Κύριε διευθυντά
Στην «Καθημερινή» της 10/7/2024 δημοσιεύθηκε ρεπορτάζ της ειδικής συντάκτριας της εφημερίδος κ. Ιωάννας Μάνδρου με τίτλο «Η ∆ικαιοσύνη θα έχει “λόγο” στην επιλογή της ηγεσίας της».
To δημοσίευμα αφορά «το νομοσχέδιο … που επιφέρει αλλαγές» στην «επιλογή της ηγεσίας και την ίδια τη Δικαιοσύνη» με «μεταβολές … στον τρόπο που έως σήμερα επιλέγεται από την κυβέρνηση η εκάστοτε ηγεσία της Δικαιοσύνης σε όλα τα ανώτατα δικαστήρια». Η κ. Μάνδρου υπενθυμίζει ότι το θέμα της επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης είναι «πολυσυζητημένο για χρόνια σε πολιτικό και νομικό επίπεδο».
Η συζήτηση οφειλόταν στην άποψη ότι με το ισχύον Σύνταγμα υφίστατο κώλυμα για νομοθετική παρέμβαση και έπρεπε να προηγηθεί αναθεώρηση του Συντάγματος. Η σημερινή κυβέρνηση ευθαρσώς, και ορθότατα κατά την ταπεινή μου γνώμη, εγκατέλειψε αυτή τη θέση και προχωρεί στις κατά την άποψή της αναγκαίες αλλαγές με απλό νόμο.
Δεν αποφεύγω τον πειρασμό να παραπέμψω στον εαυτό μου. Στην «Καθημερινή» της 23/6/2021 δημοσιεύθηκε επιστολή μου με τίτλο «Ηγεσία δικαστών και κυβερνήσεις». Η επιστολή κατέληγε ως εξής: «Η επικαλούμενη συνταγματική δέσμευση είναι –κατά τη γνώμη μου– τελείως προσχηματική. Το άρθρο 90 παρ. 5 του Συντάγματος ορίζει επί λέξει, ότι “Οι προαγωγές στις θέσεις του προέδρου και του αντιπροέδρου … ενεργούνται με Προεδρικό Διάταγμα ύστερα από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, με επιλογή μεταξύ των μελών του αντίστοιχου δικαστηρίου, όπως νόμος ορίζει”. Συνεπώς, με απλό νόμο και χωρίς αναθεώρηση, μπορεί να ορισθεί ότι η προαγωγή θα γίνεται, ως προτείνεται από το οικείο δικαστήριο. Αλλά και πριν/χωρίς οποιαδήποτε νομοθετική μεταβολή τίποτε δεν εμποδίζει την παρούσα ή οποιαδήποτε κυβέρνηση να υιοθετήσει στο ακέραιο τις προτάσεις των δικαστών». Η κυβέρνηση, καλώς ή κακώς, δεν φαίνεται να παραχωρεί στη Δικαιοσύνη το δικαίωμα να επιλέγει μόνη την ηγεσία της και διατηρεί τα –ή πολλά από τα– «κεκτημένα» της διοικήσεως/κυβερνήσεως. Απαγκιστρώνεται όμως από προσχηματικές δικαιολογίες και κάνει ένα μεγάλο πρώτο βήμα. Οπως λέει και η κ. Μάνδρου, «Με τις προτεινόμενες μεταβολές αμβλύνεται η επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης μόνον από την κυβέρνηση».
