Ενα νέο πλαίσιο για τη φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών περιλαμβάνει ο σχεδιασμός του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, που έχει στοιχηματίσει με τον εαυτό του να αφήσει έργο στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, όπως έκανε από τις προηγούμενες θέσεις του για τις συντάξεις, τη ΔΕΗ και την Ολυμπιακή.
Το σχετικό νομοσχέδιο, με στόχο να «ικανοποιηθεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα», όπως λέει στη συνέντευξή του στην «Κ», θα έρθει στη Βουλή σε δεύτερο χρόνο. Θα προηγηθεί, αμέσως μετά τη ΔΕΘ, η ψήφιση ρυθμίσεων για την ευρύτερη χρήση των ψηφιακών εργαλείων στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αλλά και για τον περιορισμό της χρήσης μετρητών στις συναλλαγές.
«Η σοβαρή δημοσιονομική πολιτική είναι φιλολαϊκή πολιτική», υποστηρίζει, εξάλλου, θυμίζοντας το τίμημα που πλήρωσε η χώρα επί μνημονίων, επειδή ζούσε πάνω από τις δυνάμεις της. Αυτή τη φορά, ενόψει ΔΕΘ, η κυβέρνηση έχει προετοιμάσει το έδαφος για μικρό καλάθι παροχών, με τον κ. Χατζηδάκη να θυμίζει ότι έχει ήδη ψηφιστεί το μισό προεκλογικό της πρόγραμμα και ότι θα ακολουθήσουν και άλλες παρεμβάσεις, όπως η αύξηση των συντάξεων «λίγο πάνω από 3%».
Στη συνέντευξή του ο κ. Χατζηδάκης αναφέρει ότι σύντομα θα κατατεθεί νομοσχέδιο για τους ευάλωτους δανειολήπτες και τις υποχρεώσεις ενημέρωσής τους από τους servicers, καθώς επίσης και ρύθμιση για τη φορολόγηση των Airbnb. Προαναγγέλλει δε πρωτοβουλίες για την ενθάρρυνση των επενδύσεων Ελλήνων εφοπλιστών στη στεριά και ενίσχυση των κινήτρων για τις συγχωνεύσεις μικρών επιχειρήσεων.
– Εχετε πει ότι η φοροδιαφυγή είναι το προσωπικό σας στοίχημα. Σε τι ύψος την υπολογίζετε και ποιος είναι ο στόχος σας για επιπλέον έσοδα; Τι παρεμβάσεις σχεδιάζετε γενικά και ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπου 7 στους 10 δηλώνουν εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ;
– Στη «μαύρη» οικονομία δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για το μέγεθος, μόνο εκτιμήσεις μπορείς να κάνεις. Υπάρχουν οι εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος. Υπάρχουν όμως και στοιχεία, όπως ο εξαπλασιασμός των εσόδων από βραχυχρόνιες μισθώσεις μετά την έναρξη της συνεργασίας με τις ψηφιακές πλατφόρμες. Σε κάθε περίπτωση, επειδή ακούω το θέμα αυτό από τότε που ήμουν μαθητής, δεν θέλω να φύγω από το υπουργείο χωρίς να έχω κάνει κάτι. Είναι για μένα η καινούργια Ολυμπιακή, η καινούργια ΔΕΗ, οι καινούργιες συντάξεις.
Βεβαίως, θα βάλουμε ποσοτικούς στόχους και έχω ζητήσει στοιχεία από το υπουργείο και την ΑΑΔΕ, αλλά εκείνο από το οποίο θα ξεκινήσουμε είναι η αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων, ίσως για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση.
Ναυαρχίδα της προσπάθειάς μας θα είναι η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και την ΑΑΔΕ για να κάνει τους αντίστοιχους ελέγχους. Εκεί θα ασχοληθώ προσωπικά έτσι ώστε να μην ξεφύγουμε από τα χρονοδιαγράμματα και στους πρώτους μήνες του 2024 να έχει ολοκληρωθεί η σύνδεση 450.000 επιχειρήσεων. Παράλληλα προχωρούν πρωτοβουλίες για τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, για το myDATA και τη γενίκευση αυτών των πρωτοβουλιών. Οι διασταυρώσεις που έγιναν ήδη από την ΑΑΔΕ στη Ζάκυνθο και σε νησιά του Αιγαίου τις τελευταίες μέρες δείχνουν ότι η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές μπορεί να φέρει πολύ σημαντικά έσοδα.
– Υπάρχει σχεδιασμός για επέκταση των POS και για υποχρεωτική χρήση τους από συγκεκριμένα επαγγέλματα;
– Το 2024 θα είναι κομβικής σημασίας έτος για όλα αυτά. Θα είναι η χρονιά κατά την οποία θα αλλάξουν μια σειρά από σημαντικές παράμετροι στο συγκεκριμένο ζήτημα. Και οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν ένα πλεονέκτημα, ότι δεν είναι ούτε δεξιές ούτε κεντρώες ούτε αριστερές. Δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Αν από τη διασταύρωση προκύπτει ότι κάποιος έκανε φοροδιαφυγή, την έκανε.
– Θα υπάρξουν και άλλα κίνητρα στους καταναλωτές για να ζητούν αποδείξεις, γιατί η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων είναι περιορισμένη.
– Υπάρχουν ήδη κίνητρα, που νομίζω ότι δεν είναι ευρέως γνωστά και πρέπει να επικαιροποιηθούν.
Αρα, ξεκινάμε από τα ψηφιακά εργαλεία, τη γενίκευσή τους, την υποχρεωτικότητά τους και στη συνέχεια το όλο σύστημα των κινήτρων μπορεί να ιδωθεί από μια νέα σκοπιά, με βάση και τα αποτελέσματα των εργαλείων και το νέο σκηνικό που θα διαμορφωθεί στην αγορά.
– Θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση γι’ αυτά τα μέτρα της φοροδιαφυγής;
– Μετά τις ανακοινώσεις που θα κάνει ο πρωθυπουργός, μια πρώτη βασική δέσμη μέτρων για τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων και τον περιορισμό των μετρητών θα νομοθετηθούν, ώστε να έχουμε γρήγορα αποτελέσματα.
Ναυαρχίδα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα είναι η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και την ΑΑΔΕ.
– Θα περιοριστούν οι συναλλαγές με μετρητά από 500 σε 200 ευρώ;
– Δεν θα έχει κατ’ ανάγκην αυτή τη διάσταση το μέτρο.
Στη συνέχεια, η κυβέρνηση θα μελετήσει μια σειρά άλλων πρωτοβουλιών, για ένα φορολογικό σύστημα πιο δίκαιο και σύγχρονο. Δεν μιλάμε για παραπάνω φόρους, ο στόχος μας είναι λιγότεροι φόροι. Και η μείωση της φοροδιαφυγής θα μας επιτρέψει να ρίξουμε αργότερα και τους φορολογικούς συντελεστές. Είναι νωρίς να μιλήσουμε για το πώς θα γίνει αυτό και σε ποια ποσοστά κ.λπ., γιατί πρώτα πρέπει να συλλάβουμε τη φοροδιαφυγή. Εκείνοι οι οποίοι θα ξεβολευτούν από αυτή την πολιτική είναι προφανώς όποιοι και όσοι φοροδιαφεύγουν.
– Τι θα περιλαμβάνει αυτό το δεύτερο νομοσχέδιο;
– Ενα από τα θέματα που μελετάμε είναι η φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών. Αλλά ακόμη δεν είμαστε έτοιμοι θα μιλήσουμε γι’ αυτό γιατί θέλουμε να δούμε πώς θα έχουμε ένα σύστημα, το οποίο, χωρίς να θίγει την επιχειρηματικότητα και χωρίς να δημιουργεί ζητήματα νομικής φύσεως θα οδηγεί σε πιο δίκαιη φορολόγηση, τέτοια που θα ικανοποιεί και το κοινό περί δικαίου αίσθημα.
– Θα κάνετε άλλες φοροελαφρύνσεις; Αυτές που έχετε εξαγγείλει προεκλογικά, η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και η μείωση των τεκμηρίων, θα εξαρτηθούν από την πρόοδο στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής; Πότε θα ψηφιστούν οι σχετικές ρυθμίσεις;
– Για το τέλος επιτηδεύματος ήταν σαφές από το προεκλογικό μας πρόγραμμα ότι θα συνδυαστεί με τη φορολογική συμμόρφωση. Επομένως, σε απλά ελληνικά, θα χρειαστεί να περιμένουμε όλοι να εφαρμοστούν τα μέτρα της φοροδιαφυγής, να δούμε τι έσοδα θα αποφέρουν και όταν θα βεβαιωθούμε ότι δεν θα εισπράττουμε συνολικά λιγότερα έσοδα, τότε θα δούμε και το θέμα αυτό. Θα ήταν άστοχο από πλευράς μας να ανοίξουμε τρύπα στον προϋπολογισμό.
– Είθισται στη ΔΕΘ να εξαγγέλλονται παροχές. Φέτος θα διαφέρει το σκηνικό που θα δώσει έμφαση ο πρωθυπουργός;
– Είχαμε ένα μεγάλο πακέτο παροχών αμέσως μετά την εκλογή της κυβέρνησης. Νομίζω σπανίως μια κυβέρνηση ψηφίζει την υλοποίηση του 50% του προεκλογικού της προγράμματος αμέσως μετά τις εκλογές. Εμείς το κάναμε αυτό. Οι περισσότερες δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμη, θα υλοποιηθούν τους αμέσως επόμενους μήνες ή από 1.1.24, μισθολόγιο και ΕΝΦΙΑ. Από κει και πέρα, τα περιθώρια δεν είναι ατελείωτα και διότι περάσαμε τα μέτρα για τα οποία είχαμε δεσμευτεί και διότι αντικειμενικά δεν το επιτρέπουν οι δημοσιονομικοί στόχοι της χώρας. Η σοβαρή δημοσιονομική πολιτική είναι φιλολαϊκή πολιτική. Το ζήσαμε την περασμένη δεκαετία. Γιατί ταλαιπωρήθηκαν οι Ελληνες πολίτες αυτά τα χρόνια; Γιατί είχαμε αυτή τη βίαια προσαρμογή; Γιατί η χώρα ζούσε πάνω από τις δυνάμεις της. Τα μαθήματα αυτά είναι πολύ νωρίς να τα ξεχάσουμε. Βεβαίως, πάντοτε η κυβέρνηση προσπαθεί να κινείται με κοινωνική ευαισθησία, την οποία δεν τη χαρίζουμε σε κανέναν, αλλά χωρίς να ξεχνάμε ότι και το να έχεις δημοσιονομική σταθερότητα είναι κι αυτό μέρος μιας ευρύτερης, όχι μόνο οικονομικής, αλλά και κοινωνικής αντίληψης.
– Πόσο θα αυξηθούν οι συντάξεις;
– Λίγο πάνω από 3%. Αυτό προβλέπει ο ισχύων νόμος. Θα συνοδευτούν από ένα επίδομα στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά, όπως είχε δεσμευθεί ο πρωθυπουργός.
– Ενόψει του νέου Συμφώνου Σταθερότητας θα έχουμε περιθώρια φοροελαφρύνσεων ή παροχών;
– Η πορεία των δημοσιονομικών πραγμάτων μάς επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι και αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τις όποιες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το καινούργιο Σύμφωνο Σταθερότητας. Βεβαίως, είμαστε πολύ κοντά και στηρίζουμε την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχουμε παραπλήσιες απόψεις με άλλες χώρες του νότου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε δημοσιονομικά μεγέθη τέτοια, τα οποία μας ανησυχούν, υπό μια προϋπόθεση: ότι δεν θα μπούμε ποτέ στον πειρασμό να γίνουμε πολιτικοί Αη Βασίληδες.
Θα ενισχύσουμε το πλαίσιο για τις συγχωνεύσεις των επιχειρήσεων
– Το νέο μοντέλο ανάπτυξης που φιλοδοξείτε να πετύχετε διακρίνεται στον ορίζοντα; Βλέπουμε ότι ακόμη έχουμε υψηλό έλλειμμα ισοζυγίου πληρωμών, παρά τη σχετική βελτίωση των τελευταίων μηνών, η φοροδιαφυγή είναι μεγάλη, η δικαιοσύνη καθυστερεί, οι ελληνικές επιχειρήσεις παραμένουν πολλές και μικρές. Εχετε μιλήσει για ενίσχυση των κινήτρων για συγχωνεύσεις των μικρών επιχειρήσεων, να τα περιμένουμε;
– Παρά τα σημαντικά αυτά προβλήματα, είχαμε μια αξιόλογη πρόοδο την τελευταία τετραετία. Αυξήθηκαν οι άμεσες ξένες επενδύσεις, είχαμε ρεκόρ στις εξαγωγές, είχαμε αλλεπάλληλες πιστοληπτικές αναβαθμίσεις και πολύ σημαντική μείωση της ανεργίας. Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Με δεδομένο ότι εξασφαλίσαμε πολιτική σταθερότητα στην Ελλάδα στις τελευταίες εκλογές, αν συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι η Ελλάδα θα έχει θετικά αποτελέσματα. Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε περισσότερο προς μια οικονομία πιο παραγωγική, πιο δυναμική και πιο εξωστρεφή. Υπάρχουν κλάδοι που έχουν δείξει πολύ θετικά στοιχεία ως προς την εξωστρέφεια, όπως η αγροδιατροφή και η φαρμακοβιομηχανία και θέλουμε να επεκτείνουμε αυτή την προσπάθεια. Εδώ μπορούμε να δουλέψουμε σε 2-3 διαφορετικά μέτωπα, ένα από τα οποία είναι οι συγχωνεύσεις των επιχειρήσεων, γιατί έχουμε πολύ μικρές επιχειρήσεις οι οποίες δεν μπορεί να είναι μεσομακροπρόθεσμα παραγωγικές. Δόθηκαν κάποια κίνητρα, τα οποία δεν λειτούργησαν επαρκώς. Αρα, θα το ξαναδούμε. Ο άλλος τομέας στον οποίο αξίζει να δουλέψουμε είναι οι Ελληνες εφοπλιστές, ώστε να επεκταθούν οι στεριανές επενδύσεις τους. Αρκετοί το έχουν κάνει τα τελευταία χρόνια, π.χ. στα ναυπηγεία, αλλά όπως δουλεύουμε με τις ξένες πολυεθνικές, έτσι πρέπει να κινητοποιήσουμε και τους Ελληνες εφοπλιστές. Είναι ένα ανεκμετάλλευτο δυναμικό.
Πρέπει να κινητοποιήσουμε τους Ελληνες εφοπλιστές για να κάνουν στεριανές επενδύσεις. Είναι ένα ανεκμετάλλευτο δυναμικό.
– Πώς σκέφτεστε να βελτιώσετε το πλαίσιο ώστε να ενταχθούν περισσότεροι δανειολήπτες στις ρυθμίσεις, που σήμερα δεν βρίσκουν ανταπόκριση;
– Στο πλαίσιο της προστασίας των ευάλωτων θα φέρουμε ρύθμιση, σ’ ένα νομοσχέδιο που θα κατατεθεί σύντομα, για την ενσωμάτωση οδηγίας για τις τράπεζες και τα funds, με το οποίο θα επιβάλλονται υποχρεώσεις ενημέρωσης εκ μέρους των servicers σε σχέση με την εξέλιξη του λογαριασμού των δανειοληπτών και των υποχρεώσεών τους, ενώ επίσης θα επιβάλλονται ποινές αν δεν ενημερώνουν. Η έγνοια μας είναι οι ευάλωτοι, με μια σημείωση: οι πραγματικά ευάλωτοι, όχι αυτοί που παριστάνουν τους ευάλωτους, ενώ κρύβουν περιουσιακά στοιχεία.
– Σχεδιάζετε κάποια νομοθετική ρύθμιση για το Airbnb;
– Σχεδιάζουμε σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να υπάρχει μια ρύθμιση η οποία να ανταποκρίνεται στις αρχές της φορολογικής δικαιοσύνης και της στήριξης της τουριστικής δραστηριότητας στην Ελλάδα σε όλες της τις μορφές. Αρα, μια ρύθμιση ισορροπημένη, που θα λαμβάνει υπόψη της εύλογα παράπονα για αθέμιτο ανταγωνισμό, αλλά και δεν θα δημιουργεί πρόβλημα σε μια σειρά από συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν ένα πρόσθετο εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Ξεκάθαρο καθεστώς για τις παραλίες
– Ποια είναι τα σχέδιά σας για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου;
– Ετοιμάζουμε μια νομοθετική πρωτοβουλία που αφορά τους αιγιαλούς και τις παραλίες, με έμφαση στη δημιουργία ενός σύγχρονου, ευρωπαϊκού και διαφανούς καθεστώτος, ώστε να ξεφύγουμε από το σημερινό μωσαϊκό, στο πλαίσιο του οποίου επικρατεί σύγχυση σε σχέση με το ποιος αδειοδοτεί και το ποιος είναι υπεύθυνος για την τήρηση των ρυθμίσεων, ενώ και το κράτος δεν είναι εντάξει γιατί δεν δίνει έγκαιρα τις άδειες. Εμείς πήγαμε γρήγορα και αυστηρά και νομίζω πέραν του αναμενομένου αυτό το καλοκαίρι σε σχέση με τους ελέγχους και τα πρόστιμα, αλλά υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε, με σεβασμό στο περιβάλλον. Του χρόνου, όταν θα ξεκινήσει η τουριστική περίοδος, θα έχουμε μια καινούργια εικόνα.
