Κύριε διευθυντά
Καθώς περάσαμε το πρώτο εξάμηνο του 2021, και προτού εκπνεύσει αυτός ο χρόνος του ιερού αναστοχασμού, θα ήθελα μαζί με τους αναγνώστες να αποτίσουμε φόρο τιμής και σε κάποιους φιλέλληνες των οποίων τα ονόματα δεν είναι γνωστά στον πολύ κόσμο, όμως αποτελούν συγκλονιστικά παραδείγματα ήθους και αρχών για εμάς τους νεότερους.
Αναφέρομαι κατ’ αρχάς στον Τζορτζ Φίνλεϊ, Αγγλο ευγενή που μετά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, εγκατέλειψε στη συνέχεια τις σπουδές του στο Ρωμαϊκό Δίκαιο για να έρθει στην Ελλάδα το 1823 με τον Βύρωνα, σε ηλικία 24 ετών, και να πολεμήσει. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, επέστρεψε για λίγο στην Αγγλία, και ξαναγύρισε στην Ελλάδα όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Εχοντας χάσει όλη του την περιουσία στον αγώνα, ασχολήθηκε με τη γεωργία και τη συγγραφή της Ελληνικής Ιστορίας. Εγραψε σε 2 τόμους την «Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης» καθώς και την «Ιστορία της Βυζαντινής και Ελληνικής Αυτοκρατορίας», για την Ελλάδα υπό ρωμαϊκή κατοχή και για την περίοδο της Βενετοκρατίας (Πάπυρος Larousse Britannica).
Η επόμενη αναφορά μου είναι για το πρώτο οργανωμένο σύνταγμα των φιλελλήνων υπό τον Πιέτρο Ταρέλλα, που αφανίσθηκε με τραγικό τρόπο στη φονική μάχη του Πέτα το 1822. «Ο διοικητής τους Ντάνια σκοτώθηκε πολεμώντας σώμα με σώμα, ο σημαιοφόρος τους σκοτώθηκε κρατώντας ακόμα τη σημαία του συντάγματος και μαζί με τις προηγούμενες απώλειες, 67 φιλέλληνες είναι γνωστό ότι πέθαναν στο Πέτα. Ο Ταρέλλα και ουσιαστικά όλοι οι Ευρωπαίοι αξιωματικοί του τακτικού συντάγματος σκοτώθηκαν. […] Από τους νεκρούς φιλέλληνες 34 ήταν Γερμανοί, 12 Ιταλοί, 9 Πολωνοί, 7 Γάλλοι, 3 Ελβετοί, 1 Ολλανδός και 1 Ούγγρος» (David Brewer «Η φλόγα της Ελευθερίας, 1822-1833, εκδ. Πατάκη).
Πολλοί από τους τραυματίες πέθαναν τον επόμενο χειμώνα στο Μεσολόγγι (Νόρμαν κ.ά.).
Ακόμη πρέπει να αναφερθεί ο Αμερικανός φιλέλληνας Σάμιουελ Χάου, γιατρός, που έσπευσε από τους πρώτους στην Ελλάδα, ίδρυσε νοσοκομεία και θεραπευτήρια, σώζοντας πολλές ζωές αγωνιστών.
Τέλος, θα ήθελα να κλείσω με τα λόγια από επιστολή του Σανταρόζα σε φίλο του προτού ξεκινήσει για την Ελλάδα: «Ο ελληνικός λαός είναι γενναίος και τόσοι αιώνες σκλαβιάς δεν μπόρεσαν να καταστρέψουν τον ωραίο χαρακτήρα του. […] Και αφού δεν μπορώ να κάνω τίποτα για την πατρίδα μου, το θεωρώ σχεδόν καθήκον μου να αφιερώσω στην Ελλάδα όσα χρόνια ακμαία μου απομένουν». Ο Σανταρόζα σκοτώθηκε στη μάχη για την υπεράσπιση της Σφακτηρίας
(Αννα Καρακατσούλη «Μαχητές της Ελευθερίας και 1821», εκδ. Πεδίο).
