Κύριε διευθυντά
Το ChatGPT μας εντυπωσιάζει, αλλά πρέπει να ξέρουμε τα όριά του πριν φαντασθούμε ότι πλησιάζει τη γενική τεχνητή νοημοσύνη. Εξαρχής ονομάσθηκε σύστημα «ψιλοκουβέντας» (chat) γιατί ο κατασκευαστής του θέλει να προειδοποιήσει εκ των προτέρων ότι όσα γράφει δεν πρέπει να θεωρηθούν απολύτως αξιόπιστα. Αυτό οφείλεται όχι στο ότι κάνει τυχαία σφάλματα, αλλά στον ίδιο τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος αυτού: παράγει νοηματικά συνεκτικό κείμενο χωρίς να το κατανοεί πλήρως. ∆ιαβάζοντας εκατομμύρια κείμενα του ∆ιαδικτύου, δεν διδάσκεται το πλήρες νόημα των λέξεων, αλλά μόνο το πώς ταιριάζουν οι λέξεις μεταξύ τους, το πως συντίθενται σε αλυσίδες. Το chat είναι μία μηχανή συμφραζομένων. Ξέρει ότι υπάρχουν «σκοτεινές νύχτες» και «σκοτεινές σκέψεις» αλλά όχι «σκοτεινές πατάτες», αλλά αυτό το ξέρει μόνο επειδή στα κείμενα που «αφομοίωσε» δεν συνάντησε ποτέ το ζεύγος λέξεων «σκοτεινές πατάτες». ∆εν κατέχει πλήρως τι σημαίνει κάθε λέξη, αλλά μόνο με ποιες λέξεις «κάνει παρέα». Γι’ αυτό οι συστηματικές προσπάθειες που γίνονται να βελτιωθούν οι απαντήσεις του με στοχευμένες επεμβάσεις δεν επαρκούν.
Επειδή, όμως, τίποτα δεν πείθει καλύτερα από μιαν δοκιμή, δοκίμασα τις μεταφραστικές ικανότητες του Chat GPT-3.5 ζητώντας να μεταφράσει από τα γαλλικά και τα γερμανικά στα ελληνικά τις τέσσερις πρώτες προτάσεις από την αριστουργηματική νουβέλα (1944) «Gigi» (Ζίζι) της μεγάλης Γαλλίδας συγγραφέως Κολέτ (1873-1954):
Προτροπή 1: Μετάφρασε στα ελληνικά το κείμενο: – N’oublie pas que tu vas chez tante Alicia. Tu m’entends, Gilberte? Viens que je te roule tes papillotes. Tu m’entends, Gilberte? – Je ne pourrais pas y aller sans papillotes, grand-mère? – Je ne le pense pas, dit avec modération Mme Alvarez.
ChatGPT:
– Μην ξεχνάς ότι πηγαίνεις στη θεία Αλισία. Ακούς, Γκιλμπέρτ; Ελα να σου κάνω τα φουλάρια. Ακούς, Γκιλμπέρτ;
– ∆εν θα μπορούσα να πάω χωρίς φουλάρια, γιαγιά; – ∆εν το πιστεύω, είπε με μετριοπάθεια η κυρία Αλβαρέζ.
Προτροπή 2: Μετάφρασε στα ελληνικά το ακόλουθο κείμενο: «Vergiß nicht, daß du heute zu Tante Alicia gehst, hörst du, Gilberte? Komm her, daß ich dir die Wickel ins Haar steck’. Hörst du?» «Könnte ich nicht einmal ohne Locken gehen, Großmutter?» «Das glaube ich wohl nicht», antwortete Frau Alvarez mit würdiger Gelassenheit.
ChatGPT:
«Μην ξεχνάς ότι πηγαίνεις σήμερα στη θεία Αλισία, ακούς, Γκιλμπέρτ; Ελα εδώ, να σου βάλω τις μπούκλες στα μαλλιά. Ακούς;». «∆εν θα μπορούσα μια φορά να πάω χωρίς καρκαλούδες, γιαγιά;» «Το πιστεύω μάλλον όχι», απάντησε η κυρία Αλβαρέζ με αξιοπρεπή χαλάρωση».
Από τα γαλλικά οι μπούκλες μεταφράστηκαν ως «φουλάρια», ενώ από τα γερμανικά έγιναν «καρκαλούδες», επίσης Gelassenheit σημαίνει μάλλον «άνεση, ηρεμία» και όχι «χαλάρωση».
Το chat δεν ασχολείται τόσο με λέξεις, όσο με συμφραζόμενα.
