Κύριε διευθυντά
Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης Μητσοτάκη για τη διευκόλυνση της ψήφου των αποδήμων αποτελεί το πρώτο ουσιαστικό βήμα διασύνδεσης της ομογένειας με την Ελλάδα. Τα νομικά και πολιτειακά ερείσματα που δικαιολογούν την ευρεία συναίνεση και την πρόσφατη ψήφιση του Ν. 4648 από τη Βουλή διατυπώνονται αναλυτικά από τον συνταγματολόγο Νίκο Αλιβιζάτο στην έγκριτη εφημερίδα σας (24.7.23). ∆ιαφεύγουν ίσως την προσοχή του ευρύτερου κοινού οι λόγοι κοινωνικής και πολιτειακής συνοχής που καθιστούν την ψήφο των απανταχού αποδήμων Ελλήνων υπόθεση εθνικής συνείδησης και εθνικής ταυτότητας.
Αναφέρομαι συγκεκριμένα στις απόψεις του Ινστιτούτου Πολιτικής «Δεσμός» (desmospolicy.org) όπως εκτίθενται στην «Κ» της 24.7.23 από τα διοικητικά στελέχη του, Αφροδίτη Ξύδη και Γιώργο Λάσκαρη. Ας σημειωθεί ότι ο «Δεσμός», με έδρα τη Βοστώνη, εκμεταλλευόμενος τις διαδραστικά αναπτυσσόμενες τεχνολογίες κοινωνικών δικτυώσεων και τεχνητής νοημοσύνης, επιδιώκει την αναβάθμιση της ελληνικής ομογένειας ανά την υφήλιο με βάση μακρόπνοους, θεσμικά κατοχυρωμένους δεσμούς με τη μητέρα-πατρίδα. Σε πολλές χώρες της Δύσης, η ελληνική ομογένεια διανύει την τρίτη ή και την τέταρτη γενεά επιγόνων ενώ παράλληλα διαχέεται και διασπάται σε νέες κοινωνικές και πολιτισμικές ομάδες. Συναισθηματικές εκτιμήσεις για παραδοσιακές «ρίζες» αναβιώνουν με νέες μορφές, όχι κατ’ ανάγκην οικογενειακές, και συχνά εντάσσονται σε ευρύτερες κοινωνικές ή επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να προσφέρει τους συνδετικούς κρίκους που διευκολύνουν και καταξιώνουν τις επιδιώξεις των πολλών εκατομμυρίων διεσπαρμένων Ελλήνων, όχι κατ’ ανάγκην μόνον πρώτης γενεάς. Βασική επιδίωξη αποτελεί βέβαια το δικαίωμα ψήφου, ζήτημα που θα απαιτήσει καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις αλλά και καινοτόμες διαχειριστικές πρωτοβουλίες, όπως την εξουσιοδότηση προξενικών καταστημάτων (όχι κατ’ ανάγκην με Ελληνες υπαλλήλους!) σε απομακρυσμένες περιοχές για γραφειοκρατικές εργασίες και πιστοποιήσεις. Πώς αλλιώς, π.χ., θα εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των Ελλήνων της αχανούς πολιτείας της Καλιφόρνιας, σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερης από την Ελλάδα σε έκταση και σε πληθυσμό;
Οι λειτουργικές σχέσεις που συνδέουν την Ελλάδα-πατρίδα με τις πολλές «Ελλάδες» της διασποράς χρήζουν ιδιαιτέρων εκτιμήσεων και αντιμετωπίσεων κατά περίπτωση, κυβερνητικών/πολιτειακών αλλά και πολιτιστικών. Οι Ελληνες της κοινοπολιτειακής Αυστραλίας, π.χ., δεν κατανοούν το δικαίωμα ψήφου όπως οι Ελληνες της Νότιας Αφρικής ή της απολυταρχικής Ρωσίας. Η πολυπλοκότητα των διμερών θεμάτων θα απαιτήσει σίγουρα ένα καινούργιο «Τμήμα Διασποράς» του ΥΠΕΞ μας, ενώ παράλληλα θα αναπτύξει και θα ενσωματώσει μια άλλη Ελλάδα των 10 εκατ., με τεράστιες δυνατότητες οικονομικών, κοινωνικών και δημογραφικών εξελίξεων. Ας ελπίσουμε ότι το πρωτοπόρο Ινστιτούτο Πολιτικής «Δεσμός» θα λειτουργήσει σαν ένα εφαλτήριο εθνικής αφύπνισης.
