Κύριε διευθυντά
Με ενδιαφέρον και έκπληξη διαβάσαμε άλλη μια νέα… αποκάλυψη για τον Ομηρο σε άρθρο από τον καθηγητή κ. Μιχάλη Κοσμόπουλο («Καθημερινή» 13ης Ιουνίου 2024). Οτι δεν υπάρχει αυτός ο ένας Ομηρος που καυχώμεθα και τον μνημονεύουμε ως τον πατέρα των Ελληνικών γραμμάτων και τον δημιουργό των δύο υψηλοτέρων ποιητικών έργων μέχρι και σήμερα, αλλά πολλοί. Είναι και αυτή μια από τις τόσες απόψεις που έχει δημιουργήσει το Ομηρικό ζήτημα κυρίως από τον καιρό του Γερμανού August Wolf (1795), ο οποίος απέκρουε την άποψη της ενότητας καθενός από τα ποιήματα και το ότι αυτά ήταν έργο ενός μόνο ποιητή και ουσιαστικά εξαφάνιζε τον Ομηρο.
Λυπούμαι διότι ο κ. καθηγητής και διακεκριμένος αρχαιολόγος με σημαντικές πρόσφατες ανασκαφικές ανακαλύψεις μάς ξαναφέρνει δύο αιώνες πίσω στο Ομηρικό ζήτημα. Στις λίγες λέξεις που επιτρέπει η φιλόξενη εφημερίδα σημειώνω:
α) Ξεχνάει μια παράδοση χιλιετιών για τη μοναδικότητα του ποιητή (ας θυμίσω πως οι ξένοι ποιητές την σέβονται. Ο Μilton π.χ. τον λέει Μελησιγένη αποδεχόμενος την παράδοση του επικρατέστερου βίου του ποιητή).
β) Δεν λαμβάνει υπ’ όψιν νέους ερευνητές που δέχονται πια ότι καθένα από τα δύο ποιήματα έχει μια θαυμαστή ενότητα και αποκλείουν βέβαια τον ντροπιαστικό τίτλο για ποιητή: συμπιλητής (συμπίλημα: άτεχνη συρραφή κειμένων: Μπαμπινιώτης).
γ) Τελειώνω με τα λόγια του συγχρόνου μελετητή του Ομήρου Wolfgang Schadewaldt στο έργο του για τον «Ομηρο και το έργο του» (μτφρ. Κακριδή 1980):
«Το ποίημά του ξεσκισμένο και κομματιασμένο από τις επίμονες ερευνητικές προσπάθειες ενός και αιώνα, ζητούσε να του ξαναδώσουμε την ολοκληρωμένη μορφή του και να το καταλάβουμε ως βλαστάρι του αιώνα του. Γιατί το ποίημα αυτό είναι ποίηση με την υψηλότερη έννοια… Η αναμφισβήτητη μοναδικότητά του αποτελεί και το μυστικό της επιβίωσής του… Με το ποίημα αυτό μίλησε πρώτη φορά η Ευρώπη».
*Αντιναύαρχος Π.Ν. ε.α.
