Κύριε διευθυντά
Είναι ευτύχημα που ο υπουργός κ. Βασ. Κικίλιας επισημαίνει τον κίνδυνο λειψυδρίας για την Αθήνα και την ανάγκη άμεσης αντιμετώπισής του, προτείνοντας μάλιστα τη χρησιμοποίηση των νερών του Ανάβαλου γιατί τα έργα ενίσχυσης των υδάτων Μόρνου – Ευήνου έπρεπε να είχαν αρχίσει προ πολλού.
Τα αποθέματα της υδροφόρου περιοχή των πηγών του Ανάβαλου δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν στον βαθμό που απαιτεί η ύδρευση μιας πόλης του μεγέθους της Αθήνας. Πέραν, βεβαίως, και άλλων τεχνικών προβλημάτων, που παλαιότερα έχουν εξεταστεί.
Η λύση για την ενίσχυση των υδάτων ύδρευσης της Αθήνας είναι μία και μοναδική.
Τα νερά του Αχελώου από τις λίμνες του φράγματος των Κρεμαστών και του φράγματος του Καστρακίου, τα οποία εξασφαλίζουν την ύδρευση της Αθήνας – Αττικής εις το διηνεκές.
Εξάλλου το υψόμετρο των υπερχειλιστών τους εξασφαλίζει τη μεταφορά του ύδατος, από αυτές, με φυσική ροή και μικρή διατομή της διώρυγας προσαγωγής τους, στη διώρυγα Μόρνου – Αθήνας, που συνεπάγεται μικρή δαπάνη και χωρίς κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
Το καλοκαίρι του 1993 που κινδύνεψε η Αθήνα από λειψυδρία, το υπουργείο Δημοσίων Εργων προκήρυξε μειοδοτικό διαγωνισμό για τη μεταφορά νερού με πλοία από τις εκβολές του Αχελώου στην περιοχή των Ασπρων Σπιτιών και τη μεταφορά του από εκεί στη διώρυγα που μεταφέρει νερό από το φράγμα του Μόρνου στην Αθήνα, μέσω της κατασκευής χαλύβδινου αγωγού και αντλιοστασίου.
Ο διαγωνισμός διεξήχθη και αναδείχθηκε ο μειοδότης, κατά τη διαδικασία όμως υπογραφής της σχετικής συμβάσεως ανέκυψαν ορισμένα ζητήματα, τα οποία δεν είχαν προβλεφθεί μέσα στον πυρετό της μεγάλης ανάγκης. Η καθυστέρηση που προέκυψε για την αντιμετώπισή τους και οι ισχυρές βροχοπτώσεις που επακολούθησαν τον Οκτώβριο συνέβαλαν στην αποτροπή της κατασκευής αυτού του έργου. Τότε ο κίνδυνος της λειψυδρίας ήταν τόσο μεγάλος που οδήγησε το υπουργείο να εξετάσει, παράλληλα με τη λύση της μεταφοράς νερού με τα πλοία, και την απευθείας ανάθεση του έργου για την κατασκευή αγωγού μεταφοράς νερού από τη λίμνη Τριχωνίδα στο υδραγωγείο του Μόρνου. Δηλαδή ενός έργου άκρως αντιοικονομικού, που συνεπάγετο πέραν της τεράστιας δαπάνης κατασκευής του και τεράστια έξοδα λειτουργίας, αλλά και κατανάλωση ενέργειας.
Δεν πρέπει λοιπόν να φθάσουμε σε εκείνη την κατάσταση.
Το μέγα πρόβλημα επάρκειας ύδατος για την ύδρευση της Αθήνας μόνο με τα νερά του Αχελώου μπορεί να αντιμετωπιστεί, και μαζί με αυτό θα αντιμετωπιστούν και προβλήματα υδρεύσεως άλλων περιοχών, που μεσοπρόθεσμα θα παρουσιαστούν.
Είναι συνεπώς περίεργο πως έκτοτε η αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Υποδομών δεν προχώρησε στις προκαταρκτικές μελέτες και στις ανάλογες εισηγήσεις.
Πρέπει επομένως να αρχίσει άμεσα η σύνταξη των απαραίτητων μελετών για την οικονομικότερη λύση μεταφοράς νερού στη Αθήνα από τον Αχελώο και ο προγραμματισμός των έργων, που έπρεπε να έχουν ήδη ξεκινήσει.
Δεν πρέπει ακόμη να διαφεύγει την προσοχή των πολιτειακών παραγόντων, κυρίως όμως των αρμοδίων υπηρεσιακών παραγόντων, ότι για πολλά χρόνια οι ανάγκες για ύδρευση της Αθήνας έχουν μειώσει την ποσότητα του νερού που χρειάζεται η άρδευση του κάμπου της Κωπαΐδας από τα νερά της λίμνης Υλίκης, παρά τη συμβατική υποχρέωση του κράτους να επιτρέπει ετησίως την απόληψη από αυτήν 150 εκατ. κυβικών μέτρων ύδατος για την άρδευση του κάμπου της Κωπαΐδας. Είναι γνωστά τα σοβαρά επεισόδια που δημιουργήθηκαν μεταξύ των κατοίκων για το μοίρασμα των λιγοστών νερών από τις πηγές του βοιωτικού Κηφισού το καλοκαίρι του 1977, και αντιλαμβάνεται ο καθένας το μέγεθος του προβλήματος. Ας επισημάνουμε, με την ευκαιρία, ότι το πρόβλημα μεγιστοποιήθηκε μετά τη δραματική μείωση της απόδοσης των γεωτρήσεων, στις οποίες το υπουργείο Γεωργίας είχε στηριχθεί και είχε διαβεβαιώσει ότι με αυτές τις γεωτρήσεις θα αντιμετώπιζε το πρόβλημα αρδεύσεως του κάμπου, δεδομένης και της δραματικής μείωση των αποδόσεών τους, μετά τη λειτουργία ολίγων ημερών. Γεγονός το οποίο παρατηρείται σε πλήθος γεωτρήσεων.
Αυτό ως απάντηση στην πρόταση για αντιμετώπιση της λειψυδρίας της Αθήνας με γεωτρήσεις, όταν δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τα υπόγεια αποθέματα των περιοχών τους στον βαθμό που επιβάλλουν οι ανάγκες ύδρευσης του μισού πληθυσμού της Ελλάδας.
Δημήτριος Κοτσώνης
Πολιτικός μηχανικός
