Κύριε διευθυντά
Οταν διαβάζω για ανασχεδιασμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης (Απ. Λακασάς, 14/9/23) θλίβομαι, επειδή έχουν περάσει πάνω από 60 χρόνια από την ένταξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Ε.Ε.) στο επίσημο σχολικό σύστημα και σήμερα ακόμα ψαχνόμαστε για να κάνουμε μια σωστή μεταρρύθμιση. Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ που παραθέτει ο συντάκτης σας επιβεβαιώνουν τα ευρήματα μελετών του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου πριν από πολλά χρόνια. Επιγραμματικά, είχαμε τεκμηριώσει ότι δέκα χρόνια μετά την αποφοίτηση, κατά μέσον όρο (ανάλογα με την ειδικότητα), μόνο ένας στους τρεις αποφοίτους εργαζόταν με αντικείμενο σχετικό με το αντικείμενο των σπουδών του!
Επειδή ως μέλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου συμμετείχα συμβουλευτικά στις περισσότερες αποτυχημένες προσπάθειες, επιλέγω πρώτο πρόσωπο πληθυντικού για την απόδοση ευθυνών. Δεν παύω όμως να σκέπτομαι εκ των υστέρων τους λόγους για τους οποίους αποτύχαμε. Παραθέτω τους κυριότερους με τη μορφή ερωτημάτων:
1) Στο φάσμα –το ένα άκρο συμβατική σχολική εκπαίδευση και στο άλλο άκρο πλήρης μαθητεία (κατάρτιση) σε εργασιακούς χώρους– ποιο μοντέλο (ενδεχομένως και μεικτό) θα ήταν το καταλληλότερο για τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας;
2) Είναι τα προγράμματα σπουδών Ε.Ε. συμβατά με τα αντίστοιχα επικρατούντα περιεχόμενα εργασίας; Σε αυτό το ερώτημα τα ευρήματα σχετικής μελέτης μας ήταν επίσης απογοητευτικά.
3) Είναι η μέθοδος διδασκαλίας η σωστή;
Επιμένουμε στη μέθοδο της γενικής εκπαίδευσης, δηλαδή ομιλία-κιμωλία και διδακτέα-εξεταστέα ύλη;
4) Είναι οι εγκαταστάσεις των σχολείων κατάλληλες; Μια άλλη μελέτη έδειξε σχεδόν καμία διαφορά του κόστους της Ε.Ε. από αυτό της γενικής εκπαίδευσης! Περίπου το 96% του συνολικού κόστους της Ε.Ε. αφορά μισθούς εκπαιδευτικών. Η αντίστοιχη αναλογία κόστους, π.χ. στην Αμερική, είναι 5 προς 1!
5) Είναι κατάλληλο το εκπαιδευτικό προσωπικό; Το ερώτημα αυτό μπορεί να βρει απάντηση αν εξετάσουμε το πόσοι από τους διδάσκοντες επαγγελματικών μαθημάτων άσκησαν ποτέ επάγγελμα!
Οταν σχεδιάζαμε τα ΙΕΚ, αρχικά είχαμε επιλέξει να λειτουργούν ως νυκτερινά, ώστε να προσελκύσουμε επαγγελματίες της «πιάτσας» για να διδάξουν ως ωρομίσθιοι. Επειτα από έντονες πιέσεις της ΟΛΜΕ η διοίκηση του υπουργείου υποχώρησε και τα έκανε ημερήσια!
Υστερα από την παράθεση όλων των παραπάνω ερωτημάτων θεωρώ ότι οι υπεύθυνοι που θα σχεδιάσουν την Ε.Ε. πρέπει πρωτίστως να απαντήσουν στο πρώτο ερώτημά μου με κριτήρια κόστους/αποτελεσματικότητας.
