περασμένο Μάιο, με επιτόκια σε αυτά τα επίπεδα οι τιμές στα ομόλογα μπορούν να υποχωρήσουν βίαια και απότομα. Εστιάζουμε σε δύο βραχυπρόθεσμα και συνδεδεμένα ρίσκα για τα αμερικανικά ομόλογα: Το πρώτο, μια αλλαγή στη γλώσσα της Fed που θα οδηγήσει σε επιθετικές πωλήσεις από μικροεπενδυτές: Από την αρχή του έτους τα αγοράζουν με όρεξη, όμως ακόμα και μια ήπια μετατόπιση στον τόνο της Fed θα μπορούσε να αναστρέψει το μοτίβο. Ο κίνδυνος των μαζικών πωλήσεων εντείνεται από το γεγονός ότι πολλοί από τους επενδυτές που αγόρασαν αμερικανικά ομόλογα κυνηγούν απεγνωσμένα αποδόσεις, δεν είναι αφοσιωμένοι στη συγκεκριμένη επενδυτική κατηγορία…».
Ακόμη και αυτή η παρουσίαση όμως είναι ελλιπής, καθώς οι τέσσερις πιθανές πηγές προβλημάτων δεν είναι ανεξάρτητες αλλά συγκοινωνούντα δοχεία με κάθε συνδυασμό. Μια ένταση της αντιπαράθεσης στην Ουκρανία δεν θα αφήσει ανεπηρέαστη την Ευρώπη. Μια απότομη μεταβολή στην Κίνα θα κλονίσει και την αμερικανική αγορά. Ο κόσμος είναι τόσο διασυνδεδεμένος που μια στραβή σε μια κατηγορία που ενδεχομένως από μόνη της δεν θα ήταν αρκετή να προκαλέσει κρίση στη συγκεκριμένη, μπορεί να «μεταπηδήσει» σε μια άλλη εστία και να κάνει εκεί τη ζημιά.
Εν μέσω αυτής της ρευστότητας, η Ευρωζώνη προβάλλει το πρότζεκτ της «φασίνας» στον τραπεζικό της τομέα. Την τελευταία διετία έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου προς αυτή την κατεύθυνση, βοηθούμενη από το καλό κλίμα σε όλες τις παραπάνω εστίες κινδύνου. Το παράθυρο ευκαιρίας όμως κλείνει. Το τελευταίο επεισόδιο της τραπεζικής τακτοποίησης μπορεί να μην προλάβει να παιχτεί σε ήρεμο γήπεδο.
