Ο Αντώνης Σαμαράς είναι πρακτικός άνθρωπος. Εξάλλου, με την κατάσταση της χώρας τα τελευταία τρία χρόνια, είναι δύσκολο να προγραμματίσεις κάτι στα σοβαρά. Οχι, βεβαίως, ότι αποτελεί αυτό δικαιολογία που ένα πρόγραμμα για την ανάπτυξη, οδηγό στη μεταμνημονιακή εποχή ακόμη το γράφουν, κανείς δεν γνωρίζει πού βρίσκεται, μπορεί μάλιστα να μην ασχολείται κανείς με τη συγγραφή του.
Σε κάθε περίπτωση, ο Σαμαράς έχει πάρει την απόφασή του: η τρόικα θα τελειώσει μαζί με το Μνημόνιο. Το γεγονός ότι έχει αποφύγει ακόμη και να παραστεί σε συναντήσεις, που είχαν αυτές τις μέρες οι τεχνοκράτες στην Αθήνα, είναι αποδεικτικό των προθέσεών του. Πρέπει, μάλιστα, να περιμένει κανείς ότι ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει «το τέλος της τρόικας» με την πρώτη ευκαιρία. Οχι μόνον στο Κοινοβούλιο, αλλά και σε πιο διευρυμένο ευρωπαϊκό κύκλο.
Είναι όμως εξίσου αλήθεια ότι τον τροϊκανικό έλεγχο είναι εύκολο να τον διώχνεις στα λόγια και πολύ πιο δύσκολο να το πετυχαίνεις στην πράξη. Σε κάθε περίπτωση, όλα ξεκινούν με την ανακοίνωσή τους. Κατά κανόνα, μάλιστα, ο εν Ελλάδι πολιτικός σχεδιασμός περιλαμβάνει δαιδαλώδη ίντριγκα μέχρι τη στιγμή της ανακοινώσεως και χονδροειδέστατη ανικανότητα στα επόμενα στάδια, κατά τα οποία επιχειρείται η υλοποίηση της σημαντικής απόφασης.
Ηδη, άλλωστε, η συζήτηση έχει μεταφερθεί στη μετά την τρόικα εποχή για πρακτικούς λόγους. Οσοι, στην Ευρώπη, συμβουλεύουν την Ελλάδα ότι θα ήταν φρόνιμο να καθίσει υπό την σκέπη μιας μορφής «εξτένσιον» του προγράμματος, ώστε να μην εξαρτάται από τα καπρίτσια των κεφαλαιαγορών, δεν το κάνουν με κακό σκοπό. Για το Βερολίνο, σημασία δεν έχει, όπως αεροκοπανάνε εγχώριοι ψεκασμένοι, να σου κλέβουν την εθνική κυριαρχία, αλλά να έχουν το… κεφάλι τους ήσυχο!
Αυτή είναι η μία σχολή σκέψης. Το δικό μας συμφέρον εξυπηρετεί καλύτερα η άλλη σχολή σκέψης. Αυτή που υποστηρίζει ότι η Ελλάδα πρέπει να απαλλαγεί από τη στενή εποπτεία και να μεταβεί σε μια πιο χαλαρή εποπτεία, πάντοτε στο πλαίσιο ενός προγράμματος συνεχούς προσαρμογής.
Ορισμένοι ανακάλυψαν νέο Μνημόνιο στην παρατήρηση με την οποία συνόδευσε ο Μάριο Ντράγκι την ειδική, για Ελλάδα και Κύπρο, πρόβλεψη παροχής εξτρά ρευστότητας υπό εξαιρετικά ειδικές προϋποθέσεις. Το πρόβλημα του Ντράγκι είναι ότι οι κανονισμοί της ΕΚΤ δεν επιτρέπουν τον δανεισμό τραπεζών που έχουν την έδρα τους σε κράτη που θεωρούνται «επενδυτικώς ανασφαλή». Πώς το ξεπερνά αυτό ο τετραπέρατος τραπεζίτης; Μετατρέπει το συλλογικό «Ο.Κ.» της Ευρώπης σε επαρκή εξασφάλιση για την παροχή cash έναντι «υποχρεώσεων στο κόκκινο». Ζητεί, λοιπόν, αυτό το «Ο.Κ.» να μπει σε κάποια φόρμα. Τίποτε περισσότερο, αλλά και τίποτε λιγότερο!
Ισως τελικά το πραγματικό πρόβλημα να βρίσκεται στο ίδιο το Μαξίμου. Ισως να μην είναι ειλικρινώς έτοιμοι να ανταλλάξουν το τέλος της τρόικας, τη λήξη του Μνημονίου και την έξοδο του ΔΝΤ με ένα νέο πρόγραμμα. Ισως να έχουν παγιδευθεί στο άγριο όνειρο της απόλυτης ελευθερίας, που τόσο λατρεύουν να καταχρώνται οι πολιτικοί. Ισως να μην αντιλαμβάνονται, ακόμη σήμερα, ότι και οι αγορές έχουν κανόνες. Ενίοτε αυστηρούς…
