Πριν οι ρούνοι γίνουν γράμματα του αρχαίου αλφαβητικού συστήματος των βορειοευρωπαϊκών λαών, ήταν μυστικά και ψίθυροι. Αυτό σημαίνει η ινδοευρωπαϊκή ρίζα «ru» σε μια γλώσσα που μετέδιδε τα κρυφά της νοήματα από μύστη σε μύστη και δεν άφηνε καμία μαρτυρία όσων λέχθηκαν. Οι αρχαίοι ρούνοι, γραμμένοι σε ξύλο, μετά τις τελετές ρίχνονταν στη φωτιά εξασφαλίζοντας τη σιωπή. Αφηναν πίσω τους ερείπια και στάχτες, απομεινάρια μιας σιωπηρής επικοινωνίας.
Το έργο «Runa» της ισπανικής ομάδας σύγχρονου χορού Lali Ayguadé Company, η οποία είναι γνωστή για τις καινοτόμους και εκφραστικές δουλειές της, μιλάει για τέτοιες ιστορίες, μυστικές και περασμένες. Ιστορίες από έναν άλλον κόσμο, από τον οποίο έχουν μείνει πλέον μόνον ερείπια. Σε αυτό το χαοτικό τοπίο, δύο άνθρωποι ερευνούν τα απομεινάρια της σχέσης τους και της κοινής ζωής τους προσπαθώντας να ξαναφανταστούν αυτό που υπήρξαν κάποτε. Αντιλαμβάνονται λοιπόν την ουσία του παρελθόντος, μεταμορφώνοντας τα ερείπια αυτά σε συμμάχους, παίζοντας παιχνίδια με το σώμα και τις μεταμορφώσεις του για να συλλάβουν τη φύση της φευγαλέας πραγματικότητας. Ποια είναι άραγε αυτή η «σπηλιά» μέσα στην οποία τα σώματά τους ψάχνουν μέσω της κίνησης, της μουσικής, της δραματοποιημένης αφήγησης τον τρόπο να αναβιώσουν τα συναισθήματα;
«Είναι το “σπίτι” της μνήμης», απαντάει στην «Κ» η χορεύτρια και χορογράφος Λάλι Αϊγουαρδέ, με την οποία επικοινωνήσαμε δύο ημέρες πριν παρουσιαστεί η συγκεκριμένη παράσταση στο 30ό Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Το «Runa» φιλοξενείται στον μικρό χώρο του Μεγάρου Χορού της πόλης, στο «Black Box», όπου έχουμε δει πολύ ενδιαφέρουσες παραστάσεις «δωματίου». Ενα χορευτικό ντουέτο θα βρίσκεται στη σκηνή με την Αϊγουαρδέ να ενσαρκώνει τη γυναικεία φιγούρα, αλλά αυτό το σύγχρονο, ερωτικό pas de deux συχνά καταλήγει να μοιάζει με αγώνα πάλης.
«Το έργο μιλάει για ένα ζευγάρι και τον τρόπο με τον οποίο προσπαθεί να επιστρέψει στο παρελθόν του, το οποίο άλλοτε νοσταλγεί και άλλοτε μισεί. Μεταξύ τους υπάρχει τρυφερότητα αλλά και βία», εξηγεί η Αϊγουαρδέ, η οποία έλαβε για το «Runa» τη διπλή διάκριση «Καλύτερη περφόρμερ» και «Καλύτερη χορογράφος» στα Max Awards 2023.
«Ομως η μνήμη των ανθρώπων είναι επιλεκτική κι αυτό μας επιτρέπει να σπρώχνουμε κάποια πράγματα στη λήθη. Το “Runa” παίζει με αυτό το στοιχείο, δηλαδή με την ικανότητα να ξεχνάμε μέσω των αναμνήσεών μας. Μου αρέσει ο χορός να είναι πολύ σουρεαλιστικός και να χρησιμοποιεί τη φαντασία και την αφαίρεση», προσθέτει.
Το έργο αναδεικνύει την ομορφιά του εύθραυστου παρελθόντος και αναζητάει αυτό το ελάχιστο που απομένει για εμάς στο παρόν. Μέσω της αφηρημένης κίνησης και της σωματοποίησης των συναισθημάτων, αυτοί οι χαρακτήρες μάς επαναφέρουν στον πυρήνα της ύπαρξής μας: είμαστε όντα που διαμορφώνονται από το σκληρό πέρασμα του χρόνου.
«Τα σώματά μας είναι μικρά στον χώρο, αλλά η φαντασία μάς δίνει την ευκαιρία να υπερβούμε τα φυσικά όρια και να κάνουμε τα πάντα απεριόριστα».
Τα «κενά της μνήμης»
Στην παράσταση έχουν καθοριστικό ρόλο τόσο τα σκηνικά και τα κοστούμια, όσο και ο φωτισμός και η μουσική. «Παίζουμε πολύ με τα κενά της μνήμης, και ο φωτισμός μπορεί να κρύψει ή να εστιάσει σε λεπτομέρειες ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που το κάνει η μνημονική διαδικασία», μας εξηγεί η Αϊγουαρδέ. «Οι χορογραφίες μου έχουν έντονο θεατρικό στοιχείο, συνεπώς κατά την προετοιμασία με την ομάδα ξεκινάμε με παιχνίδια και αυτοσχεδιασμούς. Αυτό για το οποίο είμαι πολύ σίγουρη είναι πως η καλή γνώση του σώματος του χορευτή, και από τον χορευτή, του επιτρέπει να εξερευνήσει διάφορες ποιότητες έκφρασης και να πάει από κάτι πολύ μαλακό σε κάτι κοφτερό και σκληρό. Αυτό εξαρτάται από τη θεατρική συνθήκη που απαιτεί κάθε κομμάτι».
Η Λάλι Αϊγουαρδέ, γεννημένη στη Βαρκελώνη το 1980, έχει καταφέρει ήδη όχι μόνο να βραβεύεται για τις ερμηνείες και τις χορογραφίες της, αλλά επίσης να μοιράζεται την τεχνική της και την έρευνα που συνδέεται με τις δημιουργίες της σε διεθνή εργαστήρια.
«Τα σώματά μας τελικά είναι μικρά στον χώρο, αλλά η φαντασία μάς δίνει την ευκαιρία να υπερβούμε τα φυσικά όρια και να κάνουμε τα πάντα απεριόριστα. Το μυαλό μας έχει μια υποτιμημένη δύναμη και είναι ένα πολύτιμο εργαλείο που κάνει οτιδήποτε συνδέεται με το σώμα μας να γίνει ένας άλλος δρόμος για την έρευνα και την επίτευξη δεξιοτεχνίας», σημειώνει η ίδια μιλώντας για την ουσία της δουλειάς της.
Παραστάσεις: 20-21/7.
