Από το 1984 κι έπειτα έχουν διεξαχθεί 10 προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Ο Αμερικανός ιστορικός Αλαν Λίχτμαν έχει κατορθώσει να προβλέψει σωστά τον νικητή σε εννέα από τις δέκα αυτές εκλογές. Μόνη του αποτυχία ήταν οι εκλογές του 2000, όταν είχε προβλέψει πως ο Αλ Γκορ θα επικρατούσε του Τζορτζ Μπους. Μέχρι και σήμερα, θεωρεί ότι κι αυτή του η πρόβλεψή ήταν σωστή και πως ο Γκορ έχασε εξαιτίας λάθος καταμέτρησης στην πολιτεία της Φλόριντα, όπου ο Μπους κέρδισε για 534 ψήφους.
Δεν έχει κάποια μαγική σφαίρα. Μαζί όμως με τον Ρώσο γεωφυσικό Βλαντιμίρ Κέιλις Μπόροκ ανέπτυξαν το 1981 ένα σύστημα πρόβλεψης του νικητή των εκλογών, προσαρμόζοντας μεθόδους του τελευταίου για την πρόβλεψη των σεισμών. Αυτή η φόρμουλα, που αποτελεί ένα ιστορικό σύστημα δεικτών, είναι πλέον γνωστή ως «τα 13 Κλειδιά για τον Λευκό Οίκο».
Οπως ανέφερε στην «Κ» ο κ. Λίχτμαν, ακόμη δεν έχει κατασταλάξει στην τελική του πρόβλεψη, θεωρεί πάντως ότι η καταδίκη του Τραμπ καθιστά πλέον ακόμη πιο δύσκολο το ενδεχόμενο να χάσει ο Τζο Μπάιντεν τις εκλογές.
«Κατακλυσμιαίο γεγονός η καταδίκη Τραμπ»
Οπως δήλωσε ο κ. Λίχτμαν, «σχολιαστές υποστηρίζουν ότι η ετυμηγορία δεν θα πλήξει τη βάση του Τραμπ. Ισως και να είναι έτσι, αυτό μένει να το δούμε». Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, «ο Τραμπ δεν μπορεί να κερδίσει την προεδρία μόνο με τη βάση του. Πρέπει να κερδίσει τους μετριοπαθείς ταλαντευόμενους ψηφοφόρους, οι οποίοι είναι πιθανότερο να αντιδράσουν αρνητικά στην ετυμηγορία. Ακόμη και μια μικρή αποστασία μετριοπαθών ψηφοφόρων μπορεί να είναι αρκετή για να μειώσει τις πιθανότητες νίκης του».
Ο Τραμπ δεν μπορεί να κερδίσει την προεδρία μόνο με τη βάση του. Πρέπει να κερδίσει τους μετριοπαθείς ταλαντευόμενους ψηφοφόρους, οι οποίοι είναι πιθανότερο να αντιδράσουν αρνητικά στην ετυμηγορία.
Σύμφωνα με τον κ. Λίχτμαν, βάσει του συστήματος πρόβλεψής του «τα 13 Κλειδιά για τον Λευκό Οίκο», ο Τραμπ «αντιμετώπιζε ήδη μια δύσκολη πορεία προς την εκλογή. Ακόμη δεν έχω κάνει την τελική πρόβλεψη, που μάλλον θα γίνει τον Αύγουστο». Ωστόσο, η καταδίκη του Τραμπ σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελεί «ένα κατακλυσμιαίο γεγονός, που θα μπορούσε να επηρεάσει τις εκλογές, ανεξαρτήτως των “13 Κλειδιών”». Πάντως, όπως επισήμανε, «θα πρέπει να πάνε πολλά πράγματα λάθος για τον Μπάιντεν ώστε να χάσει την επανεκλογή του».
«Οι εκλογές βασίζονται στην απόδοση του κόμματος που έχει την εξουσία»
Οπως εξήγησε ο κ. Λίχτμαν, «τα “13 Κλειδιά” μου για τον Λευκό Οίκο είναι διαγνωστικά ερωτήματα που διατυπώνονται ως προτάσεις οι οποίες ευνοούν την επανεκλογή του κόμματος που κατέχει την εξουσία. Οταν μόνο πέντε ή λιγότερα από αυτά τα διαγνωστικά ερωτήματα είναι λανθασμένα (δηλαδή στρέφονται εναντίον του κόμματος που κατέχει τον Λευκό Οίκο), τότε το κόμμα αυτό κερδίζει ακόμη μια θητεία στο αξίωμα».
Σε περίπτωση όμως που «έξι ή περισσότερα από αυτά τα ερωτήματα είναι λανθασμένα, τότε κερδίζει το αντιπολιτευόμενο κόμμα». Σύμφωνα με τον ίδιο, η φόρμουλα που δημιούργησε, «αξιοποιεί τη δομή του τρόπου λειτουργίας των προεδρικών εκλογών. Οι εκλογές αυτές είναι ψηφοφορίες προς τα πάνω ή προς τα κάτω, δηλαδή βασίζονται κυρίως στη δύναμη και την απόδοση του κόμματος που ήδη κατέχει την εξουσία στον Λευκό Οίκο». Ως αποτέλεσμα, «οι συζητήσεις, οι ομιλίες, η συγκέντρωση κεφαλαίων, οι διαφημίσεις, τα κόλπα και οι στροφές της προεκλογικής εκστρατείας –η συνήθης τροφή για τους μύλους της ειδησεογραφίας–, μετράνε ελάχιστα ή και καθόλου την ημέρα των εκλογών».
Μεταξύ άλλων προσμετράται το αν έχουν επιτευχθεί σημαντικές αλλαγές στην εθνική πολιτική από την εν ενεργεία κυβέρνηση, αν υπάρχει κοινωνική αναταραχή κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής θητείας κι αν η κυβέρνηση βαρύνεται από μεγάλα σκάνδαλα.
Τα «13 Κλειδιά για τον Λευκό Οίκο» είναι ένας κατάλογος ελέγχου δεκατριών δηλώσεων σωστού/λάθους που αφορούν τις συνθήκες που περιβάλλουν μια προεδρική εκλογή. Τα «13 Κλειδιά» αφορούν μεταξύ άλλων το αν υπάρχει ή όχι σοβαρή αμφισβήτηση για το χρίσμα του κόμματος που έχει την εξουσία, κι αν ο υποψήφιος αυτού του κόμματος είναι ο εν ενεργεία πρόεδρος. Τα «13 Κλειδιά» εξετάζουν, επίσης, αν υπάρχει σημαντική εκστρατεία ενός τρίτου κόμματος ή ανεξάρτητου υποψηφίου, αν η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας κι αν η πραγματική κατά κεφαλήν οικονομική ανάπτυξη κατά τη διάρκεια της θητείας είναι ίση ή υπερβαίνει τη μέση ανάπτυξη κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων θητειών.
Επίσης, προσμετράται το αν έχουν επιτευχθεί σημαντικές αλλαγές στην εθνική πολιτική από την εν ενεργεία κυβέρνηση, αν υπάρχει κοινωνική αναταραχή κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής θητείας κι αν η κυβέρνηση βαρύνεται από μεγάλα σκάνδαλα. Αντίστοιχα, είναι σημαντικό το κατά πόσο έχουν σημειωθεί εξωτερικές και στρατιωτικές επιτυχίες ή αποτυχίες.
«Αυτά τα κλειδιά κινδυνεύει να χάσει ο Μπάιντεν»
Μέχρι στιγμής, ο κ. Λίχτμαν επισήμανε ότι «ο Μπάιντεν έχει έως τώρα χάσει δύο κλειδιά: το κλειδί εντολής 1, επειδή το κόμμα του έχασε έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων το 2022, και το κλειδί χαρίσματος 12, επειδή ο Μπάιντεν δεν είναι ένας Φραγκλίνος Ρούζβελτ ή ένας Τζον Κένεντι». Προκειμένου όμως η κατάσταση να ανατραπεί και να προβλεφθεί η ήττα του Μπάιντεν, θα πρέπει σύμφωνα με τον κ. Λίχτμαν «να πέσουν ακόμη τέσσερα κλειδιά. Τα επισφαλή κλειδιά για τον Μπάιντεν είναι το κλειδί 4 που αφορά το τρίτο κόμμα, το κλειδί 8 που αφορά την κοινωνική αναταραχή και τα κλειδιά 10 και 11 που αφορούν την εξωτερική/στρατιωτική αποτυχία και επιτυχία».
Οι επόμενες εβδομάδες είναι κρίσιμες, καθώς, όπως εξήγησε, ο τρίτος υποψήφιος για την προεδρία, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, «θα μπορούσε να γυρίσει ένα κλειδί εναντίον του Μπάιντεν, υπό την προϋπόθεση ότι θα συγκεντρώνει σταθερά τουλάχιστον 10% όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές».
Ο Μπάιντεν έχει χάσει έως τώρα δύο κλειδιά: το κλειδί εντολής 1, επειδή το κόμμα του έχασε έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων το 2022, και το κλειδί χαρίσματος 12, επειδή ο Μπάιντεν δεν είναι ένας Φραγκλίνος Ρούσβελτ ή ένας Τζον Κένεντι.
Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των New York Times, ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι «καταγράφει υψηλότερα ποσοστά από οποιονδήποτε υποψήφιο του τρίτου κόμματος εδώ και δεκαετίες, συγκεντρώνοντας το 10% περίπου των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων σε όλες τις πολιτείες της μάχης, καθώς αποδυναμώνει την υποστήριξη τόσο του προέδρου Μπάιντεν όσο και του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με μια νέα σειρά δημοσκοπήσεων».
Βάσει μιας σειράς δημοσκοπήσεων που επικαλείται το ίδιο δημοσίευμα και οι οποίες επικεντρώθηκαν στις πολιτείες όπου οι εκλογές αναμένεται να είναι περισσότερο αμφισβητούμενες, δηλαδή σε: Αριζόνα, Τζόρτζια, Μίσιγκαν, Νεβάδα, Πενσυλβάνια και Ουισκόνσιν, ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι καταγράφει από 9% έως 12%.
«Καταδικάστηκε από 12 απλούς Αμερικανούς»
Σχολιάζοντας την καταδίκη του Τραμπ, ο κ. Λίχτμαν υπογράμμισε ότι «έχει μεγάλη ιστορική και πολιτική σημασία. Στα 235 χρόνια της Ιστορίας των ΗΠΑ, κανένας πρώην πρόεδρος, πιθανός ή πραγματικός υποψήφιος πρόεδρος μεγάλου κόμματος, δεν έχει ποτέ κατηγορηθεί για έγκλημα. Ο Τραμπ καταδικάστηκε όχι μόνο για ένα, αλλά για 34 κακουργήματα».
Αλλωστε, σύμφωνα με τον ίδιο, ο Τραμπ, μάλιστα, «δεν καταδικάστηκε από τον πρόεδρο Μπάιντεν ή τους πολιτικούς του εχθρούς, αλλά ομόφωνα και γρήγορα από ένα σώμα ενόρκων αποτελούμενο από δώδεκα απλούς Αμερικανούς».
Μετά την καταδίκη του, ο Ντόναλντ Τραμπ κάνει λόγο για «πολιτική δίωξη», όμως ο κ. Λίχτμαν διαφωνεί δηλώνοντας μετά βεβαιότητας ότι «η δίκη δεν ήταν στημένη». Σχετικά με τον δικαστή Χουάν Μερτσάν που προήδρευσε της δίκης, ο κ. Λίχτμαν σχολίασε ότι «ήταν εξαιρετικά δίκαιος στις αποφάσεις του, ακόμη και υποχωρητικός απέναντι στον Τραμπ, ο οποίος παραβίασε επανειλημμένα την εντολή σιωπής (σ.σ. επιβλήθηκε στον Τραμπ στις 2 Μαρτίου και του απαγόρευε να μιλάει δημοσίως για την υπόθεση)».
Ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο σύμφωνα με τον κ. Λίχτμαν είναι ότι «δεν επρόκειτο για δίκη για απόσπαση χρημάτων. Ηταν μια δίκη εκλογικής απάτης. Ο Τραμπ κρίθηκε ένοχος για διαφθορά εκλογών με παράνομα μέσα. Ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι είναι υπέρμαχος της “αποξήρανσης του βάλτου” (σ.σ. έκφραση που χρησιμοποιείται στη μείωση της επιρροής των συμφερόντων και των λομπιστών). Αυτή η ετυμηγορία αποδεικνύει σε μεγάλο βαθμό το αντίθετο».
