Το ελληνικό κράτος αδυνατεί διαχρονικά να προστατεύσει αποτελεσματικά τις ζωές και τις περιουσίες των πολιτών του». Η παραδοχή φέρει την υπογραφή του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, έχει δε ιδιαίτερη σημασία επειδή έγινε τις πρώτες ώρες της τραγωδίας. Τότε που ό,τι εννοούμε ως πολιτικό σύστημα ίσως είχε κυριευτεί από τύψεις. Το «ελληνικό κράτος» δεν είναι μεταφυσική έννοια. Εχει ιστορία, πολιτικά γνωρίσματα και μορφή: τη μορφή όσων αποτέλεσαν κατά καιρούς τους ηγεμόνες του κάθε βαθμίδας.
Ελληνικό κράτος είναι οι πρωθυπουργοί, οι υπουργοί, οι περιφερειάρχες, οι δήμαρχοι, οι κοινοτάρχες. Η πολεοδομία, τα δασαρχεία, η αστυνομία, η πυροσβεστική, η περιβόητη «μηχανή» συνολικά. Συστατικό του κράτους όμως είμαστε όλοι μας. Εμείς του δίνουμε τον χαρακτήρα του, με τις επιλογές και τα έθιμά μας. Οταν διαλέγουμε βουλευτή ή δήμαρχο (η εφιαλτική πια και όχι απλώς γελοία καρικατούρα του κ. Ψινάκη δεν φύτρωσε μόνη της στον Μαραθώνα), κι όταν, πριν ξεκινήσουμε οτιδήποτε, κάνουμε «έρευνα αγοράς» για να δούμε ποιοι στο δασαρχείο ή την πολεοδομία είναι επιρρεπείς στο λάδωμα.
«Δυστυχώς, το κράτος είναι λαδωμένο, όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες», ξεκαθάρισε η πρώην ειδική γραμματέας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Μαργαρίτα Καραβασίλη. Αναφερόμενη ειδικά στον (ανύπαρκτο) πολεοδομικό σχεδιασμό του οικισμού Μάτι, μίλησε για «πιέσεις μεγάλων που είχαν συμφέροντα πάνω στη γη» και για τα «πολλά αυθαίρετα» που μετέτρεψαν μια δασική περιοχή σε πυκνοκατοικημένο «παράδεισο» χωρίς διαφυγή. Το Μάτι, εξηγεί η κ. Καραβασίλη, «δεν μπήκε ποτέ στο πολεοδομικό σχέδιο. Από το 2006-2008 άρχισαν ξανά οι πιέσεις σε μια περιοχή που είχε ήδη οικοδομηθεί πάρα πολύ έντονα με τα γνωστά αυθαίρετα. Η οικοδόμηση είχε φτάσει μέχρι τη θάλασσα, κλείνοντας με κατοικίες, με κέντρα ή με ξενοδοχεία την παραλία σε όλο το μήκος. Στο Μάτι δεν υπήρχε καμία διέξοδος προς την παραλία, γιατί είχαν γίνει μάντρες».
Δεν διαφέρει η γνώμη του κ. Ευθύμη Λέκκα, καθηγητή Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας: «Ραφήνα και Μάνδρα είναι οι ίδιες περιπτώσεις πολεοδομικής και χωροταξικής αυθαιρεσίας. Το έγκλημα στο Μάτι ήταν ότι δεν υπήρχαν δίοδοι διαφυγής, δεν υπήρχαν εγκάρσιοι δρόμοι παρά μόνο δρόμοι-παγίδες. Κατά μήκος των δρόμων υπήρχαν αδιέξοδα που εγκλώβισαν τους κατοίκους». Οχι, η φύση δεν εκδικείται. Αλλά και δεν αντέχει όλη την εις βάρος της δολιοφθορά. Πολιτικοί και πολίτες, θα το θυμόμαστε αυτό και μεθαύριο;
