Κύριε διευθυντά
Οι εγχειρήσεις ανοικτής καρδιάς (υπό εξωσωματική κυκλοφορία) επραγματοποιούντο στην πατρίδα μας μόνον σε δημόσια νοσοκομεία μέχρι το 1985 και οι δαπάνες τους εκαλύπτοντο από τα ασφαλιστικά ταμεία των χειρουργουμένων. Τον Νοέμβριο του 1984 αναγκάσθηκα να παραιτηθώ από τη διεύθυνση του Καρδιοχειρουργικού Τμήματος του θεραπευτηρίου «Ο Ευαγγελισμός». Είχα ασκήσει την καρδιοχειρουργική στον «Ευαγγελισμό» επί 13 χρόνια. Επειδή αρνήθηκα τότε (1984) να υποβάλω αίτηση εντάξεώς μου στο ΕΣΥ (Εθνικό Σύστημα Υγείας), η τότε διοίκηση του νοσοκομείου, για να με αναγκάσει να εγκαταλείψω, άρον άρον, το θεραπευτήριο, προσπάθησε να μου επιβάλει ατιμωτικούς όρους ασκήσεως της καρδιοχειρουργικής. ∆εν τους αποδέχτηκα και παραιτήθηκα.
Εάν το Δ.Σ. του «Ευαγγελισμού» με είχε ανεχθεί για ένα-δύο μήνες ακόμα, θα είχα αποχωρήσει αναγκαστικά, γιατί θα άρχιζε η εφαρμογή του ΕΣΥ. Επρεπε όμως να τιμωρηθώ για την ανυπακοή μου στα κελεύσματα του τότε υπουργείου Υγείας. Ετσι, στα 49 μου χρόνια βρέθηκα άνεργος. Λίγο αργότερα, στις αρχές Δεκεμβρίου (1984) ο καθηγητής Ευτύχιος Βορίδης, μέχρι τότε διευθυντής της Β΄ Καρδιολογικής Κλινικής του «Ευαγγελισμού», με έφερε σε επαφή με στελέχη της εταιρείας American Medical Incorporated (AMI) που είχαν έλθει στην Αθήνα προς άγραν καρδιοχειρουργών, οι οποίοι θα ήθελαν να εργασθούν στην κλινική τους, τη Cecil Clinique της Λωζάννης. Επειδή βρέθηκα άνεργος στα 49 μου χρόνια, τους δήλωσα ότι ήμουν διατεθειμένος να εργασθώ στην Ελβετία. Με κάλεσαν αμέσως να επισκεφθώ την κλινική τους στη Λωζάννη. Πραγματοποίησα αυτό το ταξίδι τις αμέσως μετέπειτα ημέρες. Η Cecil Clinique ήταν ένα μικρό γενικό νοσοκομείο, άριστα εξοπλισμένο, στο οποίο εργάζονταν Ελβετοί καρδιοχειρουργοί αλλά και αλλοδαποί (Γιουγκοσλάβοι), οι οποίοι χειρουργούσαν ομοεθνείς τους. Μου πρότειναν να χειρουργώ Ελληνες καρδιοπαθείς στη Λωζάννη. Δεν το θεώρησα εύκολο αλλά, μη έχοντας άλλη εναλλακτική λύση, θα το επιχειρούσα. Τις δύο ημέρες που πέρασα στη Cecil Clinique συνάντησα τη Ms Mooney, ένα υψηλά ιστάμενο στέλεχος στην ιεραρχία της AMI, από την οποία έμαθα ότι η εταιρεία της είχε τη διαχείριση του θεραπευτηρίου «Υγεία» στην Αθήνα. Τη ρώτησα, γιατί η ΑΜΙ δεν είχε επιχειρήσει να εγκαινιάσει καρδιοχειρουργική στο «Υγεία». Η Ms Mooney απέκλεισε κατηγορηματικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο με τη δικαιολογία της επικρατούσης τότε πολιτικής καταστάσεως, που δεν ευνοούσε την ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά και γιατί υπήρχαν ανυπέρβλητες εγγενείς δυσκολίες στο «Υγεία», όπως είπε.
Αυτοί ήταν οι λόγοι που προσπαθούσαν να στήσουν καρδιοχειρουργική αερογέφυρα μεταξύ Ελλάδος και Ελβετίας. Μετά την επιστροφή μου στην Ελλάδα σκεπτόμουν σοβαρά την εγκατάσταση στην Ελβετία. Θέλησα όμως πρώτα να βεβαιωθώ «ιδίοις όμμασιν» γιατί ήταν αδύνατη η εγκατάσταση καρδιοχειρουργικής στο «Υγεία». Ηλθα σε επαφή με τον χειρουργό που με χειρούργησε στο «Υγεία» (1977), τον αείμνηστο Θεόδωρο Σεγδίτσα, ο οποίος ενημέρωσε τον τότε πρόεδρο του Δ.Σ. του νοσοκομείου, τον αείμνηστο ιατρό Ευάγγελο Μπελώνια για τις προθέσεις μου. Με την άδεια του Δ.Σ. του θεραπευτηρίου και συνοδευόμενος από τον αείμνηστο Σεγδίτσα, επιθεώρησα τις αίθουσες χειρουργείου, τη ΜΕΘ, τους ορόφους νοσηλείας και με ευχαρίστηση αλλά και με ανακούφιση διαπίστωσα ότι θα μπορούσα να ξεκινήσω καρδιοχειρουργική εντός μιας εβδομάδος, εάν εξασφάλιζα τα απαραίτητα χειρουργικά εργαλεία και μηχάνημα εξωσωματικής κυκλοφορίας. Διαβεβαίωσα τα μέλη του Δ.Σ. του «Υγεία» ότι υπήρχε πληθώρα καρδιοπαθών που με ικέτευαν να τους ορίσω ημέρα χειρουργείου, δεχόμενοι να καλύψουν τις δαπάνες των επεμβάσεών τους εξ ιδίων εσόδων, αφού θα εχειρουργούντο σε ιδιωτικό θεραπευτήριο. Ο λόγος μου έγινε πιστευτός από τους τότε (1985) ιθύνοντες του «Υγεία» και στις 16 Μαΐου 1985 ξεκινήσαμε με επιτυχία την καρδιοχειρουργική εκτός δημοσίου νοσοκομείου στην Ελλάδα. Πέντε χρόνια αργότερα, στις 3 Απριλίου 1990, η ομάδα μας πραγματοποίησε στο «Υγεία» την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς στην Ελλάδα.
Γεώργιος Τόλης
Καρδιοχειρουργός
