Κύριε διευθυντά
Σε ρεπορτάζ του («Καθημερινή» 14.11.2023) ο κ. Απόστολος Λακασάς παραθέτει τα συμπεράσματα συνεδρίου, που ασχολήθηκε με «τους παράγοντες που οδήγησαν Ελληνες επιστήμονες να μεταναστεύσουν κατά τη διάρκεια της κρίσης και γιατί δεν επιστρέφουν». Συμφωνώ με τη διατυπωθείσα άποψη ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης η κύρια αιτία φυγής στο εξωτερικό των περισσοτέρων από αυτούς τους συμπολίτες μας, ήταν οικονομικοί παράγοντες. Ωστόσο αυτοί οι παράγοντες δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τη φυγή από τη χώρα μας πολλών νέων γιατρών. Των γιατρών που αναγκάστηκαν να φύγουν και συνεχίζουν να φεύγουν αμέσως μετά την αποφοίτησή τους από τις Ιατρικές μας Σχολές, εξαιτίας της τελείως αναξιοκρατικής επιλογής στην οποία υποβάλλονται προκειμένου να αρχίσουν εκπαίδευση στην ειδικότητα της επιθυμίας τους.
Ως γνωστόν, στη χώρα μας το μοναδικό κριτήριο που καθορίζει πότε ένας γιατρός αρχίζει εκπαίδευση στην ειδικότητα, είναι ο αριθμός πρωτοκόλλου που λαμβάνει η σχετική αίτησή του προς το υπουργείο Υγείας.
Για να αρχίσει αυτήν την εκπαίδευση κάθε γιατρός, πρέπει να περιμένει στη σειρά μετά από όλους τους συνυποψηφίους του, που ενδιαφέρονται για την ίδια εκπαίδευση και έχουν υποβάλει σχετική αίτηση με αριθμό πρωτοκόλλου προγενέστερον εκείνου της δικής του αίτησης. Και αυτή η αναμονή διαρκεί από ένα έως δεκατέσσερα χρόνια! Οι γνώσεις, οι δεξιότητες, οι ικανότητες και το ήθος του υποψηφίου ουδόλως λαμβάνονται υπ’ όψιν. Γι’ αυτόν τον λόγο, επί αρκετές δεκαετίες, ακόμη και πριν από την κρίση του 2010, αναχωρούν για το εξωτερικό μερικές δεκάδες νέων γιατρών κάθε χρόνο. Είναι οι αριστεύοντες μεταξύ των αποφοίτων των Ιατρικών μας Σχολών. Ηδη αριθμούνται σε αρκετές εκατοντάδες. Πολλοί απ’ αυτούς είναι σήμερα καθηγητές σε διάσημες Ιατρικές Σχολές ή περιζήτητοι ερευνητές σε μεγάλα Ερευνητικά Κέντρα Ιατροβιολογίας προηγμένων χωρών του εξωτερικού. Ο επαναπατρισμός τους είναι πολύ δύσκολος ακόμη και αν ληφθούν μέτρα, που προτάθηκαν στο υπό συζήτηση συνέδριο, όπως είναι «η θέσπιση φορολογικών κινήτρων», «η βελτίωση των απολαβών», «η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας» κ.ά.
Νομίζω όμως ότι το μέτρο που μπορούμε να εφαρμόσουμε εύκολα, αδαπάνως και αποτελεσματικά για ανάσχεση αυτού του συνεχιζόμενου brain drain, είναι η κατάργηση της αναξιοκρατίας στην επιλογή των γιατρών για έναρξη εκπαίδευσης στην ειδικότητα της επιθυμίας τους. Να την αντικαταστήσουμε με την αξιοκρατία και την αξιολόγηση. Οπως γίνεται σε όλα τα προηγμένα κράτη. Οπως την εφαρμόζουμε κι εμείς από ετών στην επιλογή των ικανοτέρων για εισαγωγή στα πανεπιστήμια ή πρόσφατα για προαγωγή σε ανώτερες θέσεις της διοικητικής πυραμίδας του Δημοσίου.
Αποφεύγω να αναφερθώ στους λόγους για τους οποίους δεν την έχουμε εφαρμόσει μέχρι σήμερα. Αρκούμαι στην ευχή και την ελπίδα ότι θα την εφαρμόσει ο νέος υπουργός Υγείας, πριν τελειώσει η θητεία του. Υπουργός μιας κυβέρνησης που ευαγγελίζεται την αξιοκρατία και την αξιολόγηση.
