Κύριε διευθυντά
Η διαπιστωμένη πλέον μετάλλαξη της κλιματικής αλλαγής σε κρίση, τείνει να γίνει η νέα κανονικότητα για εμάς που παρατηρούμε ανήμποροι ή απαθείς ό,τι συμβαίνει, αιφνιδιασμένοι στιγμιαία ή τρομαγμένοι προσωρινά από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που έρχονται και παρέρχονται προς το παρόν, αφήνοντας ωστόσο παντού τα σημάδια τους.
Από όλα τα παραπάνω, η ξηρασία και η εξ αυτής λειψυδρία, φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει, δημιουργώντας μια σειρά ζωτικών προβλημάτων και την ανάγκη για άμεση αντιμετώπιση.
Εν τω μεταξύ… Αποκαλυπτικές σκηνές, δεισιδαιμονίες και διαχρονικά τελετουργικά που επιβίωσαν μέχρι σήμερα, διεκδικούν το μερίδιό τους στην επικαιρότητα και επανέρχονται με τον πιο φυσικό τρόπο, για να ξορκίσουν τα πιο «αφύσικα» φαινόμενα.
Είδαμε τις λιτανείες στις Σέρρες και όχι μόνον, διαβάσαμε προηγουμένως το αναλυτικό και τόσο ενδιαφέρον άρθρο του Παντελή Μπουκάλα (14 Ιουλίου) με τίτλο «Θερμότερα, ασφυκτικότερα, μοιρολατρικότερα», όπου είχε «προβλεφθεί» ασφαλώς ότι «δεν θα αργήσουν οι επί ανομβρίας λιτανείες και ευχές». Ακολούθησαν και οι παραπομπές στον Υέτιο ή Ομβριο Θεό, που με έβαλαν στον πειρασμό να προσθέσω εδώ και τον Αφέσιο Δία, απαραίτητο προσωνύμιο για μία κομβικής σημασίας ιδιότητα, γιατί όσο κι αν αποθηκεύει το νερό στα σύννεφα ο Νεφεληγερέτης, πρέπει κάποιος υποεαυτός του να δώσει την εντολή να αφεθεί το νερό να τρέξει, ακούσια και ειρηνικά. Είναι μοναδική η παραμυθία των παραμυθιών και της Μυθολογίας.
Οσο για τον Ναό του Αφεσίου Διός, που αναφέρει ο Παυσανίας στα Αττικά, τοποθετείται (χωρίς ωστόσο να έχει ταυτιστεί ακριβώς) στα Μέγαρα, προφανώς από τα τοπογραφικά συμφραζόμενα διά της Σκιρωνίδος οδού, αλλά ίσως και δικαιωματικά, γιατί η συγκεκριμένη περιοχή, ήδη από την αρχαιότητα, υπέφερε από ανομβρία.
Μεταφέροντας στα καθ’ ημάς την αρχαία λατρεία, ή μάλλον τη μεταλλαγμένη συνέχειά της, βλέπουμε την «ταύτιση» αρμοδιοτήτων του Νεφεληγερέτη με εκείνες του ανάγοντα νεφέλας επ’ εσχάτου της Γης.
Εννοείται, και οι δύο Υψιστοι, στη βιβλιογραφία, Κύριοι Ουρανού και Γης.
Η διαφορά βρίσκεται σε κάποιες σελίδες γράμματα, πολλή αγραμματοσύνη που επέφερε τη σύγχυση, φανατισμούς, διωγμούς, αίμα στην αρένα, ακρωτηριασμένα μέλη και μνημεία, ακρωτηριασμό της λογικής, Ιερά και ανίερη Εξέταση και «βίον ανεξέταστον» απ’ όλες τις πλευρές.
«Από τον Δία ως τον Χριστό» και μέχρι σήμερα, οι αρχαίες πομπικές τελετουργίες και οι σύγχρονες λιτανείες, και μάλιστα για τον ίδιο σκοπό, ελάχιστα διαφέρουν.
Η σκέψη τους έρχεται να προσθέσει μία ακόμη μελαγχολία στις ήδη εγκατεστημένες, να εκμηδενίσει τον χρόνο και να μηδενίσει τις αμφιβολίες μας. Η θρησκεία θα μπορούσε να είναι μία, η πανανθρώπινη. Ουτοπία με τοπικά χαρακτηριστικά, αλλά συμπαντικό χαρακτήρα. Γνωστά πράγματα, αλλά προφανώς αδύνατα.
Ωστόσο, με την παρούσα συγκυρία θα μπορούσαμε να παραφράσουμε λίγο και την καθημερινή προσευχή: «Πάτερ, άφες ημίν, ου γαρ οίδαμεν τι ποιούμεν» εις βάρος του εαυτού μας και του πλανήτη.
«Ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να ζει ελεύθερος», θα απαντούσε ο Σαρτρ, ενώ εμείς υπερήφανοι θα βάζαμε δύσκολα… στους μελλοντικούς Αρειανούς, που θα επισκεφθούν τη Γη, ψάχνοντας να βρουν… αν κάποτε υπήρχε νερό στον πλανήτη…
Κατά τα άλλα, ικεσίαις Γιάννη Ρίτσου: Βεβαίωσέ μας Κύριε τούτο το καλοκαίρι.
