Είναι η περίοδος του μαζέματος της ελιάς στη Δυτική Oχθη αλλά η Μαζντ Χαζάζ δεν θέλει να το ρισκάρει. «Το χωριό μου με τις ελιές μας απέχει μόλις 24 χιλιόμετρα από εδώ», λέει. «Αλλά φοβόμαστε πολύ να μετακινηθούμε. Υπάρχουν πολλά σημεία ελέγχου, ακόμα και σιδερένιες πύλες που φράζουν την πρόσβαση. Και ακούμε για επιθέσεις σε Παλαιστινίους την ώρα που μαζεύουν τις ελιές στα χωράφια τους».
Από τη Ραμάλα της Δυτικής Oχθης η 35χρονη Μαζντ περιγράφει στην «Κ» το σκηνικό που διαμορφώνεται στα εδάφη που αποτελούν τον βασικό κορμό του Παλαιστινιακού Κράτους, εν μέσω αυξανόμενης έντασης μετά την 7η Οκτωβρίου. Διεθνή Μέσα και πρακτορεία μεταδίδουν βιαοπραγίες εναντίων Παλαιστινίων, ενώ κάνουν λόγο για όπλα που έχουν δοθεί από τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις στους Ισραηλινούς που διαμένουν στις κατειλημμένες περιοχές. Σύμφωνα με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (OCHA), 128 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στη Δυτική Oχθη από ισραηλινά πυρά. Η Μαζντ λέει ότι πολλοί από αυτούς δέχθηκαν επίθεση ενώ βρίσκονταν στους ελαιώνες τους για τη φετινή συγκομιδή.
Η Μαζντ Χαζάζ μεγαλωμένη στη Ραμάλα, με σπουδές στο Ηνωμένο Βασίλειο στην πολιτιστική διαχείριση, βλέπει τη βία να εξαπλώνεται στη Δυτική Oχθη, ενώ ο νους της βρίσκεται στη Γάζα. Η καθημερινότητά της διακρίνεται από συνεχείς περιορισμούς, πολύ πριν από την 7η Οκτωβρίου, όπως λέει. «Γεννήθηκα στην Ιερουσαλήμ πριν από 35 χρόνια. Απέχει περίπου 20 χιλιόμετρα από τη Ραμάλα, απ’ όπου κατάγεται η οικογένειά μου. Eχω παλαιστινιακή ταυτότητα, που σημαίνει ότι για να πάω στην Ιερουσαλήμ πρέπει να ζητήσω άδεια από τις ισραηλινές αρχές, όπως και όλοι οι κάτοχοι παλαιστινιακών εγγράφων. Δεν έχω ελεύθερη πρόσβαση στην πόλη που γεννήθηκα».
«Δεν γνωρίζω τους Ισραηλινούς»
Σε έναν ουτοπικό κόσμο, η Δυτική Oχθη, εξηγεί η Μαζντ, θα αποτελούσε τη γη του κράτους της Παλαιστίνης. «Αλλά δεν είναι μια συνεχόμενη, ενιαία έκταση. Είναι μικρές κουκίδες από πόλεις και χωριά, εν μέσω κατειλημμένων εδαφών που αποσυνδέουν τους Παλαιστίνιους μεταξύ τους. Υπάρχει έλεγχος στους πόρους: το ηλεκτρικό, το νερό και το οδικό δίκτυο και περίπου 500 σημεία ελέγχου που εμποδίζουν την καθημερινότητα από το να είναι κανονική». Αυτή η συνθήκη έχει μεγεθυνθεί μετά τις αρχές Οκτωβρίου, συμπληρώνει. Τα σχολεία παραμένουν κλειστά εξαιτίας της αδυναμίας μετακίνησης των κατοίκων. «Η Παλαιστίνη είναι μικρή αλλά οι αποστάσεις έχουν μεγαλώσει».
Κατά τη διάρκεια της διαμονής της στην Ευρώπη, η Μαζντ ήρθε ίσως για πρώτη φορά σε επαφή με άτομα εβραϊκής καταγωγής και το Μεσανατολικό δεν έλειψε από τις μεταξύ τους συζητήσεις. «Hμασταν καλά μεταξύ μας», λέει. «Μπορεί η συζήτηση να έφτανε σε σημείο διαφωνίας, γιατί υπάρχουν διαφορετικές πεποιθήσεις εκατέρωθεν, αλλά αποφασίζαμε πάντα να τη λήξουμε ειρηνικά».
Σύμφωνα με το Israel Policy Forum, στη Δυτική Oχθη έχουν διαμορφωθεί 132 οικισμοί Ισραηλινών μετά τον Πόλεμο των Eξι Ημερών το 1967, το καθεστώς των οποίων δεν έχει λάβει νομιμοποίηση από τη διεθνή κοινότητα. Παρά τη γειτνίαση, η Μαζντ και οι υπόλοιποι Παλαιστίνιοι δεν έχουν επαφές με αυτούς που αποκαλούν «έποικους». «Μεγαλώνοντας εδώ εκτέθηκα μόνο σε στρατιώτες στα σημεία ελέγχου. Σε παιδιά 18-20 χρονών με επιθετική συμπεριφορά ακόμα και προς τους ηλικιωμένους μας», λέει η Μαζντ. «Υπάρχουν συγκεκριμένοι δρόμοι στους οποίους κινούνται οι Ισραηλινοί και διαφορετικοί για τους Παλαιστίνιους».
«Λυπάμαι για όσα υπέφεραν οι Εβραίοι»
Η Μαζντ έχει επισκεφθεί ελάχιστα τη Γάζα καθώς η μετακίνηση μεταξύ των δύο παλαιστινιακών εδαφών υπόκειται κι αυτή σε περιορισμούς και απαιτεί ειδικές άδειες. Με την επαγγελματική της ιδιότητα ως μέλος ενός καλλιτεχνικού οργανισμού, κατάφερε να ταξιδέψει στη Γάζα για δουλειά τον περασμένο Φεβρουάριο. «Μεγάλωσα, όπως και πολλοί άλλοι, με την επιθυμία και την ελπίδα να δω τη θάλασσα», λέει στην «Κ». «Και όταν πια την επισκέφθηκα, δεν μπορούσα να το πιστέψω ότι βρισκόμουν στη μεσογειακή της ακτή και γύρω υπήρχαν πινακίδες γραμμένες στην αραβική γλώσσα. Oτι βρισκόμουν επιτέλους στη θάλασσα της Παλαιστίνης».
Ο ήχος από τις αστραπές στη Ραμάλα διακόπτει για λίγο τη συζήτηση. Η Μαζντ θυμάται ότι τον περασμένο Φεβρουάριο στη Γάζα μια αντίστοιχη βροντερή κακοκαιρία σκόρπισε στιγμιαία τον φόβο στο πολιτιστικό κέντρο όπου βρισκόταν με ντόπιους συναδέλφους της. «Εγώ δεν αντέδρασα στις αστραπές, αλλά πιστέψτε με δεν ήρθα ποτέ ξανά στη ζωή μου αντιμέτωπη με τόση πολλή ένταση, όσο εκείνη που υπήρξε προς στιγμή στην αίθουσα. Και οι πέντε συνάδελφοί μου άρχισαν να τρέμουν και να πανικοβάλλονται από τον ήχο των βροντών. Μια μόνο ένδειξη για το μέγεθος του τραύματος που κουβαλούσαν από τους βομβαρδισμούς που πλήττουν τη Γάζα από το 2008», λέει.
Στην προτροπή μας να περιγράψει την πόλη της Γάζας, που έχει συνυφανθεί με την εικόνα των φτωχών υποδομών, η Μαζντ ενίσταται. «Η ερώτησή σας με προσβάλλει και με πληγώνει», λέει. «Γιατί δείχνει πως ο κόσμος δεν έχει καταβάλει ποτέ καμία προσπάθεια να δει την αληθινή Γάζα, που παρά τον αποκλεισμό, είναι μια όμορφη πόλη με το πιο όμορφο λιμάνι. Αποκλεισμένη από στεριά και θάλασσα, αλλά παρόλα αυτά έχει τόσο πολύ πάθος και όνειρα μαζεμένα και πολλή απλότητα», λέει. Σήμερα η Μαζντ αναρωτιέται για την τύχη των ανθρώπων τους οποίους συνάντησε στη Γάζα, καθώς η δυνατότητα επικοινωνίας είναι περιορισμένη.
Η ειρήνη που επιδιώκουν οι Παλαιστίνιοι, λέει η Μαζντ, έρχεται μόνο με την απόδοση ίσων δικαιωμάτων. «Θα ζήσουμε δίπλα σε οποιονδήποτε πρέπει να ζήσουμε όπως το κάναμε και πριν το 1948, μουσουλμάνοι, χριστιανοί και Εβραίοι. Θα ήμουν χαρούμενη με την –ουτοπική– λύση ενός και μόνο κράτους που όλοι θα απολάμβαναν τα ίδια δικαιώματα και το Ισραήλ θα σταματούσε να εχθρεύεται ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση με τη δική τους διαχρονική καταπίεση. Λυπάμαι για όσα υπέφεραν οι Εβραίοι, λυπάμαι για το Ολοκαύτωμα. Αλλά οι Παλαιστίνιοι δεν είχαν καμία σχέση με αυτό. Γιατί να μεταθέτουν όλο αυτό το τραύμα στους ανθρώπους μιας άλλης χώρας;», καταλήγει.
