Κύριε διευθυντά
Τα αγραφιώτικα χωριά ήταν το 1943-1944 πανελλήνιο κέντρο της ΕΑΜικής αντίστασης. ∆εκαπεντάχρονος μαθητής στο Γυμνάσιο Καρδίτσας, περνούσα τον περισσότερο καιρό στη γενέτειρα Καστανιά Αγράφων. Ο λόγος; Οι συνεχείς συγκρούσεις ανταρτών – Ιταλογερμανών, με τα συνεπαγόμενα αντίποινα, κάψιμο χωριών κ.λπ., δεν επέτρεπαν την κανονική λειτουργία του γυμνασίου. Και ναι μεν δεν μάθαινα γράμματα, ήμουν όμως πολύ ευτυχής που μπορούσα να παίζω από το πρωί έως το βράδυ με τους συνομηλίκους μου, αναπνέοντας τον υπέροχο βουνίσιο αέρα.
Δεν μου αρκούσαν όμως τα συνηθισμένα παιχνίδια. Οι πολεμικές επιχειρήσεις στα διάφορα μέτωπα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που παρακολουθούσαμε από το ραδιόφωνο, και οι συγκρούσεις ανταρτών με τους Ιταλογερμανούς δημιουργούσαν μια πολεμική ατμόσφαιρα. Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα, είχα προσωπικά αναπτύξει δύο παθιασμένα… χόμπι: τα όπλα και τα άλογα του ιππικού των ανταρτών. Η ικανοποίηση και των δύο ήταν παράνομη και απαιτούσε τόλμη. Και, φυσικά, εμπεριείχε κινδύνους. Η διοίκηση των ανταρτών είχε απαγορεύσει τους άσκοπους πυροβολισμούς επί ποινή παραπομπής στο ανταρτοδικείο. Ούτε βέβαια τα άλογα των ανταρτών του ιππικού ήταν διαθέσιμα για περιπάτους από ανεύθυνους εφήβους. Αυτά όμως δεν μπορούσαν να εμποδίσουν έναν παθιασμένο έφηβο να ικανοποιήσει το πάθος του.
Προϋπόθεση για την ικανοποίηση του πρώτου πάθους ήταν η απόκτηση όπλου και φυσιγγίων. Στην Καστανιά, όπως και σ’ όλα τα χωριά, υπήρχε ο εφεδρικός ΕΛΑΣ. Κατά καλή μου τύχη, ο έφεδρος ΕΛΑΣίτης Αντώνης φλερτάριζε την οικιακή βοηθό μας και είχε σοβαρό λόγο να τα ‘χει καλά μαζί μου. Την παντρεύτηκε τελικά και έφυγαν από τη ζωή και οι δύο αφού απέκτησαν παιδιά και εγγόνια. Παρά τον κίνδυνο που διέτρεχε ο Αντώνης, μου δάνεισε το όπλο του, μια ιταλική αραβίδα. Μου έδωσε και μερικά φυσίγγια. Τρελός από χαρά, έσπευσα στο αγαπημένο μου καστανόδασος και έριξα όλα τα φυσίγγια στα πουλιά, χωρίς όμως να πετύχω κανένα. Ηταν δύσκολο να ζητήσω κι άλλα φυσίγγια από τον Αντώνη. Κάποιος όμως μου σφύριξε ότι στο οστεοφυλάκιο του νεκροταφείου, μέσα σ’ ένα σωρό από κρανία, ήταν κρυμμένο ένα κιβώτιο με φυσίγγια. Σε μικρότερη ηλικία είχα δει από την πόρτα του οστεοφυλακίου τον σωρό με τις νεκροκεφαλές και είχα πάρει τέτοια τρομάρα που δεν πλησίαζα πλέον το νεκροταφείο. Προσπαθούσα να περάσω όσο μπορούσα πιο μακριά απ’ αυτό το εφιαλτικό μέρος. Τώρα, όμως, το κίνητρο ήταν πολύ ισχυρό και έπρεπε να βρεθεί τρόπος ν’ αποκτήσω τα πολυπόθητα φυσίγγια.
Τα απέκτησα ύστερα από μια τολμηρή όσο και επικίνδυνη επιχείρηση που πραγματοποίησα με τον πιστό μου φίλο και ξάδελφο Στέφο. Εφοδιασμένοι με αρκετά πυρομαχικά επισκεφθήκαμε την άλλη μέρα το αγαπημένο μας καστανόδασος. Με τον πρώτο πυροβολισμό πέτυχα ένα πουλί στα τριάντα μέτρα. Ο ενθουσιασμός μου για την πρωτοφανή αυτή επιτυχία δεν κράτησε πολύ. Δυστυχώς, η επιτυχία αυτή δεν ήταν αποτέλεσμα της σκοπευτικής μου δεινότητας. Ηταν καθαρό θέμα τύχης. Παρά τους πολλούς πυροβολισμούς, κανένα άλλο πουλί δεν υπέφερε από μένα. Ημουν υποχρεωμένος να παραδεχθώ ότι η σκοποβολή δεν περιλαμβανόταν μεταξύ των ταλέντων μου. Με τους πυροβολισμούς, τα πουλιά πέταξαν μακριά και έτσι περιοριστήκαμε να σημαδεύουμε κάποιο κλαδί. Η παντελής έλλειψη πείρας και πρόνοιας κατέστησε τους πυροβολισμούς αυτούς επικίνδυνους. Θα μπορούσαν να αποβούν και μοιραίοι. Οι κόρες του Κώστα Κορδάτου, επιστρέφοντας από το χωράφι, είπαν στους συγχωριανούς ότι άκουσαν πολλούς πυροβολισμούς και δυο-τρεις σφαίρες σφύριξαν πάνω από τα κεφάλια τους.
Με το επεισόδιο αυτό εκτονώθηκε αρκετά το πάθος μου για τα όπλα. Το θυμάμαι κάθε φορά που επισκέπτομαι το νεκροταφείο της Καστανιάς και αντικρίζω το γελαστό πρόσωπο του Στέφου στη φωτογραφία που είναι τοποθετημένη στον τάφο του. Εφυγε πριν από λίγα χρόνια ο πιστός σύντροφος των αξέχαστων εφηβικών περιπετειών.
*Επίτιμος διευθυντής Ευρωπαϊκής Επιτροπής
