Κύριε διευθυντά
Σε λίγο καιρό εκτός από διευθυντές σχολείων, δυσεύρετοι θα είναι και οι εκπαιδευτικοί. Οι διευθυντές σχολείων –κυρίως ∆ημοτικών– παραιτούνται, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ» (φ. 30/12), γιατί δεν αντέχουν. Η πλειονότητα όσων είναι εκτός εκπαίδευσης (των γονέων συμπεριλαμβανομένων) βλέπουν το νέο φαινόμενο ολίγον σκωπτικά, δεν αντέχουν λένε γιατί πρέπει να δουλέψουν σοβαρά.
Το ρεπορτάζ αναφέρει ότι το φαινόμενο έχει μια σειρά από αιτίες, μαθητές και γονείς που γίνονται ολοένα και περισσότερο «δύσκολοι» στη συνεργασία, αυξανόμενο φόρτο εργασίας και άλλα που κάνουν τη ζωή εκπαιδευτικών και διευθυντών δύσκολη.
Το φαινόμενο όμως ούτε τόσο απλό, ούτε μόνο ελληνικό είναι. Η φετινή σχολική χρονιά στη Φλόριντα ξεκίνησε με 7.000 κενά και όπως συμβαίνει τουλάχιστον τα τελευταία πέντε χρόνια στο Ηνωμένο Βασίλειο, ψάχνουν τον δάσκαλο με το ντουφέκι. Γιατί όμως; Και στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο και καλύτερη οργάνωση υπάρχει και οι μισθοί είναι –σχετικά πάντα– καλύτεροι (48.000 μεικτά τον χρόνο πρώτος μισθός στη Φλόριντα), άρα τι είναι αυτό που κάνει τη δουλειά του εκπαιδευτικού τόσο δυσκολότερη;
Συνοπτικά: Η δουλειά του εκπαιδευτικού ήταν πάντα δύσκολη, καθώς έχει την ευθύνη των παιδιών των πολιτών, που κατά κανόνα είναι το πιο σημαντικό στη ζωή του. Ωστόσο εσχάτως και περισσότερο στη χώρα μας ο εκπαιδευτικός είναι ο μόνος εκπρόσωπος της πολιτείας που ο γονέας μπορεί να προσεγγίσει ανέξοδα, να αμφισβητήσει, ενίοτε και να του επιτεθεί γιατί θεωρεί ότι κάνει λάθος ή ακόμη χειρότερα είναι άδικος με το παιδί του. Αυτήν την αποδόμηση είναι δύσκολο να μην την υιοθετήσει μερίδα μαθητών και όλοι ξέρουμε –χωρίς να είναι λάθος– ότι στους μαθητές Δημοτικού δεν μπορείς να υπερβάλεις σε αυστηρότητα. Το να τα καταφέρνεις στη διαχείριση της καθημερινότητας απαιτεί και ικανότητες και τεράστια υπομονή.
Και πάμε στα ακόμη πιο ουσιαστικά: Η πολιτεία γνωρίζει ότι η εκπαίδευση είναι εξαιρετικά πολύπλοκη και δύσκολη διαδικασία. Οποιος μπλέκει μαζί της έχει απώλειες, ακριβώς γιατί ο κάθε γονιός έχει τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις του. Τι κάνει λοιπόν; Βάζει μπροστά τον εκπαιδευτικό –και τον διευθυντή– θεσμικά και διοικητικά απροστάτευτο και γλιτώνει από το κόστος. Ο εκπαιδευτικός λοιπόν κρίνεται –και συχνά αποδομείται– πανταχόθεν. Από τους μαθητές και τους γονείς τους καθημερινά, από την πολιτεία που γίνεται όλο και πιο πιεστική αφού μόνο στους υπαλλήλους της μπορεί να ασκήσει πίεση, η υπόλοιπη κοινωνία δεν υπόκειται σε έλεγχο.
Ακόμα πιο ουσιαστικά: Σ’ έναν υλιστικό κόσμο που κυριαρχεί –καλώς ή κακώς– το μέγεθος της περιουσίας και εφ’ όσον η οικονομία πάει καλά όπως στη Δύση, πείτε μου σήμερα έναν καλό λόγο για τον οποίο ένας φωτισμένος θα επιλέξει να γίνει δάσκαλος ή καθηγητής, ενώ μπορεί να γίνει οτιδήποτε άλλο και να βγάζει τα διπλά. Να γίνει δηλαδή κοσμοκαλόγερος της γνώσης, να μην μπορέσει να αγοράσει σπίτι ποτέ του και να ακούει και τα σχολιανά του καθημερινά. Με άλλα λόγια να είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης, υπό συνεχή πίεση, υποαμειβόμενος και εκτεθειμένος, και όλο αυτό να χειροτερεύει.
Η δουλειά του εκπαιδευτικού ήταν στα χρόνια της Μεταπολίτευσης στόχος ζωής για νέους και κυρίως νέες που εγκατέλειπαν τη μικροκοινωνία της υπαίθρου και έβρισκαν διέξοδο σε μία αξιοπρεπή δουλειά με καλή για τα δεδομένα της εποχής αμοιβή και κοινωνική αναγνώριση.
Σήμερα, όπως πάμε, ο εκπαιδευτικός γίνεται το «κορόιδο» της κοινωνίας. Ας μην απορούμε λοιπόν γιατί παραιτούνται οι διευθυντές και γιατί δεν έχουμε τους τέλειους δασκάλους που ονειρευόμαστε.
*Διευθυντής 7ου Δημοτικού Σχολείου Χαλανδρίου
