Ο Τζορτζ Στακιάς, ο πράκτορας που υπηρέτησε στη φρουρά Αμερικανών προέδρων και άλλων πολιτικών, είδε από την πρώτη στιγμή τα κενά στην ασφάλεια του υποψήφιου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
«Οι πράκτορες μπήκαν μπροστά του σαν ασπίδα, με σκοπό να τον κατεβάσουν από το βάθρο, να τον μετακινήσουν σε ένα όχημα και να τον απομακρύνουν. Αλλά δεν κατάφεραν να τον καλύψουν. Ας μην ξεχνάμε πως μιλάμε για τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είναι δύο μέτρα και στην ομάδα ασφαλείας υπήρχαν άντρες και γυναίκες που είχαν το μισό του ύψος», λέει σε άπταιστα ελληνικά ο γεννημένος στη Βαλτιμόρη και με καταγωγή από τα Μαστιχοχώρια της Χίου, πρώην λοχαγός του αμερικανικού στρατού.
– Τι συνέβη στην Πενσιλβάνια; Εγιναν λάθη; Υπήρχαν κενά στην ασφάλεια;
Αν παρακολουθήσουμε τον τραγικό τρόπο διαχείρισης της κρίσης τη στιγμή της απόπειρας δολοφονίας του Τραμπ βλέπουμε πως ο εξοπλισμός έχει πέσει στο έδαφος. Υπήρξε αδυναμία μετάδοσης μηνυμάτων, είχε χαθεί η επαφή με την υπόλοιπη ομάδα της φρουράς του Τραμπ και καταγράφηκαν αμήχανες κινήσεις του σώματος ασφαλείας. Σημειώθηκε μεγάλο κενό ασφάλειας κυρίως επειδή η συγκέντρωση ήταν στην ύπαιθρο. Από τη δολοφονία του Τζον Φ. Κένεντι οι εκδηλώσεις σε εξωτερικούς χώρους αποφεύγονται. Προτιμώνται οι κλειστοί χώροι, με εναέριο μέσο απόδρασης στην ταράτσα. Να σκεφτείτε πως επί τόπου υπήρχαν τέσσερις ομάδες ελεύθερων σκοπευτών, δύο της φρουράς του πρώην προέδρου και δύο της τοπικής αστυνομίας. Μιλάμε για επίλεκτες δυνάμεις που εξουδετερώνουν τους υπόπτους με ισχυρά τυφέκια. Είχαμε επίσης μάρτυρες οι οποίοι είχαν δει τον 20χρονο να ανεβαίνει στην ταράτσα με σκάλα. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι υπήρξε έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ της ομοσπονδιακής και της τοπικής αστυνομίας με το σώμα της ασφάλειας του πρώην προέδρου Τραμπ. Συνήθως σε τέτοιες εκδηλώσεις, υπάρχουν τρεις κύκλοι ασφαλείας.
– Ποιοι είναι αυτοί;
Ο εσωτερικός κύκλος, δηλαδή όσοι ήταν επάνω στην εξέδρα όπου βρισκόταν ο Τραμπ. Μετά είναι ο μεσαίος κύκλος, εκείνοι δηλαδή που κυκλοφορούν ανάμεσα στο πλήθος με αποστολή να εντοπίσουν ύποπτα άτομα. Και ο τρίτος κύκλος αφορά τους εξονυχιστικούς ελέγχους στην ευρύτερη περιοχή. Οι έλεγχοι ξεκινούν περίπου επτά μέρες πριν λάβει χώρα η συγκέντρωση. Και φυσικά υπάρχουν και τα drones, που καταγράφουν από αέρος τι συμβαίνει. Τα οποία προχθές δεν υπήρχαν.
Είδαμε λοιπόν και με γυμνό μάτι την αδυναμία των πρακτόρων να αντιδράσουν. Μπήκαν μπροστά στον Τραμπ σαν ασπίδα, με σκοπό να τον βγάλουν από τον βατήρα, να τον μετακινήσουν σε ένα όχημα και να τον απομακρύνουν. Αλλά δεν μπορούσαν καν να τον καλύψουν όλοι μαζί με τα σώματά τους. Ο Τραμπ έσωσε ο ίδιος τη ζωή του, πέφτοντας κάτω αμέσως μόλις ένιωσε τον πόνο στο αυτί του. Επίσης κατάλαβε αμέσως πως κάτι πήγαινε στραβά. Ετσι απέφυγε τις υπόλοιπες σφαίρες. Και προστατεύτηκε μέχρι να τον κυκλώσουν και να τον μεταφέρουν.
– Οι πρόεδροι έχουν και εκείνοι μια βασική εκπαίδευση για το πώς πρέπει να αντιδράσουν σε τέτοιες περιπτώσεις;
Ναι, έχουν μια βασική εκπαίδευση. Αλλά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στους σωματοφύλακές τους. Το μότο των πρακτόρων είναι «δίνουμε τη μέγιστη προσοχή στον προστατευόμενο και ελάχιστη προσοχή στο πρόβλημα». Διότι κανείς δεν ξέρει εκείνη τη στιγμή, αν έχει εξουδετερωθεί ο κίνδυνος. Θα μπορούσε να έχει άλλους δύο ελεύθερους σκοπευτές και να πυροβολούν. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ξέρεις τι ακολουθεί. Μπορεί να υπάρχει και δεύτερος και τρίτος σκοπευτής, να υπάρχει εκρηκτικός μηχανισμός στο σημείο. Για αυτό και επικεντρώνεσαι επάνω στον άνθρωπο, όχι στους γύρω σου. Σε αυτήν την περίπτωση είδαμε μεγάλη αμηχανία. Σαν να μην ήταν κανείς προετοιμασμένος, ενώ έχουμε μάθει να είμαστε πάντοτε προετοιμασμένοι για το χειρότερο.
– Φαντάζομαι πως το επίπεδο της ασφάλειας διαφέρει για έναν πρώην και έναν νυν πρόεδρο;
Συνήθως οι πρώην πρόεδροι δεν έχουν όσα άτομα χρειάζονται. Σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία και λόγω των πληροφοριών για απειλές που δέχονται όλοι σε αυτό το πολύ εχθρικό πολιτικό κλίμα, έπρεπε να υπήρχαν παραπάνω άτομα. Ολα αυτά θα φανούν με την έρευνα που έχει διαταχθεί από το Κογκρέσο για να διαπιστωθεί αν είχαν τηρηθεί ή όχι τα πρωτόκολλα ασφαλείας.
– Πιστεύετε πως γλίτωσε εντέλει η Αμερική από μια μεγάλη κοινωνική αναταραχή;
Αν ο Τραμπ είχε σκοτωθεί ή και τραυματιστεί σοβαρά, θα είχε επηρεαστεί η δημοκρατία. Θα είχε διαταραχθεί ο πλανήτης γιατί κανείς δεν θέλει έναν νεκρό υποψήφιο πρόεδρο από μια σφαίρα. Ας θυμηθούμε την κρίση που ακολούθησε όταν ο πρόεδρος Ρέιγκαν χτυπήθηκε από σφαίρα τον Μάρτιο του 1981, καθώς έβγαινε από το ξενοδοχείο Washington Hilton, την αναστάτωση έως ότου βεβαιωθούν όλοι πως θα ξεπερνούσε τον κίνδυνο. Είναι άλλωστε πολλοί, και στην Αμερική, που δεν θέλουν τάξη αλλά χάος. Το είδαμε αυτό άλλωστε με την επίθεση στο Καπιτώλιο πριν από μερικά χρόνια.
-Επί τέσσερα χρόνια ήσασταν στην προσωπική φρουρά του Τζορτζ Ου. Μπους και του αντιπροέδρου Ντικ Τσέινι. Μιλήστε μας λίγο για αυτά τα χρόνια. Τι σημαίνει «είμαι security detail»;
Οταν είσαι στη φρουρά του προέδρου σταματάς ό,τι άλλο κάνεις και είσαι αφοσιωμένος 24 ώρες, 7 μέρες την εβδομάδα, στην ασφάλειά του. Υπάρχει μεγάλο φορτίο στην ψυχή αλλά και στο σώμα σου, πρέπει να φροντίζεις καλά τον εαυτό σου. Πρέπει να αντέχεις όρθιος, ξύπνιος για πάρα πολλές ώρες, ειδικά την περίοδο που λαμβάνουν χώρα οι προεκλογικές εκστρατείες. Κοιμάσαι στον δρόμο, σε ξενοδοχεία και είσαι με μια βαλίτσα στο χέρι.
«Οταν είσαι στη φρουρά του προέδρου σταματάς ό,τι άλλο κάνεις και είσαι αφοσιωμένος 24 ώρες, 7 μέρες την εβδομάδα στην ασφάλεια του. Δηλαδή υπάρχει μεγάλη φορτίο στην ψυχή αλλά και στο σώμα σου, πρέπει να φροντίζεις καλά τον εαυτό σου».
Θυμάμαι όταν ήμασταν για πολύ καιρό στο κτήμα του προέδρου Μπους στο Τέξας, δεν υπήρχε ένταση. Καμιά φορά συνοδεύαμε τα παιδιά του και ήταν λίγο πιο περιπετειώδες το σκηνικό. Τους άρεσε η ψυχαγωγία, τους άρεσε να κάνουν μια βαρκάδα, να πηγαίνουν για ψάρεμα. Αλλά όταν πήγαινε ο πρόεδρος ένα ταξίδι στο εξωτερικό, όλα ήταν διαφορετικά. Οταν ταξιδεύουμε σε μια χώρα που δεν ήταν και τόσο ασφαλής ή τόσο φιλική με τις ΗΠΑ, ενημερώναμε τον πρόεδρο. Οι πρόεδροι γνωρίζουν πως ελλοχεύει πάντα κίνδυνος. Εκεί σε αυτές τις χώρες φυσικά βασιζόμαστε και στη βοήθεια της αμερικανικής πρεσβείας, να μας ενημερώσουν για πιθανούς κινδύνους. Οι ομάδες μας είναι πάντα σε ετοιμότητα, δηλαδή σε ποιο ξενοδοχείο θα μείνει, με ποιον θα μιλήσει ο πρόεδρος. Και συμβαίνουν πάντα τα αναπάντεχα. Στο Ιράκ αν θυμόσαστε ένας δημοσιογράφος είχε πετάξει στον πρόεδρο Μπους το παπούτσι του. Και είχε γίνει χαμός. Ημουν επίσης παρών όταν ο αντιπρόεδρος Τσέινι είχε πυροβολήσει έναν Ρεπουμπλικανό δικηγόρο του Τέξας κατά λάθος με αεροβόλο ενώ κυνηγούσε πέρδικες. Ηταν φρικιαστικό. Ολα μπορούν να συμβούν.
– Εχετε διατελέσει και προσωπικός φρουρός Ελλήνων ηγετών;
Kάθε Σεπτέμβρη έρχονται οι ξένοι ηγέτες για τη σύνοδο του ΟΗΕ. Συνήθως ήμουν απεσταλμένος στην ελληνική ασφάλεια και το έβλεπα σαν απόδραση. Εχω πάρα πολλές ωραίες εμπειρίες να σας διηγηθώ. Ημουν με τον Κώστα Σημίτη, τον Γιώργο Παπανδρέου, τον Αντώνη Σαμαρά, τον Αλέξη Τσίπρα. Ο κύριος Σημίτης, ήταν λίγο πριν τις εκλογές του 2016, θυμάμαι που έλεγε πως θα κέρδιζε η Χίλαρι Κλίντον και του είχα πει: «Κύριε πρόεδρε πιστεύω πως οκτώ χρόνια με τον πρόεδρο Ομπάμα ήταν αρκετά. Ο κόσμος θέλει να δει αλλαγή». Τον κύριο Τσίπρα τον είχα ρωτήσει γιατί δεν φοράει γραβάτα. Και εκείνος απάντησε «γιατί είναι το στυλ μου». Υπήρξαν πολλές προσωπικές στιγμές. Σε εμένα αλλά και σε άλλους Ελληνοαμερικανούς πράκτορες μας άρεσε αυτή η επαφή και το ζητούσαμε. Ηταν σαν να πηγαίναμε διακοπές στην Ελλάδα.
-Τι θα δούμε από εδώ και πέρα στον απόηχο της απόπειρας κατά του Τραμπ;
Πιστεύω πως θα διαπιστωθούν τα κενά στην ασφάλεια μέσα από την έρευνα του FBI. Ισως δούμε τη διευθύντρια των Μυστικών Υπηρεσιών, Κίμπερλι Τσιτλ, να παραιτείται. Θα δούμε επίσης να λαμβάνονται πιο αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Ισως επίσης δούμε την προεκλογική καμπάνια να αλλάζει μορφή, τους τόνους να χαμηλώνουν. Πολλοί Δημοκρατικοί υποστήριζαν πως ο Τραμπ είναι η μεγαλύτερη απειλή για την Αμερική. Δεν πρέπει να λέγονται τέτοιες ακρότητες. Προσωπικά δεν είμαι ούτε Ρεπουμπλικανός ούτε Δημοκρατικός. Αλλά αυτά τα λόγια πυροδοτούν το κλίμα. Θα δούμε λοιπόν τι στρατηγική θα ακολουθήσει ο Μπάιντεν μετά και το συνέδριο των Ρεπουμπλικανών. Ωστόσο τα γκάλοπ είναι ήδη υπέρ του Τραμπ. Ημουν στη φρουρά του όταν ήταν υποψήφιος. Θυμάμαι, λίγο πριν εκλεγεί πρόεδρος, είχε μια αμερικανική σημαία στο κτήμα του στο Μαρ-α-Λάγκο, και ήταν πολύ πιο ψηλά από ό,τι επιτρεπόταν. Τον απειλούσαν μάλιστα με μήνυση από την Πολιτεία. Τους απάντησε να του επιβάλουν υψηλό πρόστιμο, γιατί αντί να το πληρώσει θα δώριζε το ποσό σε οργανώσεις βετεράνων. Αυτός είναι ο Ντόναλντ Τραμπ.
