Η ζωή της Εύης Πούμπουρας είναι σαν να έχει βγει από ταινία. Με καταγωγή από το Κιλκίς και τη Χίο μεγάλωσε στην Αστόρια για να προσληφθεί από τη Μυστική Υπηρεσία των ΗΠΑ και να εκτελέσει δύσκολες αποστολές: από μυστική σεξεργάτρια προκειμένου να αποκαλύψει κυκλώματα μαφίας έως τη φύλαξη προέδρων, του Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου, του νεότερου, αλλά και του Μπαράκ Ομπάμα.
Ψύχραιμη και γλυκομίλητη, η ξανθιά ειδική πράκτορας, καθισμένη απέναντί μου σε ένα καφέ στην Αθήνα, μου διηγείται ιστορίες που μόνο στο Netflix μπορεί να δει κανείς. Ταυτόχρονα παραδίδει μαθήματα αυτοβελτίωσης, που είναι και η νέα της επαγγελματική δραστηριότητα. «Δεν θα κατάφερνα τίποτε από όλα αυτά αν δεν ζούσα στην Αμερική» λέει για να τιμήσει την πατρίδα που τη μεγάλωσε. Ωστόσο ως Ελληνίδα «εξ αίματος» δεν ξεχνάει ποτέ τους αρχαίους μας προγόνους. «Γενναιότητα είναι να ξέρεις τι να μη φοβάσαι» τονίζει παραθέτοντας τα λόγια του Πλάτωνα.
– Πείτε μου λίγα λόγια για εσάς, για την ελληνική σας καταγωγή.
– Γεννήθηκα στη Νέα Υόρκη, στο Χάρλεμ. Ο πατέρας μου είναι από τα Μεστά της Χίου, από τα Μαστιχοχώρια, η μαμά μου από την Αργυρούπολη του Κιλκίς. Είμαι Πόντια στην καταγωγή. Οταν ήρθαμε στην Αμερική, ο μπαμπάς μου έκανε όλες τις δουλειές, οικοδομή, ταξί. Η μαμά μου άνοιξε κομμωτήριο. Με μεγάλωσε η γιαγιά μου. Μετά σπούδασα. Ηταν ο μόνος δρόμος στην Αμερική για να πάω μπροστά. Σπούδασα Πολιτικές Επιστήμες και Εγκληματική Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Columbia, ενώ ασχολήθηκα και με την τέχνη που μου άρεσε πολύ. Εζησα στην Ιταλία, μετά πήγα στο Μαρόκο. Εμαθα ιταλικά, γαλλικά, ισπανικά, και μετά όταν πήγα στη Μυστική Υπηρεσία έμαθα και αραβικά.
– Πώς βρεθήκατε στη Μυστική Υπηρεσία;
– Αρχικά πήγα στην αστυνομία της Νέας Υόρκης (NYPD) και από εκεί εξελίχθηκαν τα πράγματα. Ολοι νομίζουν ότι έρχονται και σε ψάχνουν. Λένε: «Α, είσαι τέλεια, εσένα θέλουμε». Δεν είναι έτσι όμως σε αυτές τις δουλειές. Είναι μια θέση περιζήτητη. Δέχονται 10.000 βιογραφικά τον χρόνο. Και διαλέγουν το 1%. Είναι πιο εύκολο να μπεις στο Χάρβαρντ, παρά να μπεις εκεί.
Κάλεσα την ελληνική πρεσβεία και τους είπα: «Γεια σας, είμαι η Ευγενία Πούμπουρας, θα πάω να δουλέψω στη Μυστική Υπηρεσία των ΗΠΑ και δεν θέλω να είμαι Ελληνίδα».
Ξέρετε όταν ήταν να με προσλάβει η Μυστική Υπηρεσία, μου λένε: «Είσαι Ελληνίδα;». Λέω: «Ναι». Μου λένε: «Οι γονείς σου και οι δύο γεννημένοι Ελλάδα;». Λέω: «Ναι». «Τότε χωρίς να το θέλεις, είσαι Ελληνιδα πολίτης», λένε. Και με βάλανε να πάρω τηλέφωνο την ελληνική πρεσβεία και να τους πω ότι δεν θέλω το ελληνικό διαβατήριο. Τους καλώ και τους λέω: «Γεια σας, είμαι η Ευγενία Πούμπουρας, θα πάω να δουλέψω στη Μυστική Υπηρεσία των ΗΠΑ και δεν θέλω να είμαι Ελληνίδα». «Μπράβο σου!» μου λέει ο κύριος στο τηλέφωνο. «Αν δεν θέλεις, μην είσαι» και μου έκλεισε το τηλέφωνο. Ενιωσα κάπως εκείνη τη μέρα.
– Κουβαλάτε με έναν τρόπο την ελληνική ταυτότητα;
– Εμείς λέμε: «Αίμα ελληνικό, καρδιά αμερικανική». Θυμάμαι, στο σπίτι τις Κυριακές είχαμε την Καθημερινή. Με στέλνανε και την αγόραζα από το μπακάλικο. Δεν είχαμε τους New York Times, αλλά την Καθημερινή! Η μαμά μου, την λένε Παρθένα –Πατ τη φωνάζουν– είχε κομμωτήριο στην Αστόρια και πήγαινα εκεί την εφημερίδα και τη διάβαζαν όλες οι Ελληνοαμερικανίδες. Και τώρα αν πω στη μητέρα μου πως έδωσα συνέντευξη στην Καθημερινή, θα ενθουσιαστεί! Ποιο NBC, ποιο Secret Service, ποιος νοιάζεται για αυτά;
– Δεν ξεκινήσατε αμέσως με τη φύλαξη προέδρων, φαντάζομαι.
– Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι στη Μυστική Υπηρεσία δουλεύουμε πάνω και σε πολλά εγκλήματα. Ασχολήθηκα πολύ με το οργανωμένο έγκλημα, με πλαστά έγγραφα, χρήματα με απάτες στις τράπεζες, αλλά και με την παιδική πορνογραφία. Είχα και ειδική εκπαίδευση στον πολυγράφο και έκανα τεστ αλήθειας, κάτι που είναι σύνηθες στις ΗΠΑ. Οταν δεν έβγαζαν άκρη με κάποιον ύποπτο, με καλούσαν. Προσπαθούσα και με πολλές άλλες τακτικές να καταλάβω αν κάποιος έλεγε αλήθεια ή όχι. Ή να τον οδηγήσω να μου αποκαλύψει κάτι. Αυτό το έκανα και στην Αμερική αλλά και στη Μέση Ανατολή. Εκανα πολλές ανακρίσεις με τρομοκράτες. Οταν υπήρχαν απειλές για τη ζωή του προέδρου για παράδειγμα, ήμασταν μια ομάδα 30 ατόμων εκπαιδευμένοι σε αυτό: να εντοπίσουμε την απειλή.
Προσπαθούσα με πολλές τακτικές να καταλάβω αν κάποιος έλεγε αλήθεια ή όχι. Ή να τον οδηγήσω να μου αποκαλύψει κάτι. Αυτό το έκανα και στην Αμερική αλλά και στη Μέση Ανατολή. Έκανα πολλές ανακρίσεις με τρομοκράτες.
– Ηταν επικίνδυνες οι αποστολές σας;
– Ημουν πολλές φορές μυστική πράκτορας (undercover). Μια φορά θυμάμαι ήταν ένας Αλβανός μαφιόζος. Η αλβανική μαφία ήταν πολύ δυνατή στις ΗΠΑ και διακινούσε πλαστά έγγραφα σε παράνομους μετανάστες. Είχα διεισδύσει στο κύκλωμα, υποδυόμενη τη Ρωσίδα-Ελληνίδα που είχα πέσει θύμα trafficking. Είπα πως ήθελα νόμιμα χαρτιά. Επίσης ότι δεν μιλάω ρωσικά. Επρεπε να προσέχω. Την πρώτη φορά που πήγα, ήμουν χωρίς καλώδια, χωρίς όπλο. Ηταν πιο ασφαλές να είμαι χωρίς τίποτε παρά να έχω κάτι που θα με προδώσει. Πήγα σε μια οικοδομή, η βιτρίνα ήταν μια κατασκευαστική εταιρεία. Με εμπιστεύτηκαν. Μετά έφερα και άλλες κοπέλες που ήθελαν χαρτιά. Οταν πλέον είχα μαζέψει όλα τα στοιχεία, τους συλλάβαμε. Υπάρχει πάντοτε ένας κίνδυνος μετά, να σε κυνηγήσουν, να σε βρουν. Ωστόσο δεν αντιμετώπισα κάποιο πρόβλημα. Φρόντιζα επίσης να μη με αναγνωρίζουν εύκολα. Είχα άλλα μαλλιά, άλλη προφορά, έμενα αλλού. Ζούσα τη ζωή μιας άλλης.
– Είχε πολλές γυναίκες η υπηρεσία;
– Οχι όταν πρωτομπήκα δεν είχε πολλές γυναίκες. Η συντριπτική πλειονότητα ήταν άνδρες γιατί η δουλειά αυτή είναι κυρίως σωματική. Πρέπει να είσαι γεροδεμένος, για αυτό και οι γυναίκες είναι συνήθως πίσω από ένα γραφείο. Ημουν όμως τυχερή, κάτι είδαν σε εμένα. Ισως το ότι δεν φαινόμουν λόγω της εμφάνισης μου ότι ήμουν τη Μυστικής Υπηρεσίας. Οταν μπήκα στη φρουρά του Ομπάμα, μπορεί να ήμασταν μόνο 15 γυναίκες μέσα σε εκατοντάδες. Εμεινα μαζί του για τέσσερα χρόνια. Είχα τη γυναίκα του, τη Μισέλ, πρώτα. Και μετά ήμουν με τον πρόεδρο. Και πολλές φορές και με τα παιδιά.
– Τι θυμόσαστε από τον Oμπάμα;
– Ξέρετε, είναι κάτι που μου είχαν πει κάποτε και μου έχει μείνει. «Την προδοσία πολλοί αγάπησαν, τον προδότη ουδείς». Δεν μπορώ να πω πολλά. Και είδα πολλά. Αλλά κοιτάξτε, μπορώ να πω ότι από όλους έχω μάθει κάτι. Είναι σαν να είσαι στο σχολείο. Ο Ομπάμα είχε κάτι πολύ ιδιαίτερο. Ειδικά όταν μιλούσε, η φωνή του ήταν δυνατή και σίγουρη, κανείς δεν τον αμφισβητούσε. Μεγάλος ρήτορας. Πριν ήμουν και με τον υιό Μπους, και ήμουν και στη φύλαξη της κόρης του, της Barbie. Πηγαίναμε στο Waco, στο Τέξας, στο Κένεμπακ που είχε σπίτι ο Μπους ο πρεσβύτερος. Με τον Ομπάμα πηγαίναμε συχνά στη Χαβάη, περνούσε όλες του τις διακοπές εκεί.
– Συνοδεύατε και Ελληνες πολιτικούς όταν εκείνοι έρχονταν να δουν τον πρόεδρο;
– Nαι, είχε έρθει ο Κώστας Σημίτης, ο Κώστας Καραμανλής, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Αλέξης Τσίπρας. Θυμάμαι είχαμε πάει να τους πάρουμε από το αεροδρόμιο και κατέβηκαν και δεν φορούσαν γραβάτες. Θα πηγαίναμε κατευθείαν στον Λευκό Οίκο. Ρώτησα λοιπόν: «Δεν θα βάλετε γραβάτες;». «Οχι» μου απάντησαν. «ΟΚ», είπα… «Οπως θέλετε, εσείς ξέρετε καλύτερα». Μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Ο Σημίτης ήταν ο πρώτος που είχα. Μου μιλούσε πολύ, ενώ συνήθως δεν μιλάμε ιδιαίτερα με τους επισήμους, δείχνουμε σεβασμό. Ο κύριος Σημίτης ήταν ένας πολύ ευγενικός συνομιλητής – και ο Γιώργος Παπανδρέου επίσης. Με θυμόταν κάθε φορά που ερχόταν. «Ευγενία» με αποκαλούσε. Και αυτό για μένα ήταν μεγάλη τιμή. Οι γονείς μου ήταν τόσο περήφανοι που ήμουν στη φύλαξη Ελλήνων πολιτικών. Πιο πολύ από το ότι ήμουν στη φρουρά του Ομπάμα. Ελεγε ο μπαμπάς μου: «Πες μου ποιος έρχεται, να του πεις αυτό και εκείνο, να κάνει αυτά στην Ελλάδα». Και του έλεγα: «Μα μπαμπά, δεν λέγονται αυτά». Είμαστε πατριώτες. Θυμάμαι μια φορά στα Ηνωμένα Εθνη είχε έρθει ο πρόεδρος της Κύπρου, ο Τάσσος Παπαδόπουλος, και ήταν όταν ψηφίζανε για την Ενωση της Κύπρου. Και είχα νιώσει κάπως. Ακουγα τους Τούρκους να μιλάνε και δεν μου άρεσε. Ενώ με έβαζαν με πολιτικούς από πολλές χώρες, δεν με έβαζαν ποτέ με Τούρκους πολιτικούς. Γνώριζαν τις απόψεις μου.
– Στην απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ τι πήγε εντέλει στραβά;
– Στην Αμερική υπάρχει μία ομάδα προστασίας που φτάνει μερικές μέρες πριν από την ομιλία και κάνει όλους τους απαραίτητους ελέγχους. Ελέγχει όλα τα δρομολόγια του προέδρου ή του πρώην προέδρου, τσεκάρει τις ταράτσες κ.λπ. Για παράδειγμα, θυμάμαι είχα έρθει το 2004 στην Αθήνα γιατί ήμουν στη φρουρά του πρώην προέδρου Τζορτζ Μπους. Είχα έρθει λοιπόν, έναν μήνα πριν από την επίσκεψή του για λόγους ασφαλείας. Στην περίπτωση της ομιλίας του Τραμπ δεν πραγματοποιήθηκε κανένας απαραίτητος έλεγχος. Επίσης τον δράστη τον είδαν μια ώρα πριν. Η τοπική αστυνομία τον είχε εντοπίσει ανάμεσα στο πλήθος και τους είχε φανεί περίεργος. Σε αυτήν την περίπτωση ρωτάς, κάνεις μια απλή συζήτηση να δεις ποιος είναι, τον παρακολουθείς, εκείνοι τον έχασαν. Το μήνυμα αυτό δεν έφτασε ποτέ στη Μυστική Υπηρεσία.
Είναι ντροπή γιατί δεν πρόκειται για μια καλά σχεδιασμένη επίθεση. Δεν είναι οι Ταλιμπάν, το ISIS. Ηταν ένας εικοσάχρονος που πήγε εκεί με το ποδήλατο. Σκαρφάλωσε, ανέβηκε και πυροβόλησε.
Το άλλο είναι ότι δεν υπήρχε καμία πρόβλεψη για τα κτίρια τριγύρω. Υπήρχαν τόσα κτίρια με πολλές εκτεθειμένες ταράτσες. Υπήρχαν ελεύθεροι σκοπευτές (στην ασφάλεια) αλλά μόνο μέσα στον χώρο στοχεύοντας στο πλήθος. Κανένας δεν κοιτούσε την ταράτσα. Και τους ξέφυγε. Και είναι ντροπή γιατί δεν πρόκειται για μια καλά σχεδιασμένη επίθεση. Δεν είναι οι Ταλιμπάν, το ISIS. Ηταν ένας εικοσάχρονος που πήγε εκεί με το ποδήλατο. Σκαρφάλωσε, ανέβηκε και πυροβόλησε. Επίσης όταν πλέον εντοπίστηκε δεν είχαν καλή ορατότητα. Δεν ήξεραν αν είχε όπλο, και στις ΗΠΑ αυτό είναι περίεργο. Πρέπει να είσαι σίγουρος πως αποτελεί απειλή κάποιος για να πυροβολήσεις. Ο Τραμπ έζησε επειδή κούνησε λίγο το κεφάλι του. Το γύρισε για να δει την οθόνη που ήταν πίσω του.
– Ποια είναι η γνώμη σας για την πιθανή υποψηφιότητα της Κάμαλα Χάρις; Ηρθε η ώρα για γυναίκα πρόεδρο;
Κοιτάξτε, είμαι ουδέτερη πολιτικά και λόγω της δουλειάς μου. Δεν μας αφήναν ούτε να πούμε τι ψηφίζουμε ούτε να πούμε ποιο κόμμα υποστηρίζουμε. Το ζήτημα όμως δεν είναι αν θα βγει γυναίκα, αλλά αν είναι κατάλληλη για αυτή την τόσο σημαντική θέση του προέδρου.
– Εχετε αποσυρθεί πλέον από τις Μυστικές Υπηρεσίες, είσαστε συνεργάτιδα του NBC σε θέματα ασφάλειας, coach και συγγραφέας. Πείτε μου λίγα πράγματα για το βιβλίο σας «Ατρωτος».
– Το βιβλίο αφορά την αυτοβελτίωση. Ηθελα να μοιραστώ την εμπειρία μου στη Μυστική Υπηρεσία σε έναν «οδηγό» για το πώς να διαχειριζόμαστε σήμερα τις σχέσεις μας, τη δουλειά μας. Ολοι θα θέλαμε να μπορούμε να «διαβάζουμε» τους άλλους, να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας. Χρειάζεται μέθοδος. Η εκπαίδευση που έχω ώστε να μπορώ να εκμαιεύσω αυτό που θέλω από τους άλλους στις ανακρίσεις για παράδειγμα, μπορεί να εφαρμοστεί στην καθημερινότητα. Πώς ξέρεις αν κάποιος λέει αλήθεια για παράδειγμα; Να, στη δική σας δουλειά. Πρέπει να κοιτάτε το σώμα του άλλου, πώς κινείται, είναι νευρικός; Χαμηλώνει τα μάτια του; Αν, για παράδειγμα, κάποιος βάζει εισαγωγικά μέσα στη φράση του και παραθέτει κάτι, τότε ναι λέει αλήθεια.
Για να είσαι αρχηγός πρέπει να μην κρίνεις τους άλλους αλλά να τους ακούς δίχως απαραίτητα να ασπάζεσαι αυτά που λένε ούτε να συναινείς.
Ενα άλλο θέμα είναι το να είσαι αρχηγός. Οχι απαραίτητα νικητής αλλά αρχηγός. Για να είσαι αρχηγός λοιπόν πρέπει να μην κρίνεις τους άλλους αλλά να τους ακούς δίχως απαραίτητα να ασπάζεσαι αυτά που λένε ούτε να συναινείς. Να είσαι ζεστός με τους άλλους, να δείχνεις κατανόηση, και να έχεις εμπάθεια, λέμε στην Αμερική. Να προσέχεις αυτό που λες να το κάνεις. «Θα βρεθούμε στις δέκα», να είναι δέκα. «Θα σου πω αύριο», να το πεις αύριο. Επίσης να είσαι προσιτός στο να σου μιλήσει ο άλλος. Οχι απαραίτητα αστείος και φιλικός αλλά προσιτός γιατί αλλιώς δεν θα σου λέει κάνεις τίποτε, θα είσαι στην απ’ έξω. Να σε κοιτάζει ο άλλος και να λέει «εγώ θέλω να είμαι μαζί με αυτόν, δίπλα του». Πηγαίνω συχνά και παραδίδω σεμινάρια στην Google, στην Apple και σε άλλες κορυφαίες εταιρείες, γιατί όλοι θέλουν αυτά να μάθουν αυτές τις δεξιότητες.
– Τι θυμόσαστε από την Ελλάδα;
– Ο πατέρας μου μου διάβαζε συνέχεια Αρχαία Ελληνικά. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο σε εκείνον. Οταν πέθανε, τον έφερα στην Ελλάδα και τον έθαψα στο χωριό του. Πιστεύω πως είναι καλύτερα εκεί, ψαρεύει κάπου εκεί σε ένα καΐκι. Μέσα στο σπίτι μόνο ποντιακά μιλούσαμε. Και εγώ δεν ήξερα ότι ήταν διάλεκτος και όταν ερχόμουν στην Ελλάδα δεν με καταλάβαινε κανείς. Καμιά φορά όταν ήθελα να πω «ξέχασα», έλεγα «ενέσπαλα». Ηξερα όλα τα ανέκδοτα με τον Γιωρίκα και τον Κωστίκα. Θέλω όμως να πιστεύω πως αυτά τα ανέκδοτα δεν λέγονται τόσο πια. Είναι κάπως προσβλητικά, αν και αστεία. Οπως θέλω να πιστεύω πως και η στάση απέναντι στις γυναίκες έχει αλλάξει.
Ντράπηκα που ένας Αμερικανός με υπερασπίστηκε απέναντι στους συμπατριώτες μου. Δεν θα ήθελα να ξαναζήσω κάτι τέτοιο.
Θυμάμαι το 2004, όταν ήμουν στο Προεδρικό Μέγαρο, δεν μου έδινε κανείς σημασία. Μιλούσα και τους έλεγα τι χρειαζόμουν για την ασφάλεια γιατί έφτανε ο Μπους σε λίγες ώρες. Με αγνοούσαν όλοι: πολιτικοί, Ελληνες πράκτορες και όποιος άλλος παρίστατο. Σηκώθηκε τότε ο αρχηγός μου και τους είπε: «Η Εύη είναι σαν να είμαι εγώ, κάνετε ό,τι σας λέει», και σάστισαν όλοι. Εγώ ντράπηκα που ένας Αμερικανός με υπερασπίστηκε απέναντι στους συμπατριώτες μου. Δεν θα ήθελα να ξαναζήσω κάτι τέτοιο.
*Το βιβλίο της Εύης Πούμπουρας «Γίνε Ατρωτος» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ
