Την πολιτική της κυβέρνησης στον νευραλγικό τομέα της Δικαιοσύνης και της πάταξης της διαφθοράς εξειδικεύει ο υπουργός Δικαιοσύνης, Νίκος Παρασκευόπουλος, προαναγγέλλοντας νομοθετικές πρωτοβουλίες και μέτρα για το δικαστικό μας σύστημα. Στην πρώτη συνέντευξη, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων για την πάταξη της διαφθοράς στο υπουργείο Δικαιοσύνης, μιλάει για όλα.
– Κύριε υπουργέ, κατά την ανάληψη, εκ νέου, των καθηκόντων σας, θέσατε ως προτεραιότητα του κυβερνητικού έργου την πάταξη της διαφθοράς. Σε ποιους τομείς θα κινηθείτε; Ποιες κατηγορίες υποθέσεων θα αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος;
– Η διαφθορά όχι μόνο προκαλεί σημαντικές βλάβες και κινδύνους στη λειτουργία του κράτους, αλλά επιπλέον επιβαρύνει το ψυχολογικό κλίμα, που αποτελεί το περιβάλλον της ειρηνικής ζωής και των οικονομικών συναλλαγών. Επομένως, βαρύτητα πρέπει να δοθεί σε όλες τις σχετικές υποθέσεις, με βάση το μέγεθος της αδικίας που προξενείται. Το μέγεθος της αδικίας προσδιορίζει και την αιχμή του δόρατος, δηλαδή τον επείγοντα χαρακτήρα των κατασταλτικών μέτρων κατά της διαφθοράς.
– Η αντιμετώπιση της διαφθοράς θα περιοριστεί μόνο σε έρευνες υποθέσεων για κατάχρηση δημοσίου χρήματος ή θα συνδυαστεί και με νομοθετικές πρωτοβουλίες;
– Η πολιτική μας για τη διαφθορά θα στηριχθεί κατεξοχήν σε νομοθετικές πρωτοβουλίες και σε ενίσχυση των υποδομών που θα διευκολύνουν τον ποινικό έλεγχο.
Μεταφορά αρμοδιοτήτων
– Πώς κρίνετε τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων για την πάταξη της διαφθοράς στο υπουργείο Δικαιοσύνης και τι, κατά τη γνώμη σας, την υπαγόρευσε;
– Το υπουργείο Δικαιοσύνης είναι χώρος που εγγυάται τα έννομα αγαθά της Πολιτείας και καταπολεμάει τη διαφθορά. Η συγκέντρωση αρμοδιοτήτων στο υπουργείο Δικαιοσύνης, δηλαδή σε μία δομή που διαθέτει το σύνολο των στελεχών και των μηχανισμών που μεθοδεύουν αυτό το έργο, θα διευκολύνει την αποτελεσματικότητα. Πάντως, πρέπει να σημειώσω ότι και ο κ. Νικολούδης έκανε ήδη σημαντικά βήματα για την καταπολέμηση της διαφθοράς.
– Εξήρατε με τις πρώτες δηλώσεις σας την ενέργεια των εισαγγελέων να εξετάσουν τον Φαλτσιανί, αφήνοντας αιχμές ότι αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει από χρόνια. Τι εμπόδιζε, δηλαδή, τις αρμόδιες δικαστικές αρχές να κάνουν σωστά τη δουλειά τους;
– Ο υπουργός Δικαιοσύνης πρέπει να λαμβάνει μέτρα και να προτείνει νομοθετικές μεταρρυθμίσεις με βάση τη γενική πορεία του ποινικού ελέγχου και όχι σε εξατομικευμένη βάση. Η καθυστέρηση διερεύνησης υποθέσεων της λίστας Λαγκάρντ ως γενικό φαινόμενο είναι δεδομένη. Από τη στιγμή, όμως, που δεν υπάρχουν δεδομένα ή αποδείξεις συγκεκριμένων ευθυνών προσώπων για την καθυστέρηση έως τώρα, δεν θα μπορούσα να σπεύσω να μεμφθώ οποιοδήποτε πρόσωπο.
– Την κατάσταση της Δικαιοσύνης, κύριε υπουργέ, την γνωρίζουν όλοι. Τι προτίθεστε να κάνετε για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να μπορεί ο πολίτης να δικάζεται γρήγορα και σωστά;
– Μέχρι τώρα έγιναν μόνον εξειδικευμένες κινήσεις, χειρουργικές όπως λέγονται, για την αντιμετώπιση της βραδύτητας στην απονομή της δικαιοσύνης. Αυτή τη στιγμή, έχοντας έναν ευρύτερο χρονικό ορίζοντα, οφείλουμε να δούμε το θέμα συστηματικά, δηλαδή σε όλες του τις πτυχές. Χρειάζονται μέτρα που θα αφορούν τη νομοθεσία, την απονομή της δικαιοσύνης και τη διοίκηση. Η εφαρμογή τους είναι αναγκαίο να γίνει συνδυαστικά και ταυτόχρονα, αλλιώς η όποια προσπάθεια ακυρώνεται στο σύνολό της. Για παράδειγμα: οποιαδήποτε πρωτοβουλία επιτάχυνσης αποβαίνει μάταια αν δεν υπάρχει ικανός αριθμός υπαλλήλων να την υπηρετήσει. Αυτή τη στιγμή εμείς, αξιοποιώντας την προεργασία που έγινε, είμαστε οργανωτικά έτοιμοι να προχωρήσουμε σε αναγκαία μέτρα που θα αποδώσουν σύντομα και σε βάθος χρόνου.
Επανένταξη κρατουμένων
– Για τις φυλακές, προχωρήσατε σε ρυθμίσεις για την αποσυμφόρηση, δεχόμενος και σκληρή κριτική. Αρκούν αυτές για να βελτιωθεί η κατάσταση;
– Η αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών καταστημάτων ήταν το πρώτο αναγκαίο, αλλά καθόλου αρκετό βήμα. Τώρα το βάρος θα δοθεί στη δημιουργία δομών εντός και εκτός τειχών, οι οποίες θα διευκολύνουν την επανένταξη των κρατουμένων στο κοινωνικό σύνολο ως πολιτών. Μόνο η επανένταξη αποτελεί αποτελεσματική πολιτική για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας μετά την αποφυλάκιση.
– Στο υπουργείο είστε πλέον δίδυμο με τον κ. Παπαγγελόπουλο. Πώς αξιολογείτε τη συνύπαρξη με δεδομένο πως εσείς προέρχεσθε από τον πανεπιστημιακό χώρο και εκείνος από τους κόλπους της Δικαιοσύνης ως πρώην εισαγγελέας;
– Η συνεργασία μας είναι αρμονική και θα βοηθήσει στην αποτελεσματικότητα του έργου μας. Οταν οι οπτικές γωνίες είναι περισσότερες, η θέαση και η κατανόηση των αντικειμένων γίνεται πιο καθαρή. Πρέπει, ωστόσο, να διευκρινίσω ότι ούτε εγώ ήμουν ένας πανεπιστημιακός αρκούμενος στη θεωρητική γνώση ούτε ο κ. Παπαγγελόπουλος ένας εισαγγελέας που δεν μελετούσε θεωρία.
Κωδικοποίηση της νομοθεσίας
– Είσθε αποφασισμένος να πάρετε μέτρα που ενδεχομένως να δυσαρεστήσουν συντεχνίες που υπάρχουν και στον χώρο αυτό;
– Θα πάρουμε όλα τα αναγκαία μέτρα γι’ αυτό, έστω κι αν θιγούν οργανωμένα συμφέροντα. Θα ήθελα, όμως, να διαχωρίσω από τις συντεχνίες τον συνδικαλισμό. Ο συνδικαλισμός και γενικά τα όργανα που εκπροσωπούν στελέχη της Δικαιοσύνης είναι αναγκαίο στήριγμα της εύρυθμης λειτουργίας της. Ελπίζουμε στην καλή συνεργασία μαζί τους για την αντιμετώπιση των παθογενειών και τη δραστική καταπολέμηση των καταχρήσεων.
– Ποια μέτρα θα λάβετε;
– Η πολυνομία είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα, διότι δυσκολεύει τη γνώση και την εφαρμογή του Δικαίου. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου έχουμε επιλέξει την τακτική των κωδικοποιήσεων, οι οποίες επιτρέπουν την εύκολη πρόσβαση στις ρυθμίσεις και τον συστηματικό εντοπισμό τους. Γι’ αυτόν τον σκοπό προσφεύγουμε σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές για κώδικες, άλλες από τις οποίες ήδη επιτελούν το έργο τους και άλλες βρίσκονται τώρα σε στάδιο συγκρότησης.
