Κύριε διευθυντά
Προ ημερών ο καθηγητής κ. Θαν. Διαμαντόπουλος σε ένα εξαιρετικό άρθρο του στο Liberal, εκφράζει τη χαρά του ότι επιτέλους αρχίζει να εξετάζεται ο διχασμός με ψυχραιμία από λαμπρούς νέους ιστορικούς μας. Συμμερίζομαι απολύτως τη χαρά του. Προχωρώντας όμως παρακάτω αναφέρει και εμένα, όταν λέει: «Ενα δεν έκανα ποτέ (…): Σε αντίθεση με άλλους “γραφιάδες”, που εμφανίζονται εν προκειμένω εξαιρετικά απόλυτοι και κατηγορηματικοί –π.χ. Μαυρογορδάτος, Κακούρη κ.ά.–, ουδέποτε έως σήμερα τοποθετήθηκα στο ζήτημα ποιος εκ των δύο πρωταγωνιστών του Διχασμού είχε δίκαιο στην αφετηριακή βάση του, στο κεντρικό πολιτικό δίλημμα/ερώτημα “πώς έπρεπε να τοποθετηθεί η χώρα μέσα στη λαίλαπα της πρώτης παγκόσμιας ανθρωποσφαγής”». Ο αναγνώστης μπορεί να συμπεράνει ότι εγώ το έχω κάμει αυτό – ότι δηλαδή έχω τοποθετηθεί ως προς το τι έπρεπε να κάνει η χώρα μας μέσα στη λαίλαπα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.
Εδώ υπάρχει κάποια παρανόηση. Εγώ στα «Δύο Βήτα» εξετάζω εάν ευσταθούν οι κατηγορίες –όταν για πρώτη φορά τις εκτοξεύει ο Βενιζέλος εναντίον του Κωνσταντίνου την άνοιξη του 1915– για «γερμανοφιλία» «και παράβαση του Συντάγματος». Νομίζω ότι αποδεικνύω, πέραν κάθε αμφιβολίας, ότι τέτοιες κατηγορίες δεν στοιχειοθετούνται. Και επίσης ότι η απόφαση του βασιλιά να μη συμμετάσχουμε στη μοιραία εκστρατεία των Δαρδανελλίων, ήταν και ορθή και μέσα στα καθήκοντά του, όπως τα όριζε το γραπτό Σύνταγμα της χώρας μας τότε. Στο δε «Ουλάνοι στη Λάρισα» εξετάζω μια σειρά από δηλητηριώδεις μύθους της εποχής, και ανιχνεύω το πώς, το γιατί και με τι χρηματοδότηση δημιουργήθηκαν αυτά τα fake news. Υποδεικνύω δηλαδή μια σειρά θεμάτων που σκόπιμο θα ήταν να ερευνήσουμε, αν θέλουμε να καταλάβουμε κάποτε το τι μας συνέβη σε εκείνη την τραγική φάση της εθνικής ζωής μας, και ποιοι ήταν οι παίκτες, όχι μόνον οι φανεροί αλλά και οι κρυφοί.
Ούτε στο ένα ούτε στο άλλο μου βιβλίο τοποθετήθηκα ως προς το θέμα της συμμετοχής μας ή όχι στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και θα χρωστούσα χάρη στον κύριο καθηγητή, αν μου υπεδείκνυε τα σχετικά σημεία των κειμένων μου, ώστε –εάν υπάρχουν ασάφειες που τον παραπλάνησαν– να σπεύσω να τα αναδιατυπώσω.
