Κύριε διευθυντά
Οσον αφορά το «Ταξίδι» του Παλαμά που έπεσε στις Πανελλαδικές Εξετάσεις και συζητήθηκε σε εφημερίδες και άλλα μίντια, ένας ερασιτέχνης όπως εγώ θα έλεγε ότι πρόκειται για ερωτικό και γνήσια ρομαντικό ποίημα (γράφτηκε το 1883) όπου εξετάζονται ψυχολογικές περιπλανήσεις σε τόπους υπαρκτούς και ανύπαρκτους. Ακόμα και στα μεγάλα επικά έργα του ο Παλαμάς είναι ένας καθαυτό ρομαντικός ποιητής, που διαμορφώθηκε τον 19ο αιώνα διαβάζοντας και μεταφράζοντας ποιητές όπως ο Μπάιρον, ο Σέλλεϋ, ο Λαμαρτίνος, ο Ουγκώ, ο Αλφρεντ ντε Μυσσέ και άλλοι. Ηταν η εποχή που ρομαντισμός σήμαινε επανάσταση και αλλαγή τρόπου σκέψης, όχι απλώς τεχνοτροπίας και χρωμάτων.
Είναι γνωστό ότι η Επανάσταση του ’21 χρωστάει πολλά στον ρομαντισμό. Υπήρξε όμως και η πεισιθανάτια πλευρά του, με αποτέλεσμα αργότερα να παρεξηγηθεί σαν αισθηματικό ρομάντζο. Το συγκεκριμένο ποίημα –που δεν είναι από τα καλύτερα του Παλαμά– θα μπορούσε θεματολογικά να παραβληθεί με το «Ναυάγιο της ελπίδας» του πρωτοπόρου ρομαντικού ζωγράφου Κάσπαρ Ντέιβιντ Φρίντριχ. Νομίζω επίσης, ότι το «Σπασμένο καράβι» του Σκαρίμπα, γραμμένο 50 χρόνια αργότερα, βρίσκεται στο ίδιο κλίμα. Στο σχολείο μάθαμε ότι ο Παλαμάς ανήκει στην Αθηναϊκή Σχολή, ενώ πιο σωστό θα ήταν να λέγαμε ότι ήταν ένας ρομαντικός ποιητής που ανήκει σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό αισθητικό τοπίο, παρ’ όλες τις μεταμορφώσεις του εκτεταμένου έργου του. Τελικά αυτό που ειπώθηκε για τον Ουγκώ, θα μπορούσε να παραφραστεί ως εξής: Κύριοι, δυστυχώς, ο Παλαμάς είναι ο μεγαλύτερος ποιητής της Ελλάδος. Καταπληκτικά πράγματα ακόμα και για εμάς που αφιερώσαμε τη ζωή μας στο στηθοσκόπιο. «Good luck» στους εξεταζόμενους…
