Kύριε διευθυντά
Μια ανάσα πριν από την 9η δεκαετία της ζωής μου, τις δυσκολίες του ύπνου τις αντιμετωπίζω με τον… τρόπο του Καβάφη.
«Εν μέρει για να εξακριβώσω μια εποχή,
εν μέρει και την ώρα να περάσω,
την νύχτα χθες πήρα…» τους Παράλληλους Βίους του Πλουτάρχου να διαβάσω…
Ο Αντίγονος ο μονόφθαλμος, στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου και γενάρχης του Βασιλικού Οίκου των Αντιγονιδών της Μακεδονίας, μαζί με τον υιό του τον Δημήτριο τον Πολιορκητή (337-283 π.Χ.) διεκδίκησαν, δυναμικά, από τους άλλους επιγόνους του Μ. Αλεξάνδρου, την απέραντη αυτοκρατορία που κληροδότησε, αλλά τελικά ηττήθησαν στη μάχη της Ιψού (301 π.Χ.) από τους άλλους επίδοξους διαδόχους (Πτολεμαίος Σέλευκος, Λυσίμαχος κ.λπ.).
Ο Πλούταρχος περιγράφει τον Δημήτριο ως «πρόσωπο σπανίας και εκπληκτικής ομορφιάς», αλλά με χαρακτήρα άστατο, ακόλαστο και αντιφατικό. Ενας θρυλικός εραστής του πολέμου αλλά και εραστής πολυάριθμων ωραίων γυναικών, και προικισμένος με ιδιαίτερες στρατιωτικές ικανότητες.
Νεαρός, όμως, και άπειρος, «…ηττήθηκε κοντά στην πόλη Γάζα, όπου αιχμαλωτίστηκαν οκτώ χιλιάδες άνδρες του και πέντε χιλιάδες σκοτώθηκαν. Εχασε επίσης τη σκηνή του, τα χρήματά του και γενικά όλα τα προσωπικά του αντικείμενα», σημειώνει ο Πλούταρχος, αλλά ο νικητής της μάχης, ο Πτολεμαίος, «τα έστειλε πίσω μαζί με τους φίλους του, συνοδεύοντας με το φιλάνθρωπο και γεμάτο ευγνωμοσύνη μήνυμα πως ο πόλεμος δεν πρέπει να γίνεται για τα πάντα, αλλά για τη δόξα και την εξουσία. Ο Δημήτριος τα δέχτηκε και ευχήθηκε στους θεούς να μη χρωστάει ευγνωμοσύνη για πολύ χρόνο στον Πτολεμαίο, αλλά γρήγορα να του την ανταποδώσει», πάντα κατά τον Πλούταρχο.
Ετσι, παρά τις ανελέητες μεταξύ τους μάχες, τους επιγόνους του Μ. Αλεξάνδρου διέκρινε και μια αντίληψη, ούτως ειπείν, ιπποτικής συμπεριφοράς. Και ο αθάνατος Πλούταρχος, με την αφήγησή του, μας παραδίδει, θα έλεγα, ένα μάθημα πολεμικού πολιτισμού, από τα βάθη των αιώνων. Ασφαλώς η επικαιρότητα των ημερών στην ίδια πόλη καθιστά αυτή την αντίληψη και προτροπή του Πλουτάρχου, «ο πόλεμος δεν πρέπει να γίνεται για τα πάντα», λίαν επίκαιρη.
Αντώνης Ν. Βενέτης
Μοναστηράκι Δωρίδος
