Το ιδανικό θα ήταν να συναντηθούμε στην Αίγινα όπου βρίσκεται η μόνιμη κατοικία του Γιώργου Καπουτζίδη από τον Μάρτιο του 2020. Oμως οι συνθήκες ήταν απαγορευτικές λόγω πανδημίας και κανονίσαμε το ραντεβού μας στην Αθήνα, μια ημέρα που είχε και άλλες υποχρεώσεις. Απέναντί μου είχα έναν χαμογελαστό, ευχαριστημένο άνθρωπο. Παρά το γεγονός ότι είναι ένας δημοφιλής πολυτάλαντος καλλιτέχνης, που μπορεί να υπογράφει το «Παρά πέντε», να παρουσιάζει το «The Voice», τη «Eurovision», να παρεμβαίνει δημόσια και λυτρωτικά υπέρ «των ομοφυλόφιλων πολιτών», να κατακεραυνώνει τους γονείς των παιδιών που ασκούν μπούλινγκ, κι όλα αυτά δημόσια, σε δελτία ειδήσεων ή σε εκπομπές με υψηλή θεαματικότητα. Παρά τη διαρκή έκθεση, «είναι ο εαυτός του». «Στην Αίγινα συνειδητοποίησα ότι το 24ωρό μου το διαχειρίζομαι όπως θέλω εγώ», λέει, καθώς η συζήτηση ξεκινάει αναπόφευκτα από την καλή διάθεσή του. «Ζω τη μέρα για μένα… Με παρένθεση τις γάτες που δεν καταλαβαίνουν από “όχι” και διεκδικούν τον χρόνο τους! Περπατάω, γυμνάζομαι, μαγειρεύω, περιποιούμαι το σπίτι, γράφω και τότε αφοσιώνομαι αποκλειστικά σε αυτή τη δραστηριότητα».
– Η τηλεόραση, η διαρκής έκθεση, δεν «καίει» τους ανθρώπους κάποια στιγμή;
– Τι σημαίνει αυτό; Ο άλλος μπορεί να θέλει να ζει «καμένος». Το θέμα είναι πώς θα διαχειριστείς την έκθεση. Κάνοντας τηλεόραση πρέπει να καταλάβεις ότι δεν θα αρέσεις σε όλους, δεν θα σε συμπαθήσουν όλοι. Ο λόγος μου άρχισε να γίνεται πιο παρεμβατικός όταν αυτό ακριβώς το «συμπαθήστε με» σταμάτησε να με απασχολεί.
– Πότε συνέβη;
– Εκεί γύρω στο 2012 με τη Χρυσή Αυγή. Τότε δεν μπορούσα να αισθάνομαι αμέτοχος. Να κοιμάμαι νηφάλιος και ήρεμος και «δεν τρέχει τίποτα». Εχοντας εκτεθεί, δε, σε ένα κοινό 3,5 εκατ., τόσοι παρακολουθούσαν το «Παρά πέντε», είχα πιο δύσκολη δουλειά να κάνω. Επρεπε να πω: «Ξέρετε, δεν μπορώ να συνεννοηθώ και με τα 3,5 εκατ. Μπορεί να πω πράγματα που σε κάποιους δεν θα αρέσουν και δεν θα θέλουν να με ξαναδούν μετά από αυτό. Δεν πειράζει. Αυτός είμαι».
– Μπορεί κανείς στην τηλεόραση να πάρει προσωπικές αποφάσεις; Εξαρτάται από τη δημοφιλία του;
– Οχι. Γιατί υπάρχουν και άνθρωποι πολλοί, επώνυμοι, που δεν το έχουν κατακτήσει αυτό. Προσωπικά, μπορώ να είμαι ή να μην είμαι στην τηλεόραση, μπορώ να είμαι ευτυχισμένος εκτός αλλά και εντός τηλεόρασης και χαρούμενος με τον εαυτό μου. Τώρα με την εκπομπή που κάνω στην ΕΡΤ με τους Ελληνες πρωταθλητές ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων, «Ο δρόμος για το Τόκιο», πραγματοποιώ το παιδικό μου όνειρο. Γίνομαι αθλητής και μάλιστα όχι μόνο του στίβου, όπως ήταν η πρώτη επιθυμία μου όταν ήμουν παιδί στις Σέρρες.
– Από το 2012 είπατε ότι γίνατε πιο συνειδητός. Εννοείτε και ως προς τη δημόσια δήλωση της σεξουαλικής σας ταυτότητας;
– Ορατός ήμουν ήδη ως προς την ταυτότητα. Επρεπε και να μιλήσω όμως για να βοηθήσω κάποιο κόσμο περισσότερο. Το ήθελα πάντα. Με ταρακούνησαν οι παθογένειες της χώρας, που ήταν πολύ ωραία κουκουλωμένες. Δεν ήταν μόνο το 6% ή το 7% της Χρυσής Αυγής. Ηταν και όσοι έδειχναν κατανόηση στους ψηφοφόρους της. Τους δικαιολογούσαν. Δεν ήξερα πώς να το ερμηνεύσω: εφησυχασμό, βλακεία, αμορφωσιά; Ολοι όσοι αγαπούν τη χώρα στεναχωρήθηκαν και ανησύχησαν.
Αγαπώ τη χώρα μου. Θέλω να τη βλέπω να προκόβει και όχι να ταλαιπωρείται από τις παθογένειές της. Και ξέρετε κάτι; Οι άνθρωποι που είμαστε από τα σύνορα έχουμε μια διαφορετική αγάπη, ίσως γιατί μαθαίνουμε πολύ νωρίς ότι ο απέναντι είναι σε λίγα χιλιόμετρα… Δεν θέλω να φανεί βαρύγδουπο. Νιώθεις, όμως, το μετέωρο βήμα, ότι μια δρασκελιά να κάνεις, είσαι αλλού.
– Τι θεωρείτε παθογένεια;
– Θα ήθελα να φροντίζουμε αυτά που έχουμε. Και δεν εννοώ τον ήλιο και τη θάλασσα. Εννοώ ανθρώπους που δεν φροντίζουμε: ΑμεΑ, ηλικιωμένους… Ολος ο κόσμος είναι φτιαγμένος για τον λευκό στρέιτ άνδρα, Ευρωπαίο ή Αμερικανό. Το ίδιο και στην Ελλάδα. Ολοι οι υπόλοιποι πρέπει διαρκώς να διεκδικούμε. Θα άλλαζα αυτό, όπως και τη σχέση πολίτη – κράτους. Πρέπει να γίνουμε σύμμαχοι. Δεν το έχουμε κατακτήσει.
– Τι σας κάνει να νιώθετε καλά;
– Οι άνθρωποι και πάλι. Ξέρουν να αγαπούν, να διασκεδάζουν, να λένε την αλήθεια, να είναι δοτικοί, να φροντίζουν. Πρέπει να επενδύσουμε στο νοιάξιμο. Πρέπει να εκπαιδευτούμε σε αυτό. Το πόσο πολιτισμένη είναι μια κοινωνία φαίνεται από το πώς συμπεριφέρεται στις μειονότητές της.
– Θεωρείτε τους γκέι μειονότητα;
– Είναι μια ομάδα ανθρώπων η οποία ζει σε αυτή τη χώρα έχοντας πολύ λιγότερα δικαιώματα. Κι όχι μόνο εδώ, στον κόσμο γενικότερα, οι γκέι έχουν ζήσει έξω από τις επιθυμίες τους για να μην προκαλούν. Στο παρελθόν έχουν χλευαστεί, κακοποιηθεί, δολοφονηθεί. Για να είμαστε εμείς οι δύο εδώ και να κουβεντιάζουμε, έχουν υπάρξει άνθρωποι που έχουν δώσει αγώνα, έφαγαν ξύλο, ταλαιπωρήθηκαν. Δεν είμαι πρωτοπόρος. Δεν έχω κάνει το ελάχιστο σε σχέση με αυτούς. Κάποιοι πέρασαν δυστυχισμένες ζωές. Οχι μόνο οι γκέι, αλλά και οι γυναίκες. Οφείλει η πολιτεία να αναγνωρίσει κυρίως τα ίσα δικαιώματα σε όλους τους πολίτες της. Παράδειγμα, το θέμα της υιοθεσίας παιδιού από τα γκέι ζευγάρια. Ανεξάρτητα με το αν θα ήθελα ή όχι εγώ να υιοθετήσω παιδί. Τι πάει να πει η κοινωνία δεν είναι έτοιμη; Κάποιοι δεν θα ετοιμαστούν ποτέ και κάποιοι άλλοι έχουν σαπίσει περιμένοντας να ετοιμαστούν οι υπόλοιποι.
Μεγάλο ταλέντο ότι έχω κρατήσει την επαφή με το παιδί μέσα μου
– Η τοξικότητα των social media σας απασχολεί;
– Eχω απενεργοποιημένα τα σχόλια στους λογαριασμούς μου. To «ψόφος» και «καρκίνος» θα γίνεται όλο και πιο έντονο. Τώρα το βλέπεις και από μικρά παιδιά. Τα social media σου δίνουν το ελεύθερο να βγάλεις τα χειρότερα ένστικτά σου στην επιφάνεια. Σαν να μπαίνει ένα ηχείο στις σκέψεις. Eνα ηχείο γραπτού λόγου. Είναι άσκοπο να αντιμάχεσαι αυτήν την πραγματικότητα. Αποσύρεσαι και φτιάχνεις τη δική σου.
– Με τι γελάμε σήμερα, κ. Καπουτζίδη;
– Νομίζω ότι το σημερινό χιούμορ βασίζεται λίγο στη σαχλαμάρα, στη βλακεία, στο έλα να κοροϊδέψουμε τον τάδε. Κι εμένα μου έχουν πει ότι έχω κάνει τρανσφοβικά αστεία. Το άκουσα, το παρατήρησα, ζήτησα συγγνώμη. Oλοι μας στο πέρασμα του χρόνου έχουμε κάνει μια πλάκα κακοποιητική.
– Μήπως όμως εγκαθίσταται ένας εισαγγελέας μέσα μας και στεγνώνει το χιούμορ, προκειμένου να αποφύγει τις «κακοτοπιές»;
– Κοιτάξτε. Να καταπιεστώ εγώ για ένα αστείο είναι ελάχιστο μπροστά στον άνθρωπο που καταπιέζεται 24 ώρες το 24ωρο. Oταν του δώσουμε όλα τα δικαιώματα που πρέπει να έχει και τον αντιμετωπίσουμε σαν ίσο άτομο, τότε, ναι, μπορείς να κάνεις πλάκα και με τους τρανσέξουαλ.
– Γράφετε ελεύθερα;
– Νιώθω ότι γράφω ελεύθερα και έχω εξελίξει τη γραφή μου. Στην κωμωδία πρέπει να γελάσει κανείς με την καρδούλα του ήρωα. Για να κάνει και τη δική σου καρδιά να γελάσει. Να γελάσεις με τη στενοχώρια του, το δίλημμά του, το πρόβλημά του, τον καβγά του, τη σχέση του. Εμείς γελάμε με αυτόν που έπεσε ή έχει βάψει το μαλλί του πορτοκαλί ή είναι χοντρός ή κοντός. Μπορείς να γελάσεις με πράξεις, αποφάσεις, συναισθήματα, με χίλια δυο πράγματα. Στο «Παρά Πέντε» γελούσες κυρίως με τις διαπροσωπικές σχέσεις, με την ασυνεννοησία, τη διαφωνία τους…
– Η πανδημία έφερε μόνο κακό;
– Οχι. Βοήθησε στην επαναξιολόγηση πραγμάτων.
– Εσείς τι επαναξιολογήσατε;
– Τη διαδρομή μου. Δεν ήταν ξεκάθαρη. Αισθανόμουν σαν ατμομηχανή με πολλά βαγόνια. Είχα γεμίσει υποχρεώσεις μέχρι το Πάσχα του 2022. Είπα όχι. Φτάνει. Μέχρι τον Οκτώβριο ο προγραμματισμός, και βλέπουμε.
– Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο ταλέντο σας;
– Οτι έχω κρατήσει την επαφή με το παιδί μέσα μου. Αυτό με έχει οδηγήσει στην ελευθερία που έχω, να μην έχω «καεί» στην τηλεόραση, να επιλέγω αυτό που θέλω. Να μην ακούω το κοινό, τι θέλει ή τι δεν θέλει, αλλά την καρδιά μου. Ας μιλήσω λοιπόν με τον τρόπο που θέλω και θα δούμε πού και αν θα στάξει ο σπόρος.
Το #MeToo
«Στο τέλος της διαδρομής του #MeToo θα μείνουν μόνο καλά;», αναρωτιέμαι, σχολιάζοντας και τις παράπλευρες απώλειες. Ο Γιώργος Καπουτζίδης δεν έχει καμία αμφιβολία: «Ναι, αυτό πιστεύω. Ειδικά οι γυναίκες έχουν καταπιεστεί περισσότερο. Πολλοί νέοι άνθρωποι προσπαθούσαν να βρουν τον δρόμο τους σε μια δουλειά και δεν αντιμετωπίστηκαν ούτε με εκτίμηση ούτε με σεβασμό. Αυτές οι συμπεριφορές τώρα θα σταματήσουν. Η διαστροφική συμπεριφορά πάντα θα υπάρχει. Αλλά στο θέατρο συνέβαιναν πράγματα και δεν μιλούσε κανείς. Η παρεξήγηση ή η παρερμηνεία δεν με ανησυχούν. Θα λυθούν. Υπάρχουν και τα ένδικα μέσα». «Εσείς έχετε καταπιεστεί;», ρωτώ. «Η καταπίεση είναι κάτι ύπουλο και σκοτεινό. Οταν βγαίνεις από το σπίτι σου και πρέπει να προσέξεις πώς θα μιλήσεις, πώς θα σταθείς… Δεν χρειάζεται το κράξιμο, και ο φόβος του κραξίματος είναι κακοποιητικός. Η κακοποιητική σχέση είναι 24 ώρες το 24ωρο, όχι μόνο τη στιγμή που συμβαίνει».
H συνάντηση
Συναντηθήκαμε στο κτίριο της ΕΡΤ. Μας καλοδέχτηκαν και μας φρόντισαν, εξασφαλίζοντάς μας ησυχία σε μια απομονωμένη αίθουσα συσκέψεων, δύο εσπρέσο και δύο τοστ με τυρί. «Ξεσπιτώσαμε» και τη δημοσιογράφο Λίνα Παπαδάκη, που μας παραχώρησε το φωτεινό, από κάθε άποψη, γραφείο της, ως εναλλακτικό μέρος για τη φωτογράφιση. Ο Γιώργος Καπουτζίδης συνεργάζεται με την ΕΡΤ παρουσιάζοντας κάθε Σάββατο την εκπομπή «Ο δρόμος για το Τόκιο». Φιλοξενεί μέλη της ελληνικής Ολυμπιακής Ομάδας και δοκιμάζει κι εκείνος, μαζί τους, τις δικές του –φιλότιμες πάντως!– επιδόσεις. «Τι θαυμάζετε στους αθλητές;», ρωτώ. «Οτι ακολούθησαν το παιδικό τους όνειρο. Εχουν αφιερώσει το σώμα και το μυαλό τους, την καρδιά τους σε αυτό που κάνουν. Εκεί καταλαβαίνεις πόσο ξεχωριστό και υπερ-ανθρώπινο είναι αυτό που επιτυγχάνουν».
