Κύριε διευθυντά
Στέλνω την παρούσα επιστολή, μετά την απρεπή και προσβλητική συμπεριφορά του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης του πρωθυπουργού στο Λονδίνο. Γνωρίζοντας τις θέσεις μας για τα Γλυπτά του Παρθενώνα και γενικότερα την ελληνική διεκδικητική στάση απέναντι στο ζήτημα αυτό, έρχομαι να προσθέσω, στη φαρέτρα των ελληνικών επιχειρημάτων, κάποια επιπρόσθετα στοιχεία, τα οποία ενδεχομένως μπορούν να φανούν χρήσιμα σε οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, πέρα από τη συνεχή διεκδίκηση που προβάλλουμε, θεωρώ ότι ένα πολύ καλό επιχείρημα είναι ότι αυτή η κλοπή των ελληνικών αρχαιοτήτων είχε ήδη καταγγελθεί από την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Από τους ίδιους τους επαναστατημένους Ελληνες, οι οποίοι, στις εφημερίδες που εξέδιδαν κατά τη διάρκεια του Αγώνα για την Ανεξαρτησία μας, ανάμεσα στα άλλα, προέβαλαν το ζήτημα της αφαίρεσης αρχαιοτήτων από επιτήδειους Ευρωπαίους, οι οποίοι, σε συνεννόηση με την τουρκική διοίκηση, προχωρούσαν στην κλοπή αυτών εκμεταλλευόμενοι τη χαώδη κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα.
Οι ίδιοι οι Επαναστάτες καταγγέλλουν την κλοπή από τον Λόρδο Ελγιν, σε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδος «Εφημερίς των Αθηνών», στο φύλλο της 17ης Ιανουαρίου του 1826, σε σχετικό άρθρο, με τίτλο: «Περί των αρχαιοτήτων». Η εφημερίδα αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος της στην παράνομη απόσπαση αρχαιοτήτων και την εξαγωγή τους σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Πρόκειται, όπως γράφουν οι Επαναστάτες, για μια αισχρή πράξη των ξένων, οι οποίοι, σε συνεργασία με τους Τούρκους, αρπάζουν τα αρχαία λείψανα, όπως χαρακτηριστικά γράφει η εφημερίδα, για να κοσμήσουν τις πατρίδες τους. Στο φύλλο αυτό οι Ελληνες κατηγορούν τον Λόρδο Ελγιν όχι μόνο για την κλοπή διαφόρων αρχαιοτήτων αλλά και για την κακομεταχείρισή τους.
Παράλληλα, στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας «Εφημερίς των Αθηνών» δημοσιεύεται και επιστολή του γενικού γραμματέα της Διοίκησης Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου προς τον Ολλανδό συνταγματάρχη Ρόττιερς –ο οποίος έκλεψε από τη Μήλο αρχαιότητες– στην οποία τον εγκαλεί για την ιταμή πράξη του. Στην επιστολή αναφέρεται ότι πολλοί Ευρωπαίοι, σε συνεννόηση με την τουρκική Διοίκηση, αρπάζουν αρχαιότητες από την Ελλάδα και τις μεταφέρουν στις πατρίδες τους.
Επίσης, στο φύλλο της «Γενικής Εφημερίδος Ελλάδος», περίπου ένα χρόνο νωρίτερα, στις 9 Δεκεμβρίου του 1825, έγινε ειδική αναφορά στα ζητήματα της αρχαιοκαπηλίας. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι πολλοί ξένοι άρπαξαν από την Ελλάδα αρχαιότητες.
Επιπροσθέτως, με διαταγή στις 22 Φεβρουαρίου του 1826, το Εκτελεστικό Σώμα της Προσωρινής Διοίκησης της Ελλάδος, εκτός του ότι αναγνωρίζει ότι όλες οι αρχαιότητες είναι εθνικό ζήτημα και η διατήρηση αυτών είναι αναγκαία, αποφασίζει τον τρόπο με τον οποίο θα φυλάσσονται.
Στα προηγούμενα πρέπει να προσθέσουμε ότι ο Εθνικός Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, στις 28 Ιουνίου 1830, με εγκύκλιό του προς τους επιτρόπους και τους διοικητές της Επικράτειας, θέτει το πλαίσιο και τα μέτρα που λαμβάνονται για να προστατευθούν οι ελληνικές αρχαιότητες. Συνημμένα σου στέλνω φωτοτυπημένο αντίγραφο του ως άνω εγγράφου για το αρχείο σου.
Ολα τα παραπάνω περιέχονται στο τελευταίο βιβλίο μου, με τίτλο «Το Χρονικό της Επανάστασης μέσα από τις Εφημερίδες της Παλιγγενεσίας. 1821. Στην φωτιά, με αίμα και μελάνι», στις σελίδες 558, 564, 582, 598, 1109.
Πιστεύω ότι είναι σημαντικό, και με βάση τα παραπάνω αποδεικτικά στοιχεία –που, φυσικά, δεν είναι τα μόνα–, η ελληνική Πολιτεία να στέλνει το μήνυμα ότι οι καταγγελίες για τις κλοπές των αρχαιοτήτων μας ξεκίνησαν από την περίοδο που ακόμη πολεμούσαμε για την Ελευθερία μας, στην Επανάσταση του 1821, και ότι επί 200 χρόνια καταγγέλλουμε και διεκδικούμε την επιστροφή όσων μας ανήκουν.
Αντίστοιχες επιστολές απέστειλα προς τον πρωθυπουργό, τον πρόεδρο της Βουλής, τους πολιτικούς αρχηγούς, τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, τους βουλευτές και τους ευρωβουλευτές όλων των κομμάτων.
*Βουλευτής Ν.Δ. Α΄ Θεσσαλονίκης
