Κύριε διευθυντά
Με αφορμή το άρθρο (φύλλο 1/8) του κ. Πάσχου Μανδραβέλη με τίτλο «Το φτυάρισμα της Βουλής», στο οποίο διαπιστώνονται επιμέρους αδυναμίες του παρεχόμενου μέσω της ιστοσελίδας της Βιβλιοθήκης της Βουλής ψηφιοποιημένου υλικού, επιτρέψτε μου ορισμένες διευκρινίσεις.
Σε μεγάλο βαθμό οι παρατηρήσεις είναι εύστοχες, π.χ. δεν προσφέρεται η δυνατότητα αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά, γεγονός που δυσχεραίνει την πρόσβαση στην πληροφορία, ενώ η κατακερματισμένη παρουσίαση χωριστών αρχείων pdf για κάθε φύλλο και οι παραπομπές μέσω υπερσυνδέσμων καταστρέφουν την εποπτική θεώρηση των κειμένων. Ωστόσο, οι παραπάνω περιορισμοί σχετίζονται άμεσα με τα εκάστοτε διαθέσιμα μέσα κατά την περίοδο των ψηφιοποιήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, απαραίτητη είναι μια συνοπτική αναδρομή στην ιστορία της σχέσης της Βιβλιοθήκης του Κοινοβουλίου με την ψηφιακότητα.
Η Βιβλιοθήκη της Βουλής ήδη από το 1984 εισήγαγε μακροχρόνιο πρόγραμμα μικροφωτογράφισης, ακολουθώντας την πρακτική βιβλιοθηκών όπως η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου και η British Library. Τα μειονεκτήματα του μικροφίλμ (έλλειψη ευκρίνειας, χρονοβόρα και κουραστική για τα μάτια του χρήστη φυλλομέτρηση, ασπρόμαυρη εκδοχή, με αποτέλεσμα την απώλεια των χρωματικών διαβαθμίσεων π.χ. των διαφημίσεων) ξεπεράστηκαν εν συνεχεία με τη μετάπτωσή του σε ψηφιακό μέσο, με σαρώσεις υψηλής ανάλυσης. Και η Βιβλιοθήκη της Βουλής συντονίστηκε με τη διεθνή αλλαγή, όταν το 2007 προχώρησε στην ψηφιακή αναπαραγωγή του αρχείου των πλέον των 22.000 μικροταινιών, με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας», διασφαλίζοντας ανοικτή πρόσβαση στο ψηφιακό περιεχόμενο 3.500 περίπου τίτλων εφημερίδων και περιοδικών του 19ου και 20ού αιώνα και των Πρακτικών της Βουλής από το 1974 έως το 1996. Σε συνέχεια της μετάπτωσης, κρίθηκε ότι δεν ήταν σκόπιμη η επεξεργασία της εικόνας μέσω οπτικής αναγνώρισης χαρακτήρων (OCR), καθώς τα λογισμικά εκείνης της εποχής δεν απέδιδαν ποιοτικό αποτέλεσμα σε πολυτονικά συστήματα και παλαιότερες γραμματοσειρές. Η συστηματική ψηφιοποίηση συνεχίστηκε έκτοτε με ίδια μέσα και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα (που υπαγορεύουν π.χ. την πιστή αναπαραγωγή των τεκμηρίων χωρίς εξωραϊσμούς, εξ ου και τα σημάδια της φθοράς του χαρτιού, οι κηλίδες κ.λπ.).
Ολες οι προαναφερθείσες δυσχέρειες, ορατές υστεροσκοπικά, υπό το σημερινό, τεχνολογικά ενημερωμένο βλέμμα, έχουν εντοπιστεί εδώ και χρόνια από τη διοίκηση και τα στελέχη της Βιβλιοθήκης της Βουλής, που εργάστηκαν συστηματικά για την προετοιμασία της Διακήρυξης, τη διεξαγωγή της διαγωνιστικής διαδικασίας και την υποστήριξη της υλοποίησης του χρηματοδοτούμενου μέσω ΕΣΠΑ έργου «Ολοκληρωμένη ψηφιακή διαχείριση υλικού», υπο-έργο α/α 1 της πράξης «Ψηφιοποίηση τεκμηρίων της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων», που βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη, με ανάδοχο εταιρεία την Cosmote, σε συνέχεια σύμβασης που υπεγράφη τον Ιούνιο 2022 από τον πρόεδρο της Βουλής, Κωνσταντίνο Αν. Τασούλα, και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου ΟΤΕ, Μιχαήλ Τσαμάζ. Μέσω του εν λόγω έργου θα δημιουργηθεί ενιαίο περιβάλλον ψηφιοποίησης, τεκμηρίωσης, διαχείρισης και προβολής του πολιτιστικού αποθέματος της Βιβλιοθήκης της Βουλής, σύμφωνα με τα καθιερωμένα πρότυπα διαλειτουργικότητας και πολυκαναλικής προσέγγισης, με σκοπό την ανάδειξη του ρόλου του Κοινοβουλίου στη διαμόρφωση της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιστορίας. Πέραν της πρωτογενούς ψηφιοποίησης, προβλέπεται η επανεπεξεργασία του συνόλου τού ήδη ψηφιοποιημένου υλικού, το οποίο θα γίνει πλέον μηχαναναγνώσιμο (machine-readable), με ενσωματωμένα εργαλεία που επιτρέπουν αναζητήσεις με πολλαπλά κριτήρια.
Μετά την προγραμματιζόμενη εντός του 2024 ολοκλήρωση του έργου, θα είναι χαρά μας να είστε από τους πρώτους που θα συμβάλουν στην επικοινωνιακή διάχυση των αποτελεσμάτων του και στην ευχερέστερη οικειοποίησή του από τους πολίτες.
