Η πρόσκληση του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος» για τα εγκαίνια του Μουσείου – Οικίας του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Χαλέπα Χανίων, που θα τελέσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος, σήμερα πρωτομηνιά και Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015, είναι «το κλειδί» που ανοίγει την πόρτα στη σύγχρονη εποχή για την ιστορική συνέχεια της ζωής και του έργου του μεγάλου πολιτικού. Θεωρώντας τον Βενιζέλο εμβληματική προσωπικότητα στην ελληνική σκηνή του 20ού αιώνα, συστάθηκε το 2000 το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών που φέρει το όνομά του –όπως μας είπε ο γενικός διευθυντής του κ. Νικόλαος Παπαδάκης, που υπογράφει την πρόσκληση, μαζί με τον υπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, κ. Γεώργιο Σταθάκη– για να συνεχιστεί η έρευνα και η μελέτη της ζωής του Βενιζέλου, της εποχής του, και του έργου του.
Ενα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του Ιδρύματος είναι η αποκατάσταση ενός μνημείου μεγάλης ιστορικής σημασίας, που αποτελεί στέρεη «γέφυρα» με το παρελθόν, όπως είναι η πατρική οικία του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η οποία αποκαλείται και «στέγη της ζωής του», επειδή σ’ αυτήν πέρασε τα πιο πολλά χρόνια του βίου του. Εζησε ευτυχισμένος με την πρώτη του σύζυγο Μαρία, το γένος Κατελούζου, εκεί γεννήθηκαν και μεγάλωσαν τα παιδιά του, εκεί βίωσε την τραγική απώλεια της αγαπημένης του γυναίκας. Από τη Χαλέπα, από το πατρικό του σπίτι ξεκίνησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως «επαναστάτης» για το Ακρωτήρι (1897), το Θέρισο (1905), τη Θεσσαλονίκη (1916). Από εκεί αναχώρησε για την Αθήνα για να αναλάβει πρωθυπουργός της Ελλάδας (1910) και για τη Γαλλία μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του Ελενα, μετά το αποτυχημένο κίνημα του 1935. Επιπλέον, η οικία αυτή φέρει την προσωπική του σφραγίδα γιατί εκείνος επέβλεψε την ανακαίνιση του 1927 που έδωσε τη σημερινή μορφή στο αρχοντικό του 19ου αιώνα με τις δυτικές επιρροές, όπως ήταν το 1880 που το έκτισε ο πατέρας του Κυριάκος. Ας σημειωθεί ότι τις δαπάνες για την ανακαίνισή του αυτή κατέβαλε η Ελενα Βενιζέλου, το γένος Σκυλίτση.
Τα έπιπλα, αντικείμενα και έργα τέχνης, τα οποία διατηρούν την αυθεντική μορφή και θέση, όπως τα είχε επιλέξει ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος, μαζί με αντικείμενα και τεκμήρια από τη συλλογή του Ιδρύματος, δίνουν στο Μουσείο – Οικία Ελευθερίου Βενιζέλου στη Χαλέπα την εικόνα και ατμόσφαιρα της εποχής του, και το κατατάσσουν στην κατηγορία των αυθεντικών (Documentary) σπιτιών. Το δε συνολικό, συλλογικό και ολοκληρωμένο μουσειολογικό έργο, που έχει την ικανότητα να ανακαλεί το παρελθόν, προσδίδει στο μνημείο μεγάλη κοινωνική και πολιτική αξία. Σκοπός του Ιδρύματος είναι η ανάδειξη των αντικειμένων – τεκμηρίων της οικίας και η ένταξή τους σ’ έναν αμιγώς ιστορικό χώρο, σε ένα πλαίσιο θεματικής προσέγγισης που θα επιτρέψει στον επισκέπτη να τα προσεγγίσει και να αντιληφθεί τα μηνύματά τους με τον πιο εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο.
18 σημεία – σταθμοί
Η Μουσειακή Διαδρομή στην οικία, που αποτελείται από τρεις ορόφους, έχει συνολικά 18 επισκέψιμα σημεία – σταθμούς, τα οποία έχουν αυθεντικό μουσειακό υλικό. Το ισόγειο και τμήμα του ορόφου είναι όπως ακριβώς παραδόθηκαν στο Ιδρυμα από την Οικογένεια Βενιζέλου και όπου, σε μεγάλο βαθμό, ζούσε ο ίδιος. Πέντε σημεία στον όροφο και με τη σοφίτα παρουσιάζουν τη δράση του Βενιζέλου στις παρακάτω ενότητες: «ο Επαναστάτης», «ο Πολιτικός», «ο Διπλωμάτης», «ο Ανθρωπος» και «ο Μύθος» με εποπτικό υλικό και αυθεντικά μουσειακά αντικείμενα από τη συλλογή του Ιδρύματος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα 2 σημεία για τις δολοφονικές απόπειρες κατά του Βενιζέλου το 1920 και το 1933 με αυθεντικό υλικό, όπως ματωμένα ρούχα και το αυτοκίνητο με τα σημάδια από τις σφαίρες. Στη σοφίτα της οικίας είναι χώρος εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Το μελίσσι των παιδιών τριγυρίζει στη διαδραστική – τεχνολογική έκθεση σε συνδυασμό με εκπαιδευτικά παιχνίδια, που είναι δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», επιδιώκει δε να φέρει τα παιδιά, τη νέα γενιά, πλησιέστερα στον κόσμο της Ιστορίας, ολοκληρώνοντας έτσι τη μουσειακή εμπειρία και την αφομοίωση της πληροφορίας. Το Μουσείο – Οικία «Ελευθέριος Βενιζέλος» επιδιώκει την επικοινωνία με τους επισκέπτες του. Το σύνολο της προσπάθειας στοχεύει στην αποκόμιση γνώσης που μπορεί κάποιος να αντλήσει από έναν χώρο μνήμης, που προσφέρει ουσιαστική και γόνιμη πρόσβαση στο παρελθόν. Αυτή δε η προσέγγιση στα ιστορικά δεδομένα, σε συνδυασμό με τα σύγχρονα μέσα και τη σημερινή ματιά, κάνει την επίσκεψη στην πηγή της μνήμης και της γνώσης ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα όσο και διαφωτιστική. Γιατί το Μουσείο – Οικία που εγκαινιάζεται επίσημα σήμερα –έχει ήδη λειτουργήσει από το καλοκαίρι– έχει πολλά να μας πει για το πνεύμα του φιλελεύθερου ανθρώπου που ξεκίνησε επαναστάτης από την Κρήτη και αναδείχθηκε σε κορυφαίο πολιτικό της νεώτερης Ελλάδας. Η παρουσία του άλλαξε τη μοίρα του λαού για πάντα. Με αυτή την έννοια, με τα εορταστικά εγκαίνια, θεμελιώνεται μια νέα εποχή που κρατά την πόρτα ανοιχτή στην κοινωνία, στα μηνύματα του μεγάλου πολιτικού Ελευθερίου Βενιζέλου.
Το πρόγραμμα των σημερινών εγκαινίων
Στις 12.00 Αγιασμός, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου. Ακολουθούν η ομιλία του κ. Νικολάου Παπαδάκη, γεν. διευθυντού του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», με θέμα: «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το σπίτι της Χαλέπας».
• Ομιλία της κ. Χαράς Αποστολάκη, Αρχειονόμου, Βιβλιοθηκονόμου του Ιδρύματος, με θέμα «Ενα σύγχρονο μουσείο».
• Χαιρετισμός από τον κ. Γεώργιο Σταθάκη, υπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.
• Χαιρετισμός από την Α.Ε. τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο.
• Τελετή εγκαινίων και ξενάγηση στο μουσείο.
ΤΗΛΕΦΟΣ
