Η επίθεση στον Γιάννη Μπουτάρη άργησε. Η εκλογή και, κυρίως, η επανεκλογή του έμοιαζε παράδοξη, αν τη μετρούσε κανείς σε σχέση με την πολιτική κουλτούρα που κυριαρχούσε στην πόλη.
Η ατζέντα του δημάρχου –για να μη μιλήσει κανείς για το ύφος του– ήταν ασύμμετρα μειοψηφική. Αυτή η ασυμμετρία γεννούσε διαρκώς εντάσεις και αναθέματα που, περιέργως, είχαν εκδηλωθεί μόνο φραστικά.
Η μπουταροφαγία γέμιζε εκπομπές και ιστοσελίδες, τροφοδοτούσε πολιτικές καριέρες. Αυτό που συνέβη περίμενε καιρό να συμβεί.
Λένε ότι το πρόβλημα δεν είναι αστυνομικό. Η κριτική ότι επί πολλά λεπτά στο πιο κεντρικό σημείο της Θεσσαλονίκης μπορούσαν να τελούνται ανεμπόδιστα τόσα αυτόφωρα αδικήματα, αντιμετωπίζεται ως ρηχή. Oντως, το πρόβλημα δεν λύνεται με την αστυνομία. Oμως, η καταστολή του είναι προϋπόθεση της λύσης. Η συζήτηση για την καταγωγή της βίας μπορεί αποδοτικά να διεξαχθεί μόνον αφότου οι αυτουργοί της είναι στη φυλακή· μόνον αφότου έχουν λειτουργήσει τα αντανακλαστικά της δημοκρατικής πολιτείας.
Η δεύτερου επιπέδου συζήτηση, για τις ρίζες και τα όρια της «πολιτικής» βίας, είναι κάθε φορά αποκαλυπτική· αποκαλύπτει μόνο καθηλώσεις. Οι δεξιοί θα θυμηθούν την προπατορική λατρεία της Αριστεράς για την αιμοδιψή «μαμή της Ιστορίας». Και οι αριστεροί θα βιαστούν να ταξινομήσουν τους δράστες ως «ακροδεξιούς», τραμπούκους ή προβοκάτορες – εκτός αν φορούν το «καπέλο» που τους καθιερώνει ως «ακτιβιστές».
Oμως, ποια «πολιτική συνείδηση» κίνησε τον όχλο του Λευκού Πύργου; Σε ποιο κομματικό σχολείο διαπαιδαγωγήθηκε τάχα ο εικοσάχρονος που γρονθοκοπούσε ένα τζάμι; Από ποια μήτρα προέκυψε ο πατέρας που κυνηγούσε τον δήμαρχο έχοντας στην αγκαλιά το παιδί του; Ανεξάρτητα από το ποιο ένδυμα δανείζεται, ο πολτός της εθνικολαϊκιστικής δεισιδαιμονίας δεν έχει κόμμα. Ο Τσίπρας, που ανετράφη από αυτόν τον πολτό, σπεύδει τώρα να τον εκμεταλλευτεί από την ανάποδη, χρεώνοντάς τον στη Ν.Δ.
Δεν έχει βέβαια –δεν είχε ποτέ– τη θεσμική ψυχραιμία να αφήσει το θέμα εκτός πολιτικής αντιπαράθεσης. Δεν έχει καν το ένστικτο πολιτικής αυτοπροστασίας, ώστε να αποφύγει το ερώτημα: Ποιος παράγοντας χρηματοδοτεί και ποιος οργανώνει τα τελευταία χρόνια στη Μακεδονία την ποντιακή ταυτότητα ως ιδεολογία; Ποιος αναμειγνύει το οπαδικό με το τοπικιστικό φρόνημα, εκπροσωπώντας το ο ίδιος με παραστάσεις ωμής ισχύος; Τίνος πολιτικού εγκωμιαστής και σύμμαχος είναι;
Ο Τσίπρας έχει με αυτό που συνέβη συγγένειες που δεν υποψιάζεται. Oπως και η αξιωματική αντιπολίτευση το προίκισε με την ανοχή της, συμμετέχοντας στα συλλαλητήρια, που λειτούργησαν σαν κολυμβήθρες νομιμοποίησης για τις ακραίες μειοψηφίες. Oπως το νομιμοποιούν και τα κυρίαρχα media, που ανοίγουν τον «αέρα» τους στα ψεκαστικά ξοφλημένων μακεδονεμπόρων. Oλοι φοβούνται αυτό που δεν μπορούν να ελέγξουν. Το ξορκίζουν, χρεώνοντάς το στους άλλους. Κι έτσι το υποθάλπουν.
