Κύριε διευθυντά
Σε επιστολή του στο φύλλο της «Κ» στις 19.10.2023 αναγνώστης, μεμφόμενος τους σύγχρονους Ελληνες, παραπέμπει στη φράση αρχαίου Αιγυπτίου ιερέα «Ελληνες αεί παίδες…». Σχετικά, θα ήταν χρήσιμο να αναφέρουμε τα ακόλουθα:
1. Σύμφωνα με τα σχετικά αποσπάσματα από το έργο του Πλάτωνος «Τίμαιος» (22b κ.ε.), ένας Αιγύπτιος ιερέας απευθυνόμενος στον Σόλωνα του είπε «Σόλωνα, Σόλωνα, εσείς οι Ελληνες είστε αιωνίως παιδιά. ∆εν υπάρχει γέρος Ελληνας», διευκρινίζοντας ότι «είστε όλοι νέοι στην ψυχή, γιατί δεν έχετε μέσα σας παλαιές αντιλήψεις από αρχαία παράδοση, ούτε και καμιά διδασκαλία που να πάλιωσε με το πέρασμα του χρόνου».
2. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι ο ιερέας στήριζε την άποψή του στο γεγονός ότι ο ελληνικός πολιτισμός είχε υποστεί πλήθος μεγάλων καταστροφών, ιδίως πυρκαγιές και κατακλυσμούς, που κατέστρεφαν τις καταχωρισμένες γνώσεις και τις όποιες παραδόσεις, αφήνοντας στη συλλογική μνήμη μόνο τα περί της εκάστοτε τελευταίας καταστροφής. Αντιθέτως, ο αιγυπτιακός πολιτισμός, αν και νεότερος, δεν είχε υποστεί μεγάλες καταστροφές διατηρώντας (στους ναούς) τη συσσωρευμένη γνώση και τις παραδόσεις. Σε αυτό το στοιχείο ο ιερέας απέδιδε τη «φρεσκάδα» του ελληνικού πνεύματος.
3. Αν και από το πλατωνικό κείμενο προκύπτει ότι ο ιερέας εκθείαζε το ελληνικό γένος (εδάφια 23-26), εντούτοις στις ημέρες μας η φράση «Ελληνες αεί παίδες…» χρησιμοποιείται με αρνητικό πνεύμα για τους σύγχρονους Ελληνες (είμαστε ευκολόπιστοι, δεν σοβαρευόμαστε και είμαστε επιπόλαιοι σαν τα παιδιά), μάλλον προϊόν της αποσπασματικής ανάγνωσης του πλατωνικού κειμένου.
Πηγή: Πλάτωνος Τίμαιος
Εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα (1992)
