Κύριε διευθυντά
Για 35 χρόνια δίδασκα στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Αν προσθέσω και τα πέντε των σπουδών μου, σύνολο 40. Μια σχολή όπου η απλή νοημοσύνη συμβαδίζει με το συναίσθημα.
Και τώρα στέκω άναυδη μπροστά στην τεχνητή νοημοσύνη χωρίς να την καταλαβαίνω, παρακαλώντας μόνο να μην εφευρεθεί και το τεχνητό συναίσθημα.
«Συστήματα και νοήματα, που στέγαζαν έως χθες τη ζωή των ανθρώπων», γράφει ο Γιάννης Θεοδωρακόπουλος το 1945, τη χρονιά που γεννήθηκα, στο «Πνεύμα του Ελληνισμού και η τροπή των καιρών», «σωριάζονται, όλη η πνευματική συναστρία της ζωής έχει μετακινηθεί και οι άνθρωποι της εποχής μένουν δίχως πνευματική στέγη».
Και προσθέτει παρακάτω: «Και ενώ φαίνεται ότι ένας ιδεολογικός κατακλυσμός πλημμυρίζει τους ανθρώπους, είναι δύσκολο να υπήρξε άλλη εποχή με τόσο πνευματική γύμνια και ψυχική αλητεία. Δυναμισμός μαζί και δαιμονισμός ανάμιξαν τόσο το κακό με το καλό, τη βία με τη νοσταλγία για την ελευθερία, που ο κοινός άνθρωπος, ενώ κατασπάζεται τη βία, νομίζει ότι γεύεται τον καρπό της ελευθερίας».
Θα μπορούσε να το ‘γραφε και σήμερα. Η ανθρωπότητα και σήμερα ανανεώνεται και προσπαθεί να πλάσει τον καινούργιο άνθρωπο. Τον άνθρωπο της τεχνητής νοημοσύνης.
«Είναι άραγε δυνατόν ο δαιμονισμός της τεχνικής και της οικονομίας να δημιουργήσει ποτέ πνευματικό μύθο, το φως της ζωής;» αναρωτιέται ο Θεοδωρακόπουλος. «Οπου η οικονομία και η τεχνική γίνονται αυτοσκοπός της ζωής, αποσυνθέτουν τα μυθικά της στοιχεία, δηλαδή την ανώτερη ενότητα και μεταφυσική ρίζα της ζωής. Η τεχνική που τόσο ξεθώριασε την ψυχικότητα των ανθρώπων είναι η κυριότερη αιτία που έπεσαν οι άνθρωποι στον πρωτογονισμό των αισθημάτων και των ιδεών».
Για να καταλήξει: «Κι όμως η ανθρωπότητα καμιά τεχνική κατάκτηση δεν μπορεί να παρατήσει ή να αθετήσει. Οσο τραγικός κι αν γίνεται ο δρόμος της, πρέπει να τον διανύσει, αλλιώς η μελλοντική σύνθεση του μύθου της δεν θα έχει πληρότητα».
Δεν ξέρω αν το έχουμε καταλάβει, αλλά διανύουμε σήμερα μία περίοδο στην οποία μια καινούργια δύναμη σπρώχνει τον άνθρωπο να ανακαλύψει ένα καινούργιο κοσμοπολίτικο μύθο ζωής, μία καινούργια τάξη πραγμάτων.
Για την ώρα, ομολογώ ότι νιώθω πολύ μικρή νοητικά και πολύ μεγάλη ηλικιακά για να αντιληφθώ όλη αυτή την κοσμογονία που συντελείται γύρω μου. Και παίρνω κουράγιο για να συνεχίσω να πορεύομαι ανάμεσα στο χθες και στον καινούργιο έφηβο, το εγγόνι του Ομήρου, και του Πλωτίνου, τον νέο Ελληνα, τη φύτρα της ελληνικής γης από τα λόγια του μεγάλου χριστιανού Ελληνα φιλοσόφου και δασκάλου και αγωνίζομαι να κατανοήσω χωρίς να χάσω ούτε στιγμή την πίστη μου συνδυάζοντας τον ρεαλισμό με το συναίσθημα.
