Τη στενή σχέση και συνεργασία της εβραϊκής με την ελληνική διασπορά, όπως και του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο νέος επικεφαλής της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής, Τεντ Ντόιτς, ο οποίος πριν από δύο ακριβώς μήνες ανέλαβε την ηγεσία της οργάνωσης έπειτα από επιτυχημένη θητεία δώδεκα ετών ως μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Ως πρόεδρος της υποεπιτροπής της Βουλής για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική και παράλληλα ως ιδρυτικός πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας ελληνοϊσραηλινής συμμαχίας του Κογκρέσου, είχε πρωτοστατήσει στην προώθηση διπλωματικών πρωτοβουλιών, όπως τη δημιουργία του σχήματος συνεργασίας «3+1» που περιλαμβάνει την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.
Ο κ. Ντόιτς μιλάει για τη στρατηγική αξία της Ελλάδας, η οποία θα συνεχίσει να αυξάνεται στο μέλλον λόγω του καθοριστικού ρόλου που διαδραματίζει πλέον σε ό,τι αφορά την ενεργειακή ασφάλεια εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία και ταυτόχρονα της σημασίας της Αλεξανδρούπολης και του κόλπου της Σούδας για την περιφερειακή σταθερότητα και τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή.
Θεωρεί ότι η Τουρκία είναι ευπρόσδεκτη να συμμετάσχει σε περιφερειακούς θεσμούς, όπως το Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρεί τους κανόνες που αποδέχονται και οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απορρέουν από τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της Θάλασσας. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρει ότι «οι περιοδικές προκλήσεις και οι απειλές κατά της ελληνικής κυριαρχίας και η συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που πρέπει να διορθώσει η Αγκυρα».
Τέλος, ο διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής επισημαίνει τη σημασία της καταδίκης της Χρυσής Αυγής από τους Ελληνες ψηφοφόρους και το ελληνικό νομικό σύστημα, ενώ εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση του αντισημιτισμού στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο, ζητώντας να υπάρξει ενεργοποίηση για την καταπολέμησή του, κάνοντας μάλιστα ιδιαίτερη αναφορά στον «διαδικτυακό αντισημιτισμό και το μίσος που οδηγούν σε βία στην πραγματική ζωή».
– Η Αμερικανοεβραϊκή Επιτροπή (AJC) έχει μακρά ιστορία φιλελληνικής στάσης. Αναλαμβάνετε την ηγεσία της, αφού έχετε διακριθεί ως ένας εκ των πλέον φιλελλήνων μελών του Κογκρέσου. Τι προσβλέπετε στα επόμενα βήματα στις σχέσεις AJC – Ελλάδας και AJC – ελληνοαμερικανικής κοινότητας;
– Ως ιδρυτικός πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας ελληνοϊσραηλινής συμμαχίας του Κογκρέσου, είναι τιμή μου να μπορώ να συνεχίσω και ως διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής, ενός οργανισμού που έχει βαθιές και διαχρονικές σχέσεις με την Ελλάδα, την Κύπρο και την ελληνοαμερικανική κοινότητα, να εργάζομαι για την προώθηση των δεσμών μεταξύ των εβραϊκών και ελληνικών κοινοτήτων του κόσμου. Η ιδιαίτερη σχέση της AJC με τον Ελληνισμό τής επέτρεψε να παίξει ρόλο σε πολλές σημαντικές ιστορικές εξελίξεις – συμπεριλαμβανομένης της πλήρους αναβάθμισης των διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας – Ισραήλ το 1990, της εμβάθυνσης της τριμερούς σχέσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και της δημιουργίας του μηχανισμού συνεργασίας «3+1», που περιλαμβάνει την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σε ένα άρθρο στην εφημερίδα The Washington Times, τον Φεβρουάριο του 2013, το οποίο συνυπογράψαμε με τον βουλευτή Γκας Μπιλιράκη, αναφέραμε: «Η νέα εταιρική σχέση μεταξύ του Ελληνισμού και του Ισραήλ είναι πηγή αισιοδοξίας και προσφέρει στον κόσμο οφέλη δυσανάλογα με το μέγεθος των εμπλεκομένων εθνών». Σήμερα, αυτό είναι πιο ξεκάθαρο από ποτέ. Ανυπομονώ να στηρίξω αυτή την ουσιαστική τριμερή σχέση –και τη σύμπραξη μεταξύ των αμερικανοεβραϊκών και ελληνοαμερικανικών ομάδων που τη στηρίζουν–, καθώς συνεχίζει να συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια, στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και στη συνεργασία για την ασφάλεια και την οικονομία στην Ανατολική Μεσόγειο και πέραν αυτής.
Η τριμερής σχέση (ΗΠΑ – Ελλάδας – Ισραήλ) συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια, στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και στη συνεργασία για την ασφάλεια και την οικονομία στην Αν. Μεσόγειο και πέραν αυτής.
– Η AJC έχει πρωτοστατήσει σε διπλωματικές πρωτοβουλίες, όχι μόνο το σχήμα «3+1», αλλά και τις «συμφωνίες του Αβραάμ». Είδατε και τις δύο να ξεκινούν, ως πρόεδρος της υποεπιτροπής Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Ποια είναι η σημασία αυτών των περιφερειακών εξελίξεων και τι άλλο πιστεύετε ότι πρέπει να κάνουν οι ΗΠΑ για να βοηθήσουν στην πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους;
– Οι ΗΠΑ διαδραμάτισαν ουσιαστικό ρόλο στην καθιέρωση του μηχανισμού συνεργασίας «3+1» και των «συμφωνιών του Αβραάμ» και θα διαδραματίσουν εξίσου καθοριστικό ρόλο στη συνέχιση της προώθησης και εμβάθυνσης αυτών των σχέσεων.
Η επόμενη χρονιά ειδικότερα θα παρουσιάσει εξαιρετικές ευκαιρίες για τη θεσμοθέτηση του «3+1». Η Γερουσία είναι κοντά στο να ορίσει τους έξι γερουσιαστές που θα απαρτίζουν το Διακοινοβουλευτικό Φόρουμ που συγκροτήθηκε με τη νομοθεσία που συνυπέγραψα πέρυσι – τον νόμο για την Αμυνα και τη διακοινοβουλευτική εταιρική σχέση ΗΠΑ – Ελλάδας. Η συνάντηση των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων από τις ΗΠΑ, την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ θα είναι μια κομβική στιγμή για το «3+1» και θα βοηθήσει στην προώθηση σημαντικών πρωτοβουλιών πάνω στις οποίες συνεργάζονται οι τέσσερις χώρες. Τη συνάντηση αυτή θα πρέπει να ακολουθήσει και μία μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ και των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ. Τα οφέλη της ειρήνης και της συνύπαρξης με το Ισραήλ είναι προφανή και θα συνεχίσουμε να βλέπουμε χώρες της Μέσης Ανατολής να εμβαθύνουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ. Η παρουσία του υπουργού Εξωτερικών κ. Μπλίνκεν στη σύνοδο κορυφής της Νεγκέβ κατέδειξε ότι οι περιφερειακοί παράγοντες συνεχίζουν να προσβλέπουν στις ΗΠΑ τόσο για εταιρική σχέση όσο και για ηγετικό ρόλο.
– Ενώ διαδραματίζονται αυτές οι εξελίξεις, υπάρχει ένας ιδιαίτερος εξωτερικός παίκτης που τις παρακολουθεί: η Τουρκία. Παρά τις πρόσφατες προσπάθειες του Ερντογάν για προσέγγιση με το Ισραήλ και τα κράτη του Κόλπου, δεν έχει καταγραφεί ουσιαστική αλλαγή πολιτικής από την Αγκυρα. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να αποτελέσει η Τουρκία ένα εποικοδομητικό μέρος μιας περιοχής που αλλάζει;
– Εχετε δίκιο ότι η Τουρκία έχει δυστυχώς επιλέξει να παραμείνει εξωτερικός παρατηρητής στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε όλη την περιοχή βλέπουμε κράτη που προηγουμένως είχαν εχθρικές ή ψυχρές σχέσεις, να έρχονται κοντά σε ένα νέο πνεύμα συνεργασίας. Η πόρτα δεν ήταν ποτέ κλειστή για τη συμμετοχή της Τουρκίας σε θεσμούς όπως το Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά η Αγκυρα πρέπει να συμφωνήσει να τηρεί τους κανόνες που αποδέχονται τα άλλα μέλη – συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απορρέουν από τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της Θάλασσας. Η άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει τη Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση, οι περιοδικές προκλήσεις και οι απειλές κατά της ελληνικής κυριαρχίας και η συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που πρέπει να διορθώσει η Αγκυρα, αν θέλει πραγματικά να ενταχθεί στην κοινότητα των κρατών που έρχονται το ένα κοντά στο άλλο στην Αν. Μεσόγειο.
– Πώς μπορεί να επηρεάσει την αμερικανική εξωτερική πολιτική, ειδικά για την Ελλάδα και την Αν. Μεσόγειο, το γεγονός ότι το νέο Κογκρέσο θα είναι διαιρεμένο, με τους Δημοκρατικούς να έχουν την πλειοψηφία στη Γερουσία και τους Ρεπουμπλικανούς στη Βουλή;
– Η Ελλάδα –και οι περιφερειακές πρωτοβουλίες που ανέφερα– απολαμβάνει ισχυρή διακομματική υποστήριξη στο Κογκρέσο. Θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλους ότι ο σημαντικός νόμος για την εταιρική σχέση ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο –τον οποίο συνυπέγραψα με τους συναδέλφους μου βουλευτές Μπιλιράκη και Σισιλίνι και τους γερουσιαστές Μενέντεζ και Ρούμπιο– ψηφίστηκε επίσης από ένα διαιρεμένο Κογκρέσο. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η διακομματική υποστήριξη θα συνεχιστεί και η AJC θα εξακολουθήσει να εργάζεται και με τα δύο κόμματα για την ενίσχυση της διμερούς σχέσης ΗΠΑ – Ελλάδας και της συνεργασίας μας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης έκανε σίγουρα ιδιαίτερη εντύπωση στους πρώην συναδέλφους μου κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην κοινή συνεδρία του Κογκρέσου τον περασμένο Μάιο και υπάρχουν πολλοί νομοθέτες που ασχολούνται σε βάθος με αυτά τα θέματα.
Τόσο ο πρέσβης κ. Τσούνης στην Ελλάδα όσο και η πρέσβειρα κ. Παπαδοπούλου στην Ουάσιγκτον κάνουν υποδειγματική δουλειά όσον αφορά τις επαφές με το Κογκρέσο και την ενεργοποίηση των δύο νομοθετικών σωμάτων. Ο ρόλος της Ελλάδας στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία και η σημασία της Αλεξανδρούπολης και του κόλπου της Σούδας έχουν καταστήσει περισσότερο από προφανές για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ότι η στρατηγική αξία της Ελλάδας θα συνεχίσει να αυξάνεται στο μέλλον. Με την Ανατολική Μεσόγειο να αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αναμένω ότι θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη ενεργοποίηση του Κογκρέσου, ειδικά σε ό,τι αφορά την πλήρη εφαρμογή του νόμου του 2019 για την εταιρική σχέση ασφάλειας και ενέργειας στην Αν. Μεσόγειο και του νόμου για την αμυντική και διακοινοβουλευτική εταιρική σχέση ΗΠΑ – Ελλάδας.
Να μην επιτρέψουμε την κανονικοποίηση του αντισημιτισμού
– Μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της AJC είναι η μάχη κατά του αντισημιτισμού. Βρεθήκατε ενώπιον περιστατικών αντισημιτισμού από προβεβλημένα άτομα –όπως του Κάνιε Γουέστ – ευθύς μόλις αναλάβατε την AJC. Πώς μπορεί να αποτραπεί η κανονικοποίηση του αντισημιτισμού;
– Εχετε δίκιο – σχεδόν αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου ως διευθύνων σύμβουλος της AJC, ο Κάνιε Γουέστ άρχισε να εκτοξεύει χυδαία αντισημιτική ρητορική σε ένα τεράστιο διαδικτυακό ακροατήριο και ο Κάιρι Ιρβινγκ προώθησε μια ταινία γεμάτη επικίνδυνες αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας. Δυστυχώς, αυτές δεν είναι μεμονωμένες περιπτώσεις – ο αντισημιτισμός συνεχίζει να αυξάνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όλο τον κόσμο με ανησυχητικούς ρυθμούς. Επιπλέον, επανειλημμένως έχουμε δει πώς ο διαδικτυακός αντισημιτισμός και το μίσος οδηγούν σε βία στην πραγματική ζωή. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να συνεργαστούμε για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και είμαι ευγνώμων στην ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική κοινότητα που είναι τόσο ισχυροί εταίροι σε αυτόν τον αγώνα.
– Στην Ελλάδα το κόμμα της Χρυσής Αυγής έχει αποκλειστεί.
– Είναι πιο σημαντικό από ποτέ να ληφθούν μέτρα για να αποτραπεί η «κανονικοποίηση» του αντισημιτισμού. Η υιοθέτηση από την Ελλάδα του ορισμού του αντισημιτισμού από τη διεθνή συμμαχία για τη μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA), η καταδίκη της Χρυσής Αυγής από τους Ελληνες ψηφοφόρους και το ελληνικό νομικό σύστημα, καθώς και οι θερμές σχέσεις με το Ισραήλ σε όλο το πολιτικό φάσμα της Ελλάδας, αποτελούν παραδείγματα δράσεων που ελπίζω να δούμε συχνότερα σε όλο τον κόσμο. Ολοι μας πρέπει να καταγγέλλουμε τον αντισημιτισμό όπου και αν αυτός εκδηλώνεται, όπως η πεποίθηση ότι το Ισραήλ δεν πρέπει να υπάρχει ή ότι οι Εβραίοι πρέπει να είναι ο μόνος μεταξύ των λαών του κόσμου χωρίς δικαίωμα στην αυτοδιάθεση. Ανυπομονώ να μιλήσω στο συνέδριο για τον αντισημιτισμό που διοργανώνει ο κ. Μπακογιάννης αυτή την εβδομάδα και είμαι βέβαιος ότι η συμμαχία της Ελλάδας θα εμπνεύσει δυναμικές τοπικές πολιτικές με στόχο την αντιμετώπιση του αντισημιτισμού σε όλο τον κόσμο.
Η εκδήλωση της «Κ»
Ο Τεντ Ντόιτς την ερχόμενη Πέμπτη θα βρεθεί στην Αθήνα για να συμμετάσχει ως κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση που διοργανώνει η «Κ», σε συνεργασία με το Ελληνοαμερικανικό Συμβούλιο Ηγεσίας (HALC) και το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, για το μέλλον της καθοριστικής σχέσης της Ελλάδας με τη διασπορά. Η εβραϊκή διασπορά αποτελεί παράδειγμα από το οποίο ο ελληνισμός μπορεί να αντλήσει πολλά διδάγματα, ενώ η εξελισσόμενη στενή συνεργασία ανάμεσα στην ελληνική και στην εβραϊκή κοινότητα σε ισχυρές χώρες του κόσμου αποκτά στρατηγικά χαρακτηριστικά αποφέροντας μετρήσιμα οφέλη. Το 2020, ως μέλος του Κογκρέσου, ο κ. Ντόιτς τιμήθηκε με το βραβείο Athens-Wishner από το HALC και την Αμερικανοεβραϊκή Επιτροπή. Τον Ιούλιο του ’19 ηγήθηκε ομάδας Αμερικανών βουλευτών οι οποίοι επισκέφθηκαν τη βάση της Σούδας, ενώ συμμετείχε στην αποστολή που πραγματοποίησε η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων στην Αθήνα τον περασμένο Ιούλιο.
