Είναι εφικτή πλέον η ανεξαρτησία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων τώρα που μετασχηματίζεται σε ανεξάρτητη αρχή, αναφέρει στην πρώτη του συνέντευξη ο επικεφαλής της φορολογικής διοίκησης Γ. Πιτσιλής. Επειτα από 4 μήνες στο τιμόνι της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων ανοίγει τα «χαρτιά» του και τονίζει ότι το καινούργιο φέρνει ανησυχίες, αναφερόμενος στη νέα Aρχή που θα ξεκινήσει τη λειτουργία της τον Ιανουάριο του 2017. Ο γενικός γραμματέας ή διαφορετικά ο διοικητής της νέας Αρχής αναφέρει στην «Κ» ότι τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ θα αποσταλούν τον Αύγουστο στους φορολογούμενους, ενώ απαντά σχετικά με τη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών μετά τους πολλαπλούς φόρους που επιβλήθηκαν ότι υπάρχει κόπωση, που δυσχεραίνει το έργο της είσπραξης των εσόδων. Ο κ. Πιτσιλής ανακοινώνει ότι τον Ιούνιο θα δημοσιοποιηθούν τα ονόματα των μεγάλων οφειλετών του Δημοσίου στο Διαδίκτυο.
– Αναλάβατε τη θέση του επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων ύστερα από δύο αποπομπές, χωρίς επί της ουσίας εις εκ των δύο προηγουμένων να έχει ολοκληρώσει τη θητεία του. Θεωρείται ότι ο γενικός γραμματέας ή διαφορετικά ο διοικητής, όπως είναι ο νέος τίτλος, μπορεί να λειτουργήσει χωρίς παρεμβάσεις από την κυβέρνηση;
– Και μπορεί και πρέπει. Και οφείλω να ομολογήσω ότι στους τέσσερις και πλέον μήνες που βρίσκομαι στη θέση του γενικού γραμματέα, έχω άριστη συνεργασία με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και με άλλα κυβερνητικά στελέχη, όπου αλλού έχει χρειαστεί, με σεβασμό της ήδη προβλεπόμενης θεσμικής αυτονομίας της ΓΓΔΕ. Θεωρώ συνεπώς ότι το ζητούμενο αυτό είναι πολύ περισσότερο εφικτό τώρα που η Γενική Γραμματεία μετασχηματίζεται σε ανεξάρτητη Αρχή.
– Οι εφοριακοί αντιδρούν στις αλλαγές που επέρχονται με τον νέο νόμο στην Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Θεωρούν ότι παύουν κατά κάποιον τρόπο να είναι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών και ότι θα χάσουν τα προνόμια που έχουν οι δημόσιοι υπάλληλοι. Τι απαντάτε;
– Το καινούργιο φέρνει πάντα ανησυχίες. Θα είμαι, όμως, ξεκάθαρος, όπως είναι και ο νόμος: όλοι οι υπάλληλοι της ΓΓΔΕ μεταφέρονται αυτοδικαίως στη νέα Αρχή, με τις οργανικές τους θέσεις και με την ίδια εργασιακή σχέση, που θα έχουν κατά την έναρξη της λειτουργίας της. Η εργασιακή τους σχέση θα εξακολουθεί να διέπεται από τον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα, με ευχέρεια προσαρμογής στα ειδικότερα χαρακτηριστικά του έργου που επιτελεί το προσωπικό της φορολογικής διοίκησης. Συνεπώς, δεν βλέπω κανένα λόγο να φοβάται κανείς για το μέλλον του στη νέα Αρχή. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε σε διαρκή επικοινωνία με όλους τους εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους, καταγράφουμε τα ερωτήματά τους και απαντάμε στους προβληματισμούς τους. Να πω όμως και κάτι άλλο: για μένα είναι πολύ σημαντικό να συναισθανθούμε όλοι τις αυξημένες ευθύνες που μας αναλογούν στην προσπάθεια για την έξοδο της χώρας από την κρίση.
– Σύμφωνα με μελέτες του ΔΝΤ, η εισπραξιμότητα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα βαίνει μειούμενη. Πιστεύετε ότι ο στόχος για αύξηση των δημοσίων εσόδων, κυρίως μέσω των μέτρων που ελήφθησαν πρόσφατα, μπορεί να επιτευχθεί; Δηλαδή, η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών μπορεί να συμβάλει πλέον στην επίτευξη των στόχων;
– Είναι γεγονός ότι οι συμπολίτες μας και οι ελληνικές επιχειρήσεις καταγράφουν σημαντική κόπωση σε ό,τι αφορά τη φοροδοτική τους ικανότητα, λόγω των φορολογικών βαρών και των μειώσεων των εισοδημάτων τους που υφίστανται όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης. Συνεπώς ό,τι προστίθεται στην κόπωση αυτή εξ ορισμού δυσχεραίνει το έργο της είσπραξης των εσόδων. Είμαι, ωστόσο, βέβαιος ότι οι φορολογούμενοι θα προσπαθήσουν, όπως κάνουν κάθε χρόνο, να ανταποκριθούν τελικά στις υποχρεώσεις τους απέναντι στο Δημόσιο. Η βασική μας, όμως, κατεύθυνση είναι να πιάνουμε τους στόχους των εσόδων από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής. Επίσης, η στόχευσή μας είναι ξεκάθαρη και απέναντι στον στρατηγικό κακοπληρωτή. Σε όλους όσοι δηλαδή συνειδητά, από άποψη, δεν πληρώνουν μολονότι μπορούν.
– Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται σε μηνιαία βάση, τα ληξιπρόθεσμα χρέη διογκώνονται. Εχουν ξεπεράσει τα 87 δισ. ευρώ, με τα νέα ληξιπρόθεσμα να ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ μηνιαίως. Φοβάστε περαιτέρω αύξησή τους εξαιτίας των νέων μέτρων;
– Είναι πολύ πρόωρο να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις από τα νέα μέτρα. Ωστόσο, έχουμε ήδη εντοπίσει την παθογένεια στα ληξιπρόθεσμα χρέη, που εν πολλοίς είναι αποτέλεσμα της λανθασμένης στόχευσης του ελέγχου κατά τα προηγούμενα χρόνια. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι μεγάλο μέρος του νέου ληξιπρόθεσμου χρέους προέρχεται είτε από πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων είτε από ελέγχους σε πτωχευμένες επιχειρήσεις και ΔΕΚΟ με ποσοστό εισπραξιμότητας μόλις 0,01%! Δηλαδή, από τη βεβαίωση προστίμων που αντικειμενικά είναι ανέφικτο να εισπραχθούν. Επίσης, είναι αποδεδειγμένο ότι όσο πιο παλιό είναι ένα χρέος τόσο πιο δύσκολο είναι να εισπραχθεί. Ο ανακαθορισμός, λοιπόν, της στοχοθεσίας των ελέγχων είναι κομβικής σημασίας για δύο λόγους: τόσο γιατί αποφεύγεται η εξόντωση των επιχειρήσεων όσο και γιατί επιτρέπει τη ρεαλιστική αποτύπωση –και εφικτή είσπραξη– των υποχρεώσεων προς το Δημόσιο. Και ήδη βλέπουμε αποτελέσματα. Μέσω της αλλαγής της στοχοθεσίας που εφαρμόζουμε, το νέο ληξιπρόθεσμο χρέος βαίνει διαρκώς μειούμενο. Για παράδειγμα, το νέο ληξιπρόθεσμο χρέος του Απριλίου δεν ξεπέρασε τα 700 εκατ. ευρώ. Αφήνουμε, δηλαδή, πίσω μας τους ελέγχους χωρίς αποτέλεσμα και εστιάζουμε εκεί που πιστεύουμε ότι υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα είσπραξης. Πλέον, ένας στους δύο ελέγχους για αποκρυβείσα ύλη στρέφεται σε πρόσφατες χρήσεις.
– Πότε θα αποσταλούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ;
– Με δεδομένο ότι η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων για κάποιες κατηγορίες φορολογουμένων λήγει στις 15/7, οι υπηρεσίες θα είναι έτοιμες να αποστείλουν εκκαθαριστικά μέσα στον Αύγουστο.
– Πότε θα δημοσιοποιηθούν τα ονόματα των οφειλετών με χρέη άνω των 150.000 ευρώ;
– Το έχουμε δρομολογήσει και μέσα στον Ιούνιο θα ολοκληρωθεί η διαδικασία και θα αναρτηθούν στο Διαδίκτυο, όπως προβλέπει η νομοθεσία.
– Θα μπορούσε κάποια στιγμή οι ιδιωτικές ελεγκτικές εταιρείες να διαδραματίσουν κάποιον ρόλο ως προς τη βοήθεια της συλλογής εσόδων;
– Οι ελεγκτικές εταιρείες διαδραματίζουν ήδη σημαντικό ρόλο μέσω του φορολογικού πιστοποιητικού, το οποίο βοηθά στον εντοπισμό λαθών ή ακόμα και παραβατικών συμπεριφορών, ενισχύοντας έτσι και τη συμμόρφωση των φορολογούμενων. Αν αναφέρεστε όμως στη βεβαίωση των φόρων, κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατό με το παρόν νομοθετικό και συνταγματικό καθεστώς, καθώς η λειτουργία αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον στενό πυρήνα του κράτους και δεν μπορεί να εκχωρηθεί στον ιδιωτικό τομέα είναι κάτι που θέλει πολύ νομική μελέτη. Σε κάθε περίπτωση πάντως, στόχος είναι να αξιοποιηθεί ο υφιστάμενος μηχανισμός και οι διαδικασίες ελέγχου και το κυριότερο είναι να υπάρχει διαρκής εκπαίδευση των υπαλλήλων.
– Εφόσον υπάρξει το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο η ΓΓΔΕ, είναι έτοιμη να εφαρμόσει το περιουσιολόγιο, τις ηλεκτρονικές πληρωμές;
– Εμείς όλα αυτά θέλουμε να τα προχωρήσουμε και μάλιστα πολύ γρήγορα. Από τη δική μας πλευρά δεν έχω κάποια πληροφορία ότι δεν μπορούμε να τα εφαρμόσουμε.
– Οι συναλλαγές μεταξύ των πολιτών και μεταξύ των επιχειρήσεων πιστεύετε ότι πρέπει να γίνονται μέσω τραπεζών;
– Από την πλευρά μας, ως Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, όσες περισσότερες συναλλαγές περνούν μέσα από το τραπεζικό σύστημα, τόσο καλύτερα για τη δική μας λειτουργία. Διότι υπάρχει το τραπεζικό ίχνος, κάτι που διευκολύνει στις προσπάθειες που κάνουμε για την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Τα πρόστιμα δεν εισπράττονται και δεν συμμορφώνουν
– Θεωρείτε ότι ο «μηδενισμός» σχεδόν των προστίμων οδηγεί στη συμμόρφωση των φοροφυγάδων;
– Ξέρω ότι έχει γίνει πολλή συζήτηση σχετικά με τα πρόστιμα τα οποία πρόσφατα τροποποιήθηκαν και πλέον είναι μικρότερα. Αυτό όμως κρύβει μια λογική. Τα πρόστιμα, όπως φαίνεται και από τα στοιχεία μας, έχουν πολύ μικρή εισπραξιμότητα. Επίσης τα πρόστιμα δεν οδηγούν αναγκαία στη συμμόρφωση των φορολογουμένων. Διότι αυτός ο οποίος είναι κατά σύστημα φοροφυγάς δεν θα πτοηθεί από κανένα πρόστιμο.
Αυτό που έχει σημασία είναι να πάμε στην αποκρυβείσα ύλη. Δηλαδή αυτόν που εντοπίζουμε να μην εκδίδει αποδείξεις, να μπαίνει πλέον στο στόχαστρο των ελεγκτικών μηχανισμών για πλήρη έλεγχο. Να παρακολουθούμε τη συμπεριφορά του όσο εμείς είμαστε παρόντες στο κατάστημά του και να τη συγκρίνουμε με τη συναλλακτική του συμπεριφορά όταν δεν είμαστε παρόντες. Και αν η διαφορά υπερβαίνει ένα όριο να φορολογούμε με βάση τα ευρήματα. Στο πλαίσιο αυτό, παρακολουθούμε τον τρόπο που λειτουργούν άλλες χώρες αναφορικά με το πώς αντιμετωπίζουν αυτού του είδους την παραβατικότητα, η οποία δεν αντιμετωπίζεται με το πρόστιμο.
