Αν και για τους περισσότερους μαθητές η νέα σχολική χρονιά είναι γεμάτη με χαμόγελα και ανυπομονησία, για κάποιους άλλους το κυρίαρχο συναίσθημα είναι το άγχος. Ο φόβος για το άγνωστο ή το στρες που μπορεί να πηγάζει από τη σκέψη και μόνο της πρώτης ημέρας στο σχολείο δυσκολεύει κατά πολύ την προσαρμογή των παιδιών αυτών στις νέες σχολικές συνθήκες.
Ως γονιός, πέρα από τα σχολικά είδη που θα αγοράσεις μαζί με το παιδί σου, όπως για παράδειγμα η σχολική τσάντα, η κασετίνα, διάφορα τετράδια και η απαραίτητη γραφική ύλη, οφείλεις να προσπαθήσεις να το βοηθήσεις να ξεπεράσει το άγχος του για τη νέα σχολική χρονιά. Μην ξεχνάς ότι είναι σημαντικό να αναγνωρίσεις ως γονιός τα σημάδια του στρες ενός παιδιού και να μπορείς να είσαι σε θέση να λάβεις προληπτικά μέτρα με σκοπό το παιδί σου να το ξεπεράσει.
Τα σημάδια
Όπως πιθανώς να υποψιάζεσαι, τα παιδιά μπορεί να εκφράσουν το άγχος τους με διάφορους τρόπους. Είναι πλέον σημαντικό όμως εσύ ως γονιός, να κατορθώσεις να αντιληφθείς τα σημάδια αυτά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ορισμένα κοινά και συνηθισμένα σημάδια που σχετίζονται με το άγχος στο σχολείο περιλαμβάνουν σωματικά συμπτώματα.
Για παράδειγμα, πρέπει να δώσεις προσοχή σε τυχόν παράπονα για πόνο στην κοιλιά και το στομάχι, πονοκεφάλους ή το πιο κοινό, την αδιαθεσία το πρωί πριν το σχολείο. Όλα αυτά τα σημάδια, μπορεί να δείχνουν την εκδήλωση άγχους.
Ακόμη, τα σημάδια στρες μπορεί να σχετίζονται και με συμπεριφορές αποφυγής. Δηλαδή, εάν το παιδί προσπαθεί συνέχεια να αποφύγει το σχολείο εφευρίσκοντας διάφορες δικαιολογίες, τότε ίσως να πρόκειται για μια σημαντική ένδειξη άγχους.
Τι άλλο να προσέξεις όμως ως γονιός; Ένα ακόμη σημάδι σχολικού άγχους μπορεί να εκφραστεί μέσω της κοινωνικής απόσυρσης. Με απλά λόγια, εάν ένα παιδί ήταν αρκετά κοινωνικό αλλά ξαφνικά αρχίζει να αποσύρεται από διάφορες εκδηλώσεις, φίλους και άλλες κοινωνικές δραστηριότητες, τότε ίσως αυτό να αποκαλύπτει την ύπαρξη άγχους.
Τέλος, διάφορες αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού με συναισθηματικές εκρήξεις ή πτώση βαθμών χωρίς προφανή αιτία και λόγο μπορεί να συνδέεονται με την ύπαρξη άγχους.
Πώς να βοηθήσεις το παιδί σου
Το πρώτο και βασικότερο βήμα είναι να καταλάβεις και να σιγουρευτείς, όσο αυτό είναι εφικτό, ότι όντως το παιδί σου βιώνει άγχος για το σχολείο. Εφόσον ολοκληρώσεις το πρώτο βήμα τότε το επόμενο είναι να εφαρμόσεις είτε εσύ είτε ακόμη και διάφοροι ειδικοί, συγκεκριμένες στρατηγικές για να βοηθήσεις το παιδί σου να αντιμετωπίσει το στρες και να ξεπεράσει σταδιακά τους φόβους του.
Ασφαλές περιβάλλον και καθιέρωση ρουτίνας
Αρχικά, εκείνο που οφείλεις να κάνεις, αν δεν το έχεις κάνει ήδη, είναι να δημιουργήσεις ένα αρκετά ασφαλές και ανοικτό περιβάλλον ώστε το παιδί σου να νιώσει άνετα να εκφραστεί. Μη διστάσεις να το ενθαρρύνεις να σου μιλήσει για ό,τι το απασχολεί και να βρείτε μαζί τι ακριβώς είναι εκείνο που του προκαλεί το άγχος. Μην επιχειρήσεις να το επικρίνεις ούτε να μιλάς συχνά και να το διακόπτεις, λέγοντας πως δεν είναι σημαντικά όσα λέει. Μην το αποθαρρύνεις ή μην επιχειρείς να κάνεις ασήμαντα όσα νιώθει. Άκου προσεκτικά τι έχει να σου πει και κάνε κτήμα σου τα συναισθήματά του χωρίς να τα κρίνεις.
Αυτό που έχεις να κάνεις τώρα είναι να προσπαθήσεις να καθιερώσεις μια ρουτίνα. Το ήξερες ότι μια ρουτίνα μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση ασφάλειας παιδιά με στρες; Με απλά λόγια, φτιάξε καθημερινές συνήθειες όπως το ξύπνημα σε συγκεκριμένη ώρα, το πρωινό, την ώρα που πάει για ύπνο ή τρώει. Μια συνεπής ρουτίνα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους.
Σταδιακή αντιμετώπιση των φόβων
Αν δεν καταλάβει πλήρως τους φόβους του και τους αποδεχτεί, δεν πρόκειται να τους ξεπεράσει. Έτσι, οφείλεις να βοηθήσεις το παιδί σου να αντιμετωπίσει τους φόβους του με ελεγχόμενο και σταδιακό τρόπο. Ξεκίνησε από τα απλά, όπως μια επίσκεψη στην παιδική χαρά του σχολείου κατά τις ώρες εκτός σχολείου. Εκεί πάνω, μπορείς σταδιακά να χτίσεις και να προχωρήσεις σε αύξηση του χρόνου στο σχολικό περιβάλλον.
Κοινωνικότητα και τεχνικές χαλάρωσης
Μια καλή λύση για την αντιμετώπιση του περιττού στρες είναι να διευκολύνεις τις ευκαιρίες για το παιδί σου να αλληλοεπιδρά με συνομηλίκους τους και εκτός σχολείου. Τα παιχνίδια και οι εξωσχολικές δραστηριότητες μπορούν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση κοινωνικής εμπιστοσύνης και φιλιών. Έτσι, θα ξεπεραστεί και σταδιακά ο φόβος για το σχολικό περιβάλλον.
Μπορείς ακόμη, να διδάξεις στο παιδί απλές τεχνικές χαλάρωσης, όπως ασκήσεις βαθιάς αναπνοής. Αυτές οι τεχνικές μπορούν να το βοηθήσουν να ηρεμήσει τα νεύρα του και να μειώσει το άγχος του.
Μην ξεχνάς ότι μπορείς να συνεργαστείς με τους εκπαιδευτικούς του παιδιού εάν το κρίνεις απαραίτητο. Μοιράσου τις ανησυχίες σου και επιχείρησε να δημιουργήσετε μαζί ένα πλάνο. Οι δάσκαλοι μπορούν να παρέχουν βοήθεια στην τάξη, διασφαλίζοντας ότι το παιδί σου αισθάνεται ασφαλές και άνετα. Τέλος, υπάρχει και η επαγγελματική βοήθεια. Μπορείς να τη λάβεις όταν θεωρήσεις πως το άγχος του παιδιού επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή του ζωή και την ευημερία του.
