Εχοντας σχεδόν αφήσει πίσω τους την πανδημία, οι επιχειρήσεις, ιδίως στον τομέα της πληροφορικής, επιδιώκουν να διευρύνουν τον βηματισμό τους με στόχο την επίτευξη υψηλότερων ρυθμών ανάπτυξης. Ωστόσο, ο υψηλός πληθωρισμός, το ενεργειακό κόστος και το κύμα της «μεγάλης παραίτησης» φέρνουν αντιμέτωπο το επιχειρείν με νέες Συμπληγάδες. Για τις νέες αυτές προκλήσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον μιλάει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Θεόδωρος Φέσσας, πρόεδρος του ομίλου Quest, με διαφοροποιημένη δραστηριότητα στην πληροφορική, στα ψηφιακά προϊόντα, στις ταχυμεταφορές και την ενέργεια. Ο κ. Φέσσας, που έχει διατελέσει πρόεδρος του ΣΕΒ από το 2014 έως το 2020, σημειώνει ότι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα μπορούσαν να αλλάξουν τη φυσιογνωμία της ελληνικής οικονομίας και περιγράφει τη στρατηγική που πρέπει να υιοθετήσουν οι επιχειρήσεις για να προσελκύσουν εργαζομένους.
– Τα τελευταία χρόνια η Quest εμφανίζει, σε ετήσια βάση, διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης. Πού αποδίδετε τη μεγέθυνση του ομίλου και ποιους στόχους θέτετε;
– Η μεγέθυνση του ομίλου Quest έχει τροφοδοτηθεί από την καλή δουλειά που κάνουν οι συνεργάτες μου, αλλά και από την επιλογή μας για δραστηριοποίηση σε προϊόντα και υπηρεσίες με αυξημένη ζήτηση. Στόχος μας είναι ο όμιλος να ικανοποιεί τη ζήτηση αυτή καλύτερα από τους ανταγωνιστές του και να επιτυγχάνει ηγετική θέση στους κλάδους που δραστηριοποιείται. Πρόκειται για τομείς που αναπτύχθηκαν λόγω της πανδημίας αλλά και της ανάγκης ψηφιοποίησης της ελληνικής οικονομίας, αφού οι κύριες δραστηριότητες της Quest είναι η πληροφορική, η εμπορία ψηφιακών προϊόντων και λύσεων, καθώς και οι ταχυμεταφορές που σχετίζονται άμεσα με την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. Οσον αφορά τη Unisystems είναι σε θέση να δραστηριοποιείται σε πολύ μεγαλύτερες αγορές και να μην επηρεάζεται σημαντικά από τις αυξομειώσεις της ζήτησης στην Ελλάδα, δεδομένου ότι το 50% της δραστηριότητάς της είναι στο εξωτερικό.
Το 2022 στόχος μας είναι να παραμείνουν σε αναπτυξιακή τροχιά όλα τα βασικά μεγέθη της Quest.
Η Quest αποτελεί μια πλατφόρμα που περιλαμβάνει διάφορες δραστηριότητες. Υλοποιούμε διάφορες επενδυτικές κινήσεις, όπως για παράδειγμα την πλειοψηφική εξαγορά της Intelli ή την εξαγορά της Γ.Ε. Δημητρίου ΑΕΕ που σύντομα πρόκειται να ολοκληρώσουμε. Το 2022 στόχος μας είναι να παραμείνουν σε αναπτυξιακή τροχιά όλα τα βασικά μεγέθη της Quest.
– Κατά πόσον επηρεάζει τον όμιλο το αυξημένο ενεργειακό κόστος;
– Η επίδραση από το αυξημένο ενεργειακό κόστος σχετίζεται με τη χρήση των ορυκτών καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας. Στον όμιλο Quest το κόστος λειτουργίας επηρεάζεται τόσο από την κίνηση των οχημάτων μας όσο και από το ηλεκτρικό ρεύμα στα κτίριά μας. Συνολικά η επίπτωση είναι μικρή, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 3% του συνόλου των δαπανών μας.
Ωστόσο, επίπτωση στις δραστηριότητές μας έχει η διαταραχή στην εφοδιαστική αλυσίδα, που προκαλεί καθυστέρηση στις παραδόσεις και αύξηση κόστους σε κρίσιμα εμπορεύματα, όπως οι μικροεπεξεργαστές. Ακόμη και στην περίπτωση αυτή, η επίδραση δεν είναι τόσο μεγάλη, με αποτέλεσμα πολύ σπάνια και κατά ένα ποσοστό οι ανατιμήσεις να μετακυλίονται στους πελάτες μας.
Η επιχείρηση πρέπει να βρίσκεται διαρκώς στο πλευρό του εργαζομένου
– Πώς αξιολογείτε την πορεία υλοποίησης των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης;
– Η υλοποίηση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Τα έργα αυτά προϋποθέτουν τις εγκρίσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και βρίσκονται, σε ορισμένες περιπτώσεις, αντιμέτωπα και με την αρτηριοσκλήρωση της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Τηρουμένων των αναλογιών ο ρυθμός υλοποίησής τους κρίνεται ικανοποιητικός. Για παράδειγμα, στον τομέα των δημόσιων έργων έχουν ήδη απορροφηθεί σημαντικά κονδύλια.
Είμαι αισιόδοξος ότι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα απορροφηθούν και θα αλλάξουν τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας, δεδομένου ότι, σε συνδυασμό με τα χρήματα του ΕΣΠΑ, αντιστοιχούν σε σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ. Αν δεν καταφέρουμε να απορροφήσουμε τους πόρους αυτούς θα είναι μεγάλη αποτυχία για τη χώρα.
– Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης στην Πληροφορική έχουν εκτοξεύσει τη ζήτηση για προσωπικό, το οποίο είναι δυσεύρετο. Γιατί οι εταιρείες δυσκολεύονται να προσελκύσουν εργαζομένους;
– Δίχως αμφισβήτηση, οι επιχειρήσεις οφείλουν να προσφέρουν δίκαιες αμοιβές, οι οποίες όμως υπόκεινται σε περιορισμούς που σχετίζονται με το κόστος λειτουργίας τους και την τιμή διάθεσης των προϊόντων. Γι’ αυτό έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην αλλαγή επαγγελματικού προσανατολισμού των νέων με στόχο την ενασχόλησή τους σε κλάδους με ζήτηση, όπως η Πληροφορική. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις πρέπει να επιδιώξουν την προσέλκυση εργαζομένων από το εξωτερικό. Για παράδειγμα, στη Unisystems απασχολούνται περίπου 1.200 άτομα εκ των οποίων οι 400 είναι ξένοι υπήκοοι. Τελευταία εκτός από προσλήψεις Ελλήνων τεχνικών, προσφέρουμε θέσεις εργασίας και σε πρόσφυγες από την Ουκρανία.
Οι κανόνες της διαχείρισης του προσωπικού είναι πολύ απλοί. Η αντιμετώπιση των εργαζομένων από την επιχείρηση θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό και με όρους απόλυτης ισότητας. Το εργασιακό περιβάλλον θα πρέπει να ενθαρρύνει τους εργαζομένους να αναπτύσσονται και η αμοιβή να είναι δίκαιη, στο πλαίσιο της αγοράς. Και βέβαια η επιχείρηση θα πρέπει να βρίσκεται διαρκώς στο πλευρό του εργαζομένου, καλύπτοντας τις ανάγκες του. Με τον τρόπο αυτό, η ανταπόδοση που λαμβάνει η επιχείρηση είναι πολλαπλάσια και απεικονίζεται στην αύξηση της παραγωγικότητας.
Στην Quest για να αντιμετωπισθεί το –παροδικό ελπίζω– κύμα ακρίβειας προχωρήσαμε σε εφάπαξ παροχή οικονομικής βοήθειας σε όσους από τους εργαζομένους μας λαμβάνουν αποδοχές χαμηλότερες των 2.000 ευρώ.
Τα σχέδια για ταχυμεταφορές, ΑΠΕ και αγορά ακινήτων
– Κατά την πρώτη φάση της πανδημίας, η ACS είχε βρεθεί στο επίκεντρο ιδιαίτερα αρνητικής κριτικής. Ανατρέχοντας σε εκείνη την περίοδο τι θα λέγατε; Πώς διαμορφώνεται σήμερα ο κλάδος των ταχυμεταφορών;
– Στις ταχυμεταφορές, λόγω της αύξησης του ηλεκτρονικού εμπορίου που τροφοδότησε η COVID-19, η ζήτηση εκτοξεύθηκε κατακόρυφα κατά την πρώτη φάση της πανδημίας, με αποτέλεσμα καμία εταιρεία ταχυμεταφορών να μην είναι σε θέση να ανταποκριθεί ικανοποιητικά στις απαιτήσεις των καταναλωτών. Η ACS προσπάθησε και αύξησε σημαντικά τους όγκους των διακινούμενων προϊόντων, αλλά το εγχείρημα αυτό δεν ήταν δυνατόν να στεφθεί με επιτυχία εν μια νυκτί.
Συγκεκριμένα, πριν εκδηλωθεί η πανδημία η ACS διακινούσε κατά μέσον όρο περίπου 120.000 δέματα την ημέρα. Ξαφνικά η ζήτηση, στην οποία ανταποκριθήκαμε αρχικά, αυξήθηκε στις 180.000 αποστολές, αλλά πολύ γρήγορα άγγιξε τις 300.000. Από τη μία ημέρα στην άλλη είναι προφανώς αδύνατη η αύξηση των υποδομών, του προσωπικού και η επέκταση των συστημάτων διαλογής, ώστε να καταστεί εφικτό να ανταποκριθούμε στην απροσδόκητη άνοδο του όγκου αποστολών. Εκείνη την περίοδο, όλες οι εταιρείες ταχυμεταφορών υπέστησαν πλήγμα στη φήμη τους. Η ACS, επειδή ως market leader θεωρείται ταυτόσημη στα μάτια του καταναλωτή με τις υπηρεσίες ταχυμεταφοράς, εισέπραξε μέρος της δυσαρέσκειας τόσο για τις δικές της επιδόσεις όσο και για τις επιδόσεις του κλάδου ταχυμεταφορών γενικότερα.
Σήμερα, ο κλάδος έχει επιστρέψει στην κανονικότητα, με την ACS να είναι πολύ πιο έτοιμη να αντιμετωπίσει την αυξημένη ζήτηση, έχοντας ολοκληρώσει την κατασκευή του νέου κέντρου διαλογής στο Αιγάλεω, μια επένδυση άνω των 40 εκατ. ευρώ.
Υπό κανονικές συνθήκες, εξαιρουμένης της επίδρασης της πανδημίας, το ηλεκτρονικό εμπόριο εμφανίζει στην Ελλάδα ρυθμούς ανάπτυξης της τάξεως του 7% έως 10%.
– Πώς τοποθετείται η Quest στην αγορά της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ;
– Η Quest επεκτείνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που αποτελεί μεν σημαντική, αλλά όχι κύρια δραστηριότητά μας. Παρότι έχουμε απορροφήσει ορισμένες μικρότερες εταιρείες, δεν είμαστε μεγάλοι στον συγκεκριμένο κλάδο, καθώς δεν συμμετείχαμε ιδιαίτερα ενεργά στον πρώτο κύκλο ανάπτυξης των ΑΠΕ, όταν πολλές εταιρείες γιγαντώθηκαν. Η αγορά βρίσκεται πλέον στον δεύτερο κύκλο ανάπτυξης, όπου κυρίαρχες είναι, ή αναμένεται να αναδειχθούν, νέες τεχνολογίες, όπως το υδρογόνο.
– Ποια είναι τα σχέδια για την BriQ Properties;
– Επιδιώκουμε την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου ακινήτων της BriQ Properties, αλλά για να επιτύχουμε τον στόχο αυτό θα πρέπει να είμαστε δημιουργικοί. Κι αυτό διότι οι νέες αγορές ακινήτων μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε μέσω δανεισμού –και η BriQ δεν έχει ως στρατηγική επιλογή τον μεγάλο δανεισμό– είτε με αύξηση κεφαλαίου, επιλογή που δεν ασπάζεται, ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία, το επενδυτικό κοινό. Οι τιμές νεόδμητων και παλαιών ακινήτων αυξάνονται λόγω και του πληθωρισμού και του αυξημένου κατασκευαστικού κόστους. Ωστόσο, παραμένουν σημαντικά χαμηλότερες σε σύγκριση τόσο με τα επίπεδα πριν από την κρίση όσο και με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
– Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία;
– Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία σχετίζονται με το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, τον γεωπολιτικό κίνδυνο, αλλά και το πολιτικό ρίσκο ενόψει των εθνικών εκλογών. Ισως απειληθούν η σταθερότητα και οι στόχοι της οικονομικής πολιτικής που έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς, κυρίως στον τομέα των ξένων επενδύσεων. Η Ελλάδα έχει διαχρονικά αποδειχθεί περισσότερο ευάλωτη στις πολιτικές μεταβολές.
